فلسفه اخلاق مارکسیسم ایرانی و ملاحظاتی انتقادی درباره آن(1)

فلسفه اخلاق مارکسیستی به طور اعم نزد مارکس و لنین، و به طور اخص نزد مارکسیست های ایرانی کمتر مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده است. این مقاله درصدد...

پنجشنبه، 3 شهريور 1390

فلسفه اخلاق مارکسيسم ايراني و ملاحظاتي انتقادي درباره آن(2)

براي طرح ديدگاه هاي نظري مارکسيست هاي ايراني درباره اخلاق، نخست لازم است نظريه پردازان شاخص و مهم اين جريان سياسي- فرهنگي شناسايي شوند. نخستين...

پنجشنبه، 3 شهريور 1390

از شیخِ اشراق تا شیخِ مقتول

شیخ شهاب الدین سهروردی که در جایی نزدیک به زنجان زاده شده بود زمانی که به دستور صلاح الدین ایوبی در شهر حلب به قتل رسید تنها ۳۷ سال سن داشت....

دوشنبه، 24 مرداد 1390

ادراکات از ديدگاه هيوم (2)

چنان که پيش تر اشاره شد، نزاع اساسي عقل گرايان و تجربه گرايان مربوط به منشأ تصورات است. اما اختلاف ديگري نيز بين اين دو گروه فيلسوفان وجود دارد...

شنبه، 22 مرداد 1390

ادراکات از ديدگاه هيوم (3)

هيوم دو سه بار خلاصه اي از فلسفه ي خودش تهيه کرد و هر دفعه عليت را محور تأکيد قرار داد، يعني وقتي مي گوييم فلان وضع علت وضع ديگر است يا وضع ديگري...

شنبه، 22 مرداد 1390

ادراکات از ديدگاه هيوم(4)

خلاصه ي مدعاي هيوم در باب منشأ تصورات اين بود که ادراکات به دو دسته ي انطباعات و تصورات تقسيم مي شوند. او ريشه و منشأ تمام ادراکات انسان را در...

شنبه، 22 مرداد 1390

ادراکات از ديدگاه هيوم(1)

ديويد هيوم از برجسته ترين فيلسوفان تجربه گراي غرب است که با تقسيم ادراکات به انطباعات و تصورات، تجربه ي حسي را منبع اصلي کسب معرفت قابل اطمينان...

شنبه، 22 مرداد 1390

صدق از ديدگاه پراگماتيسم (با تکيه بر نظريات ويليام جيمز)

در اواخر قرن نوزدهم، براي پايان بخشيدن به نزاع طولاني ميان تجربه گرايان و عقل گرايان، تفکري با بهره روي از هر دو مشرب و با تکيه بر حضور و ظهور...

شنبه، 22 مرداد 1390

اقسام و ويژگي هاي تصورات (2)

تصور خيالي عبارت است از ادراک صور جزئي محسوس که همراه با عوارض غريب مي باشد، اعم از آنکه ماده اي نزد ادراک کننده حاضر باشد يا نه. بنابراين، در...

شنبه، 22 مرداد 1390

اقسام و ويژگي هاي تصورات (1)

در فلسفه ي اسلامي مراتب تصورات را براساس ميزان تجريد از ماده و عوارض آن و يا به ميزان برخورداري از سعه وجودي، به چهار مرحله تقسيم کرده اند: حسي،...

شنبه، 22 مرداد 1390

فلسفه در راستاي شناخت خدا و تعميق معارف دين(3)

قرآن در اثبات وجود خداي متعال تنها به بيان فطري بودن آن اکتفا نکرده، بلکه براي مجاب کردن عقل به استدلال عقلي فلسفي روي آورده است. قرآن در مقام...

شنبه، 22 مرداد 1390

فلسفه در راستاي شناخت خدا و تعميق معارف دين(2)

1. گزاره هايي که اثبات آنها به روش برون ديني صورت مي گيرد و پذيرش آنها صرفا به اين دليل که در دين آمده و از انسان خواسته شده به آنها معتقد شود...

شنبه، 22 مرداد 1390

فلسفه در راستاي شناخت خدا و تعميق معارف دين(1)

تفکر عقلي و فلسفي در اثبات وجود خدا و فهم اساسي ترين معارف دين نقشي بي بديل و تعيين کننده دارد. موضوعات اساسي دين، مثل اثبات وجود خداي متعال...

شنبه، 22 مرداد 1390

مسئله خيال از ديدگاه ابن عربي (3)

قيصري در شرح فصوص، به تعبيت از ابن عربي، اصطلاح حضرات خمس استفاده مي کند. وي، حضرت ذات حق را که از آن تعبير به «غيب الغيوب»، «غيب مطلق» و «عنقاي...

شنبه، 22 مرداد 1390

مسئله خیال از دیدگاه ابن عربی (2)

ابن عربی در زمینه ی خواب و رؤیا سخن بسیار دارد و از وجوه متفاوتی به تقسیم بندی انواع رؤیا می پردازد. (1) وی به رؤیاهای حقانی و رؤیاهای شیطانی...

شنبه، 22 مرداد 1390

مسئله ي خيال از ديدگاه ابن عربي (1)

عالم مثال، عالمي روحاني است که از جواهر نوراني تشکيل شده است. اين جواهر از طرفي به جسمانيات شبيهند و از طرفي به مجردات. از اين رو، اين عالم را...

شنبه، 22 مرداد 1390

بساطت واجب الوجود در فلسفه‌ی ابن سینا (3)

پس از نفی حد از واجب تعالی، به دلیل نداشتن جنس و فصل، فخر رازی می گوید: این مطلب هنگامی درست است که حد، تنها از جنس و فصل به دست آید؛ ولی اگر...

شنبه، 22 مرداد 1390

بساطت واجب الوجود در فلسفه‌ی ابن سینا (2)

پیشاپیش یادآوری دو نکته خالی از فایده نیست: نخست اینکه مراد از ماهیت در اینجا،‌ معنای خاص ماهیت، یعنی «ما یقال فی جواب ماهو» می باشد که در موجودات...

شنبه، 22 مرداد 1390

بساطت واجب الوجود در فلسفه‌ی ابن سینا (1)

بساطت ذات واجب - که در فلسفه با همین نام، و در کلام با نام «توحید احدی» از آن یاد می شود - از مباحث مهم الهیات بالمعنی الاخص است. نفی ترکیب از...

شنبه، 22 مرداد 1390

روح بخاري در مسئله نفس و بدن از ديدگاه ملاصدرا(4)

آنچنان که در نظريه ي جسمانيه الحدوث و روحانيه البقا بودن نفس گفته شد، نفس در طول زندگي اش همراه با بدن داراي دو دوره ي کلي است؛ در دوره اي جسماني...

شنبه، 22 مرداد 1390