پندنامه‌ای سغدی

ادبیات اندرزی در مشرق زمین سابقه‌ی دیرینه‌ای دارد و متن‌های اخلاقی، بخش مهمی از ادبیات پهلوی را تشکیل می‌دهد که به اندرزنامه‌ها مشهورند. بخشی...

پنجشنبه، 17 آبان 1397

ترجمه‌ی دو شعر از نیما

ترجمه‌ی شعر، دشوارترین نوع ترجمه است. هر شعر در تعامل همزمان با زبان و سنت ادبی شکل می‌گیرد و با مناسبات زمانی نیز رابطه دارد. این مقاله به این...

چهارشنبه، 16 آبان 1397

سنجش اعمال روان در گذشته

بر پایه‌ی کتاب دادستان دینی، روانِ در گذشته در چهارمین روز پس از مرگ داوری می‌شود. زیرا بنا به باور زردشتی که نباید آب، خاک و آتش آلوده شود،...

چهارشنبه، 16 آبان 1397

نقد فرهنگ‌های دو زبانه(قسمت اول)

منتقد فرهنگ‌ها با به کارگیری روش علمی و سنجه‌های مناسب در نقد جنبه‌های مختلف فرهنگ، از چندین جهت به مخاطبان و فرهنگ‌نگاران خدمت می‌کند. از یک...

چهارشنبه، 16 آبان 1397

نقد فرهنگ‌های دو زبانه(قسمت دوم)

منتقد فرهنگ علاوه بر شناخت سنجه‌های درونی و بیرونی در ارزیابی انتقادی خود لازم است به پارامترهای دیگری نیز توجه کند. از جمله‌ی این پارامترها...

چهارشنبه، 16 آبان 1397

ما چرا نوبل نبرده‌ایم؟

نویسنده در این مقاله، می‌کوشد به این پرسش پاسخ دهد که چرا ادب داستانی ایران، برنده‌ی جایزه‌ی نوبل نمی‌شود؟ او چند پاسخ مهم به این پرسش می‌دهد:...

چهارشنبه، 9 آبان 1397

حکایتم با تهرانی که بود

علی محمد حق‌شناس در این مقاله، از سه تصویر مختلف تهران سخن می‌گوید. نخستین تصویر تهرانف متعلق به سال 1332 است. دومین تصویر، به پایان دهه‌ی سی...

چهارشنبه، 9 آبان 1397

وضع ادبیات داستانی در ایران

جامعه‌ی فارسی‌زبان به ادبیات داستانی جدید دست یافته، است. اما هنوز نتوانسته است این شاخه را نهادی کند. زیرا، اولاً در تأسیس نهادهای آموزشی برای...

چهارشنبه، 9 آبان 1397

زبان و پیشرفت علمی

شناخت زبان و شناخت ادبیات دو شرط اساسی و ناگزیر توفیق در همه‌ی سطوح آموزشی‌اند و بدون آموزش درست، سنجیده و برنامه‌ریزی شده‌ی زبان و ادبیات امکانِ...

چهارشنبه، 9 آبان 1397

زبان‌‌شناسی و ادبیات (قسمت دوم)

زبان‌شناسی دست کم از سه جهت قادر است در پیشرفت ادبیات سودمند واقع شود: تنظیم اصطلاح‌های ادبی، جایگزین ساختن روش‌های استنباطی و نقلی با روش‌های...

سه‌شنبه، 8 آبان 1397

زبان‌‌شناسی و ادبیات (قسمت اول)

زبان‌شناسی دست کم از سه جهت قادر است در پیشرفت ادبیات سودمند واقع شود: تنظیم اصطلاح‌های ادبی، جایگزین ساختن روش‌های استنباطی و نقلی با روش‌های...

سه‌شنبه، 8 آبان 1397

نیم کیلو باش، آدم باش!

یکی از ادبیات‌هایی که به تازگی مورد توجه برخی صاحب‌نظران و مورد نقادی برخی دیگر قرار گرفته ادبیات بیابانی است. ادبیات بیابانی را می‌توان همان...

يکشنبه، 3 تير 1397

سیطره‌ی فرهنگی زبان عربی

شکوفایی رشته‌های مختلف علوم دینی، چون علوم قرآنی و حدیث که پیوستگی تام و اجتناب‌ناپذیری با مباحثات زبانی و ادبی داشتند، توجه طیف دیگری از علماء...

شنبه، 5 خرداد 1397

نوزادان زبان آموزان خوبی هستند

دشوار است بدانیم که نوزادان چه می خواهند. آنها نمی توانند صحبت کنند، راه بروند، یا حتی اشاره به آنچه که در مورد آن فکر می کنند بنمایند.

جمعه، 3 فروردين 1397

بریل ؛ خط و زبانی برای افراد نابینا

سیستم و ساختار بریل در سال 1821 توسط لوئیس بریل فرانسوی بوجود آمد. این سیستم، روشی است که به طور گسترده توسط افراد نابینا برای خواندن و نوشتن...

چهارشنبه، 16 اسفند 1396

تعداد زبان‌ها در جهان و آینده آنها

زبان وسیله ارتباطی انسانها با یکدیگر است. آنها این کار را می‌توانند با صحبت کردن، نوشتن، تکان دادن دست یا حرکت دادن بدن خود انجام دهند تا بدین...

سه‌شنبه، 15 اسفند 1396

تاریخچه‌ی فرهنگ‌نویسی عامیانه‌ی فارسی

علی‌رغم سنت کهن فرهنگ‌نویسی در ایران، جمع‌آوری لغات گفتاری و عامیانه و ثبت آن‌ها در فرهنگ‌ها امری متأخر است. در این مقاله ضمن اشاره‌ی اجمالی...

پنجشنبه، 10 اسفند 1396

فارسی- یهودی

فارسی- یهودی به متونی اطلاق می‌شود که زبان فارسی و به خط عبری نوشته شده است. متون فارسی- یهودی به لحاظ زبان‌شناسی یکدست نیست و با توجه به محل...

پنجشنبه، 10 اسفند 1396

یازگار و یادگار و انشقاق اولیه

در شماره‌ی اول مجله‌ی فرهنگ‌نویسی، آقایان سجاد آیدنلو، ابوالفضل خطیبی و علی اشرف صادقی در یادداشت‌هایی، با ارائه دلایل و شواهد مختلف، نظر خود...

پنجشنبه، 10 اسفند 1396

بررسی تأثیر زبان عربی بر نظام واجی زبان فارسی و گونه‌های آن

در این مقاله، ‌بر آنیم تا تأثیرات احتمالی عربی را بر نظام واجی فارسی نو و گونه‌های محلی آن بررسی نماییم. یکی از ملاک‌های مهم ما برای انواع وام‌گیری...

چهارشنبه، 9 اسفند 1396