روز برآمد بلند اي پسر هوشمند شاعر : سعدي گرم ببود آفتاب خيمه به رويش ببند روز برآمد بلند اي پسر هوشمند ابر بهاري گريست طرف چمن گو بخند طفل گيا شير خورد شاخ جوان گو ببال...

ساعتي کز درم آن سرو روان بازآمد شاعر : سعدي راست گويي به تن مرده روان بازآمد ساعتي کز درم آن سرو روان بازآمد بامداد از در من صلح کنان بازآمد بخت پيروز که با ما به خصومت...

سرمست ز کاشانه به گلزار برآمد شاعر : سعدي غلغل ز گل و لاله به يک بار برآمد سرمست ز کاشانه به گلزار برآمد زين غنچه که از طرف چمنزار برآمد مرغان چمن نعره زنان ديدم و گويان...

دوش بي روي تو آتش به سرم بر مي‌شد شاعر : سعدي و آبي از ديده مي‌آمد که زمين تر مي‌شد دوش بي روي تو آتش به سرم بر مي‌شد همه شب ذکر تو مي‌رفت و مکرر مي‌شد تا به افسوس به...

هر که شيريني فروشد مشتري بر وي بجوشد شاعر : سعدي يا مگس را پر ببندد يا عسل را سر بپوشد هر که شيريني فروشد مشتري بر وي بجوشد هر که درمان مي‌پذيرد يا نصيحت مي‌نيوشد همچنان...

امروز در فراق تو ديگر به شام شد شاعر : سعدي اي ديده پاس دار که خفتن حرام شد امروز در فراق تو ديگر به شام شد کز رقت اندرون ضعيفم چو جام شد بيش احتمال سنگ جفا خوردنم نماند...

خواب خوش من اي پسر دستخوش خيال شد شاعر : سعدي نقد اميد عمر من در طلب وصل شد خواب خوش من اي پسر دستخوش خيال شد اين به چه زيردست گشت آن به چه پايمال شد گر نشد اشتياق او...

تا کي اي دلبر دل من بار تنهايي کشد شاعر : سعدي ترسم از تنهايي احوالم به رسوايي کشد تا کي اي دلبر دل من بار تنهايي کشد عاقلي بايد که پاي اندر شکيبايي کشد کي شکيبايي توان...

مرا به عاقبت اين شوخ سيمتن بکشد شاعر : سعدي چو شمع سوخته روزي در انجمن بکشد مرا به عاقبت اين شوخ سيمتن بکشد به قهر اگر بستيزد هزار تن بکشد به لطف اگر بخرامد هزار دل ببرد...

تو را خود يک زمان با ما سر صحرا نمي‌باشد شاعر : سعدي چو شمست خاطر رفتن بجز تنها نمي‌باشد تو را خود يک زمان با ما سر صحرا نمي‌باشد مگر کز خوبي خويشت نگه در ما نمي‌باشد ...