عليّت الهي در فلسفه ي اسپينوزا

باروخ بنديكت اسپينوزا فيلسوف بزرگ و انسان با فضيلت اروپا، ‌در حكمت كم نظير و در فضيلت بي نظير است. متفكّران و نويسندگان سرشناس غرب تا توانستند...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

علت غايي و غاييّت در نظام فلسفي اسپينوزا

در سنّت ارسطويي علت ها بر چهار گونه اند، علت مادي، صوري، فاعلي و غايي. زيرا علت يا جزء وجود شيء معلول است و يا جزء وجودش نيست، بلكه خارج از آن...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

اقسام علم و مسايل مربوط به آن از نظر اسپينوزا

اسپينوزا در كتاب اخلاق از سه نوع علم و در كتاب اصلاح فاهمه از چهار نوع علم سخن گفته است، ‌و اگر از اختلاف تعداد و تفاوت عبارات صرف نظر شود مشاهده...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

روش هاي اسپينوزا

با اينكه درباره ي زندگي اسپينوزا و فلسفه ي او سخن فراوان گفته شده، روش وي، با اهميّتِ شاياني كه دارد، چندان مورد بحث و گفت و گو واقع نشده و اين...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

زندگي نامه ي اسپينوزا (1)

نظر به اينكه مطالعه ي احوال، معرفت آثار و شناختن معاشران و دوستان و دشمنان يك فيلسوف ما را كمك مي كند تا هر چه بهتر و زنده تر به انديشه اش پي...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

زندگي نامه ي اسپينوزا (2)

در قسمت اول اين مقاله درباره ي تبار و پيشه و انديشه و آثار فلسفي و علمي و ادبي اسپينوزا و خلاصه، ‌آغاز و انجام كار وي مطالبي نگارش يافت، امّا...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

روش فرانسيس بيكن، فيلسوف تجربي مذهب انگليسي

مقدّمتاً به عرض مي رساند يكي از ويژگي هاي عصر بيكن شكّاكيّت است، به ويژه شك در حكمت مدرسي. مونتني ( Michal De Montainge: 1533-1592 ) آن شكّاك...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

شرح اصول فلسفه ي دكارت

شرح اصول فلسفه ي رنه دكارت، ‌نخستين اثر مطبوع اسپينوزا و يگانه نوشته ي اوست كه نام نويسنده در زمان حياتش بر روي آن نوشته شد.

يکشنبه، 30 شهريور 1393

فرانسيس بيكن و طبقه بندي علوم

فرانسيس بيكن (1) (1561-1626م ) سياستمدار، حقوقدان، ‌اديب و فيلسوف تجربي مذهب انگليسي است، كه مراحل بسيار مهم قضايي و سياسي را در زماني نسبتاً...

يکشنبه، 30 شهريور 1393

10 پرسش انتقادی از فلسفه‌های تحليلی

بر پايه يک تقسيم بندي معروف و رايج ولي نه چندان دقيق، فلسفه معاصر غرب به دو شاخه اصلي فلسفه تحليلي (فلسفه هاي انگليسي يا آنگلوساکسون) و فلسفه...

يکشنبه، 23 شهريور 1393

اخلاقي عمل نگر

خصلت نماترين و خاص ترين داوري هاي اخلاقي اي كه هر آينه آدمي بايد به آن ها دست يازد، در مواردي بي سابقه و اوضاع و احوالي اضطراري و منحصر به فرد...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

آيا مي توان اصول اخلاقي را توجيه كرد؟

اين فكر كه اصول پايه ي اخلاق معلوم است و همه ي مسائل از تفسير و اطلاق آن ها بر مي خيزد، در شمار كاذب ترين غرورهايي است كه نوع بشر، كه دچار غرور...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

اخلاق فمينيستي

... تنها نظريه ي اخلاق فمينيستي مي تواند چندان كه بايد و شايد به درك آن بديل هاي نظريه ي اخلاق سنتي راه يابد كه تجربه ي زنان آن ها را اقتضا مي...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

عدالت و اخلاق

پروتاگوراس، در يكي از محاورات افلاطون كه به نام خود او مشهور است، اسطوره ي آفرينشي را نقل مي كند كه در آن حيوانات گوناگون به صفاتي مجهز مي شوند...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

نسبي نگري اخلاقي

جامعه مدرسه اي است كه در آن مي آموزيم بين درست و نادرست فرق بگذاريم. مدير اين مدرسه عرف يا سنت است، و همه ي اعضاي اجتماع دروس واحدي را فرا مي...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

اخلاق مبتنی بر سعادت نیست!

خودمحوري اخلاقي بر نتايج اعمال براي سعادت شخصي ما تأكيد مي ورزد. تأكيد نظريه ي فرمان الهي بر حجيت خداوند و سر نهادن به اراده ي اوست. نظريه ي...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

جاذبه ي نتيجه گرايي

حال بياييم اين سؤال را طرح كنيم كه چه چيزي در نتيجه گرايي بسيار جذاب است؟ به نظر من، آن چيز اين انديشه ي نسبتاً ساده است كه ترجيح دادن وضعي بدتر...

دوشنبه، 17 شهريور 1393

اخلاق مبتني بر قانون طبيعي

عقل سليم به سادگي بين چيزهايي كه در طبيعت وجود دارد و چيزهايي كه در طبيعت پيدا نمي شود فرق مي گذارد. درخت، صخره، خرگوش و سنجاب در طبيعت وجود...

يکشنبه، 16 شهريور 1393

آيا خداوند به عملي غيراخلاقي دستور مي دهد؟

فرض كنيد خدايي وجود دارد كه خير مطلق، داناي مطلق و قادر مطلق است، و شما را دوست مي دارد و نيكوترين چيز را براي شما مي خواهد، و آن را بر شما معلوم...

يکشنبه، 16 شهريور 1393

آيا تنها بايد خير خود را بجوييم؟

بنابراين، بايد راه هاي رسيدن به سعادت يا خوشي را بررسي كنيم؛ زيرا اگر از سعادت محظوظ باشيم، همه چيز خواهيم داشت، ولي اگر از آن بي نصيب باشيم،...

يکشنبه، 16 شهريور 1393