معنای واژه‌ی معرفت و مترادف‌های آن در زبان‌های دیگر

در فارسی، واژه‌های معرفت و علم به معنای آگاهی، شناخت و ادراك است. بلكه می‌توان گفت:‌ در عربی نیز واژه‌های علم و معرفت مترادف بوده، معنای واحدی...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

پیشینه‌ی معرفت شناسی

بررسی تاریخچه‌ی معرفت شناسی مجال گسترده‌ای می‌طلبد. حتی ارائه‌ی تصویری اجمالی از پیشینه‌ی معرفت شناسی، تاریخچه مسایل و نظریه‌های مطرح شده در...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

روش تحقیق در معرفت شناسی

معرفت شناسی دانشی عقلی است. دانش عقلی دانشی است كه گزاره‌های آن پیشین است و روش تحقیق در این گونه دانش‌ها، یعنی در دانش‌های عقلی، استفاده از...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

معرفت شناسی و دانش‌های همگن

معرفت شناسی با دانش‌های بسیاری شباهت دارد. این شباهت گسترده و وسیع است و ابعاد گوناگونی را دربرمی‌گیرد كه مهم‌ترین آنها عبارتند از: شباهت از...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

معرفت شناسی مطلق و معرفت شناسی مقید

منظور از معرفت شناسی مطلق آن دسته از نظریه های معرفت شناختی است كه به حوزه خاصی اختصاص ندارد و همه‌ی حوزه‌های معرفت را در برمی‌گیرد. اما منظور...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

جایگاه معرفت شناسی معاصر در فلسفه تحلیل و فلسفه اروپایی

بحث از رویكردهای معرفت شناسانه، لازم است جایگاه معرفت شناسی معاصر را در فلسفه‌ی مغرب زمین بررسی كنیم و ببینیم كه این معرفت شناسی با نگرش‌های...

پنجشنبه، 7 مرداد 1395

کثرت‌گرایی

این واژه بیانگر سه مجموعه‎ی کاملاً متفاوت از اندیشه‎ها در علوم اجتماعی است. یکی از آن‎ها را می‎توانیم به اختصار معرفی کنیم: کثرت‌گرایی در معنای...

چهارشنبه، 6 مرداد 1395

محاکمه‌ی زمان در دادگاه زبان

جناب استاد، برای شروع بفرمایید چه دغدغه‌ای موجب شد که شما دست به قلم برده و کتاب «معمای زمان و حدوث جهان» را به رشته‌ی تحریر درآورید؟

دوشنبه، 4 مرداد 1395

رابطه‌ی اخلاق با دین

درباره اخلاق، این سئوال مطرح می‌شود که آیا اخلاق مستقل از دین است و ارتباطی به دین ندارد یا اخلاق بدون ارتباط با دین تحقق نمی‌یابد؟

جمعه، 21 خرداد 1395

مسئولیت اخلاقی چیست؟

یکی از مسائلی که در فلسفه اخلاق مطرح می‌شود این است که آیا خیر و شر اخلاقی اموری عینی و واقعی هستند؟ و یا اموری ذهنی و شخصی؟ این تعبیرات در اصطلاح...

جمعه، 21 خرداد 1395

آیا اخلاق مطلق است یا نسبی؟

یکی از مباحثی که اخیراً در فلسفه اخلاق، مطرح شده این است که آیا احکام اخلاقی، احکامی است مطلق یا نسبی؟ مطلق بودن احکام اخلاقی به این معنی است...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی مبتنی بر جهان بینی

یک دسته از مکتبهای اخلاقی هستند که قدر جامع آنها این است که معیار ارزشهای اخلاقی را ترک تعلقات دنیوی می‌دانند. این قدر جامع بین بسیاری از مکتبهای...

جمعه، 21 خرداد 1395

بررسی نظرات سقراط، افلاطون و ارسطو درباره‌ی اخلاق

یکی از مکتبهای اخلاقی متافیزیک، مکتبی است که ملاک خیر اخلاق را «سعادت و کمال» می‌داند. کسانی که این اصل را پذیرفته‌اند به صورتهای مختلفی، مبانی...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی با رویکرد متافیزیکی

مکتبهای اخلاقی به چند دسته تقسیم می‌شود. یک دسته کسانی که معتقدند احکام اخلاقی، احکام انشائی هستند و حکایت از واقعیت خارجی نمی‌کنند، همانطور...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی طبیعت‌گرا (1)

یک دسته از مکاتب اخلاقی آنهائی هستند که سرچشمه اخلاق را در طبیعت جستجو می‌کنند و اخلاق را ناشی از خواسته‌های طبیعی انسان می‌دانند، یا به صورتی...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی طبیعت‌گرا (2)

در اروپا اخلاق مسیحیت از اخلاق رواقیون، تغذیه شده بود و با در آمیختن این دو اخلاق، گرایشهائی پیدا شد که آثار سوئی در برداشت. چون ما حالا اخلاق...

جمعه، 21 خرداد 1395

مفاهیم ارزشی و ارزش اخلاقی چیست؟

یکی از مباحثی که در فلسفه‌ی اخلاق، مطرح می‌شود این است که ارزش اخلاقی چیست؟ و از کجا ناشی می‌شود؟ بعضی تصور کرده‌اند که ارزش اخلاقی عبارتست از...

جمعه، 21 خرداد 1395

تقسیم بندیِ مکاتب اخلاقی

در فلسفه اخلاق، مکتبهای مختلفی وجود دارد. که به لحاظهای مختلفی دسته بندی شده‌اند. در میان دسته بندیهایی که برای مکتبهای اخلاقی شده می‌توان این...

جمعه، 21 خرداد 1395

فرق بین مفهوم اخلاقی و حقوقی چیست؟

فرق بین حکم اخلاقی با حکم حقوقی چیست؟ هر دو از یک جهت شریکند که رابطه‌ای بین فعل و غایت مطلوب در نظر گرفته شده و فعل در رابطه با آن غایت، ضرورت...

جمعه، 21 خرداد 1395

حسن و قبح عقلی

معمولاً وقتی به صورت اخباری بیان می‌شود از مفاهیمی از قبیل «خیر و شر» یا «حسن و قبح» استفاده می‌شود. می‌گوئیم فلان کار، خوب است و فلان کار، بد...

جمعه، 21 خرداد 1395