انسان به عنوان یک موجود اجتماعی از بدو تولد، گرایش به اجتماع را نشان می دهد. لبخندی که نوزاد در ماه های اول زندگی اش به دیگران می زند برقراری ارتباط اجتماعی از نوع ساده است و درواقع کارکرد آن جلب توجه افراد پیرامون است.
منظور از رفتار اجتماعی هرنوع رفتاری است که شامل برخورد متقابل دو یا چند انسان باشد؛ یعنی ارتباطی که شامل افراد مختلف است و دیگران از آن رفتار متأثر می شوند. رفتار یک فرد به تنهایی، متفاوت است از همان رفتار در جمع. رفتارهایی که با معیارهای مورد قبول جامعه مطابقت نداشته باشد به عنوان رفتار ضداجتماعی و نامناسب تلقی می شود.
در زمان های مختلف، رفتارهای مورد قبول جامعه شکل های متفاوتی پیدا می کنند. اکنون این سوال پیش می آید که امروز چه رفتار اجتماعی با شرایط و وضعیت دختران جامعه متناسب است؟ دختران باید چگونه معاشرت کنند و در اجتماع حضور یابند؟ آیا این بایدها و نبایدها، محدودیت هایی برای دختران به همراه دارد؟ آیا حضور موثر دختران در اجتماع به رعایت این رفتارها یا پرهیز از برخی اعمال، ارتباط دارد؟
در سال های اخیر، حضور دختران به عنوان نیروهای فعال اجتماعی در عرصه های مختلف پُررنگ تر شده است و همین امر صحبت درباره ی حضور آن ها را بیش تر کرده است. یک حضور موثر، امن و دور از حاشیه، نیاز به رعایت و پرهیز برخی از رفتارها دارد. اولین نکته ای که در این زمینه به نظر می رسد، نحوه ی پوشش دختران است. پوشش افراد نباید لباس شهرت برای آن ها شود و انگشت نمای شان کند؛ در غیر این صورت هدفی که به عنوان هدف مهم یک فعالیت اجتماعی درنظر گرفته شده است، از مسیر خود منحرف و مشکلاتی ایجاد خواهد شد. پیشنهاد ما این است که شما به عنوان یک دختر نوجوان قبل از انتخاب پوشش، فکر کنید و بررسی کنید مکان و جمعی که در آن حضور پیدا خواهید کرد چه نوع پوششی می طلبد؛ مثلاً آیا مناسب است دختر خانم محترمی در دانشگاه به عنوان محل تحصیل، مانتوی حریر و بدون دکمه بپوشد؟ (درباره ی پسران هم می توان از پوشش مناسب و نامناسب صحبت کرد.) دومین نکته این است که بدانید هرلباس، چه تصوری از شما برای دیگران ایجاد خواهد کرد. لباسی که انتخاب می کنید قبل از بیان فکر و نگاه تان، شما را معرفی خواهد کرد و کاملاً امکان دارد این معرفی و تصوری که ایجاد می کند، نقطه ی مقابل شخصیت شما باشد.
محور دوم، نوع گفتار و واکنش هایی است که به مسائل مختلف نشان می دهید. طرز صحبت شما نشان می دهد چه افکاری در سر دارید. با دوستان تان صحبت می کنید و کسی هم شاهد این گفت و گو است، شما به بهانه ی صمیمیت، یکدیگر را با الفاظ نامناسب صدا بزنید یا شوخی های نامناسب کنید، چه فکری درباره ی شما می کند؟ یا در خیابان صدای تان بلندتر از حد معمول باشد؟ یا در مترو، اتوبوس، تاکسی و... با تلفن همراه تان به قدری بلند صحبت کنید که افراد پیرامون شما، تمام مکالمه ی شما را حفظ کنند! رفتارها با تکرار به تدریج در انسان درونی و جزء اصلی شخصیت او می شوند و ترک یا تغییر آن دشوار خواهد شد. واکنش های شما نسبت به مسائل مختلف، نشان دهنده ی هوش و درایت شماست. نمی گوییم شما مانند یک خانم چهل ساله باشید، هرگز! شما همان دختر نوجوان شاداب بمانید؛ ولی بدانید این دختر نوجوان شاداب هم برای حفظ امنیت روانی و فیزیکی خودش، رسیدن به اهدافش، حضور موثر در اجتماع و حفظ آرامش دیگران، به رعایت اصولی نیاز دارد و از انجام برخی رفتارها هم باید اجتناب کند.
نکته ی بعد، درنظر گرفتن سن و جایگاه افراد در ارتباط با آن هاست. افراد در سه محور با شما در ارتباط هستند: یا کوچک ترند یا هم سن شما یا بزرگ تر از شما. بدانید! هریک نیاز به رفتار متفاوتی خواهد بود. شوخ بودن و شیطنتی که شما در ارتباط با دوست هم سن خود دارید، امکان دارد در ارتباط با یک بزرگ سال، توهین تلقی شود. کوچک ترها نیازمند محبت و حمایت هستند و شما در ارتباط با آن ها باید ظرافت بیش تری به خرج دهید.
اگر در روابط اجتماعی تان می خواهید به کسی تذکر دهید، بهتر است ابتدا به نکات مثبت شخصیت او اشاره کنید و بعد با ادبیاتی مناسب و دوستانه، انتقاد خود را بیان کنید و حتی بخواهید او هم نظرش را درباره ی شما بگوید. اگر کسی کاری برای شما انجام داد، تشکر و قدردانی را فراموش نکنید و بدانید یک کلام ساده ی محبت آمیز تأثیر مثبت زیادی روی افراد دارد. به افراد احترام بگذارید و در مقابل آن ها صادقانه برخورد کنید. طوری رفتار کنید که می خواهید با شما این گونه رفتار شود. رفتار مردم با شما به همه ی این مواردی که بیان شد بستگی دارد؛ پوشش، گفتار و واکنش های تان. این ها تصویر شما را شکل می دهند و دیگران قلب شما را نمی بینند! رفتارتان را مشاهده می کنند و رفتارشان را نسبت به شما تنظیم می کنند.
نویسنده: زهره جوادی
تصویرساز: زهره اقطاعی
منبع: مجله باران
