اخلاق، علم و دین

در این نوشتار می خواهیم به مرزهای اخلاق روی آوریم و رابطه ی اخلاق را با سایر قلمروهای اندیشه و به خصوص علم و دین بررسی کنیم. بعضی هنوز بر این...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

خاستگاه احکام اخلاقی (1)

امروزه، پایگاه احکام اخلاقی و موضوعات وابسته بدان مهمترین مسئله ی فلسفه ی اخلاق در کشورهای انگلیسی زبان است. شکی نیست که چنین تحقیقی از جنبه...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

خاستگاه احکام اخلاقی (2)

منشأ خردگرایی اخلاقی اشکالات تجربه گرایی اخلاقی است، تجربه گرایی اخلاقی نیز از دشواریهای خردگرایی اخلاقی مایه می گیرد. موانعی که در راه هر کدام...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

خوش اخلاقی با خود؟!!

تکالیف به طور سنتی تحت دو یا سه عنوان دسته بندی شده اند: تکلیف نسبت به خود مانند آنچه راس به نام اصلاح نفس مطرح می کند، تکلیف نسبت به دیگران،...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

حسن و قبح در اخلاق: ستایش و نکوهش

وقتی اخلاق را به عنوان راهنمای رفتار مورد مطالعه قرار دهیم، این جنبه ی اخلاق شامل دستوراتی است که نشان می دهد مردم چگونه باید رفتار کنند و برای...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

درآمدی بر فلسفه ی اخلاق

فلسفه ی اخلاق، همان طور که از اسمش پیداست، پژوهشی فلسفی در علم اخلاق است. شاید روشن نباشد که ما کدام پژوهش را فلسفی می خوانیم، چون مفهوم فلسفه...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

تعارض تکالیف اخلاقی

بعضی از مردم بدین جهت به فلسفه روی می آوردند که اشتیاقی کلی برای درک هستی دارند. انگیزه ی عده ای دیگر تناقضاتی (2) است که در زمینه ای خاص با...

پنجشنبه، 7 آذر 1392

دیدگاه فارابی پیرامون پژوهش و مطالعه ی پزشکی

از دیرباز میان سه دانش فراگیر و گسترده ی فلسفه، پزشکی و حقوق پیوندی ناگسستنی و پایدار وجود داشته است و در میراث گذشته ی دانشمندان و اندیشه گران...

شنبه، 2 آذر 1392

نظریه ی عقل در فلسفه ی فارابی

نظریه ی فیلسوفان مسلمان در خصوص عقل تا آنجا که به مبانی روانشناختی مابعدالطبیعی آن مربوط می شود بر نظریات یونانیان در مورد نفس و قوای دراکه ی...

شنبه، 2 آذر 1392

فارابی و تصوف

آقایان حضار محترم، قبل از شروع به اصل مطلب لازم می دانم مراتب امتنان و تشکرات بی نهایت خود را، که مانند سپاسگزاری هر کس که طالب و خدمتگزار علم...

شنبه، 2 آذر 1392

فارابی و برهان وجودی

اقبال تازه ای که در سال های اخیر به برهان وجودی پیدا شده است، درک فلاسفه و منطقیان را از این برهان دگرگون کرده است. مدت ها بر این گمان بودند...

شنبه، 2 آذر 1392

روش منطقی فارابی و پیشروان و پیروان او

فارابی، چنان که در سرگذشت نامه ها آمده و خود هم در ظهورالفلسفه (نسخه ی کابل) گفته است و از نوشته های دیگر او هم پیداست، همه ی بخش های نه گانه...

شنبه، 2 آذر 1392

تلخیص نوامیس افلاطون

کلمه ی «نوامیس» جمع «ناموس» است که از «نوموس» (2) یونانی گرفته شده و در آن زمان به معنی قانون و حقوق به کار می رفته است و یکی از مهم ترین و مفصل...

شنبه، 2 آذر 1392

نظر فارابی درباره ی تبادل فرهنگ ها

هیچ یک از فلاسفه ی اسلامی قبل و بعد از فارابی، مثل او به اندیشه درباره ی چگونگی برخورد تمدن ها و تبادل فرهنگ ها نپرداخته است.

شنبه، 2 آذر 1392

شالوده ی فارابی شناسی (1)

آثار ارسطو (384-322 ق.م) را پیروان او در روزگار ثاوفرسطس (372-287) و اودیموس (نزدیک 300) که از جانشینان او به شمار می آمدند گرد آورده و نسخه...

شنبه، 2 آذر 1392

شالوده ی فارابی شناسی (2)

او بیشتر به جامعه شناسی سیاسی می پرداخته است؛ انگیزه ی او را می توان دو چیز دانست: یکی، شیفتگی و عشق به افلاطون که وی سخنان او را در افلاطونیات...

شنبه، 2 آذر 1392

چرا فارابی را معلم ثانی خوانده اند؟

«هنگامی که چشمان خود را قدری بیشتر به سوی بالا افکندم، مشاهده کردم "معلم" آنان را که می دانند، در حالی که او نشسته بود در میانی فرزندانی که فلسفه...

شنبه، 2 آذر 1392

ماهیت توجیه (جواز) در معرفت شناسی (2)

توجیه دو سویه ی منظرگرایانه و عینی دارد. در تلقی درون گرایانه از توجیه بر وجه منظر گرایانه ی توجیه تأکید می شود. در مقابل، تلقی برون گرایانه...

شنبه، 25 آبان 1392

ماهیت توجیه (جواز) در معرفت شناسی (1)

در این نوشتار به ماهیت توجیه می پردازیم و در جستجوی پاسخ به این پرسشهاییم: چه سنخ اموری فراهم آورنده ی توجیه اند؟ باور باید چه ویژگیهایی داشته...

شنبه، 25 آبان 1392

شرایط موجه بودن معرفت (1)

تمام نظریه های معرفتی در این نقطه اتفاق نظر داشتند که امر یا اموری علاوه بر باور و صدق در معرفت ذی مدخل اند، گو اینکه درباره ی سرشت این امر یا...

شنبه، 25 آبان 1392