نتايج اصالت وجود عرفاني و اصالت وجود صدرايي

براي اين که مسئله ي اصالت وجود را از حالت ذهني محض درآورده، به گونه ي جدّي ارائه کنيم که مي تواند از جنبه هاي گوناگون نظري و عملي، منشأ اثر باشد،...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

اهميت و ابعاد مسئله معاد از منظر فلسفي

بر مسئله ي معاد در اسلام بسيار تأکيد شده است. به گونه اي که زندگي دنيوي مزرعه و مقدمه اي براي حيات اخروي دانسته شده است. اهميّت معاد در اديان...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

اصالت وجود عرفاني و صدرايي

براي نقد و ارزيابي بهتر، اين دو ديدگاه را از چند جنبه بررسي مي کنيم. براي سهولت بحث، ديدگاه عرفا را با همين نام و ديدگاه صدرا را نيز با نام خودش...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

بررسي اصالت وجود در آثار ملّاصدرا

ما همگي موجوداتي انديشمند و داراي حواسّ متعدد و گوناگون هستيم و از همان آغاز که با جهان پيرامون خود روبه رو مي شويم، پديده هاي پيرامون را تشخيص...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

زمينه و پيشينه ي مسئله ي اصالت وجود

يکي از اصول و قواعد مسلّم فلسفه ي مشّائي، اين است که : « هيچ پديده اي در جهان خاکي ما بدون مادّه و مدت، پديد نمي آيد» (2)، يعني اگر خواستار پيدايش...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

سه معنا براي « وجود » در « اصالت وجود »

اصالت وجود، در حکمت متعاليه ي صدرالمتألهين محمد بن ابراهيم شيرازي معروف به ملّاصدرا ( م 1050 هـ ) يک اصل بنيادي است. او علاوه بر تأکيد و تکيه...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

وضعيت فلسفه در جامعه ي ما

هنوز بيست ساله نشده بودم که به فراگيري فلسفه رو آوردم. اکنون نزديک به چهل سال است که با مباحث فلسفي سروکار دارم. تدريس، مطالعه و تحقيق در مسائل...

دوشنبه، 3 شهريور 1393

گزارشي از خلسه ي سهروردي

سهروردي در يکي از کتاب هاي اصلي خويش به نام المشارع و المطارحات با عبارت هاي زير به خلسه ي عرفاني مشهور خويش اشاره مي کند:

شنبه، 1 شهريور 1393

زبان عرفان و فرا عرفان

در فلسفه ي زباني جديد تلاش مهمي براي تفکيک ميان فرازبان از خود زبان صورت گرفته است. براي نمونه، اگر من کتابي را به زبان انگليسي درباره ي دستور...

شنبه، 1 شهريور 1393

وحدت عارفانه

هر چه درباره ي يک صدور صادق باشد، در مورد يک استغراق نيز صدق مي کند و هر آنچه در مورد يک استغراق صدق کند، درباره ي يک صدور نيز صادق است؛ خداوند...

شنبه، 1 شهريور 1393

عرفان در نظام صدور

نظريه ي « حضور استغراقي » کاملاً بر تحليل مفهوم صدور مبتني است و لذا ما بايد از سويي رابطه ي علت اولي را با فعل صدوري آن، در قوس نزولي و از سوي...

شنبه، 1 شهريور 1393

نظريه ي علم حضوري

سهروردي در خصوص مسئله ي علم و معرفت بشر معتقد است: اولين پرسشي که ما به عنوان فيلسوف با آن روبه رو مي شويم، اين است: واقعاً چگونه به خود، معرفت...

شنبه، 1 شهريور 1393

بسط نظرّيه ي علم حضوري

عرفان به عنوان مفهومي عام، شامل برخي مفاهيم و تجربه هاي عقلاني و رواني است. همه ي گونه هاي متنوع تجربه ي عرفاني در فرهنگ هاي متفاوت، دين هاي...

شنبه، 1 شهريور 1393

صورت نخستين علم حضوري

به منظور اجتناب از گرفتار شدن در جزم سقراطي که مي گويد يک کلمه همواره بر يک مفهوم [ = صورت ذهني ] دلالت دارد و نيز يک تعريف پيشيني که براي اصطلاحي...

شنبه، 1 شهريور 1393

جنبه ي تجربي علم حضوري

آگاهي تجربي شخص از دريافت هاي حسي و احساس هاي خود از جمله مثال هاي متعددي است که فلسفه ي اشراقي براي توضيح نظريه ي خود به ما عرضه مي کند؛ براي...

شنبه، 1 شهريور 1393

علم حضوري و علم حصولي

از معناي دوگانه ي عينيت، مستقيماً مي توانيم دو گونه علم را متناظر با دو گونه واقعيت از يکديگر تميز دهيم. اگر معتقديم که يک شيء [ موضوع ] ذهني...

شنبه، 1 شهريور 1393

تاريخ علم حضوري

واضح است که اگر فلسفه در صدد تأسيس وحدتي کامل و سامانمند براي عقل بشري باشد، ملزم است همه ي صورت ها و نمودهاي آگاهي را يکپارچه کرده، آنها را...

شنبه، 1 شهريور 1393

موضوع درون ماندگار و موضوع متعدّي

اگر براي درک ارسطويي حيثِ التفاتي به هر نحو، چه قطعي و چه محتمل، بايد ميان دو فعل انساني يعني فعل درون ماندگار و فعل متعدي تمييز دهيم، به نظر...

شنبه، 1 شهريور 1393

نگاهي به کتاب « علم حضوري »

علم حضوري نوشته ي مهدي حائري يزدي کتابي معمولي درباره ي فلسفه ي اسلامي و افزودني صرف به کتابخانه آثار موجود در اين باب به زبان هاي اروپايي نيست،...

شنبه، 1 شهريور 1393

ملاصدرا و زوال تمدن صفويه

جنبه هاي مدني و ابعاد تمدني منظومه معرفتي ملاصدرا يا همان نظام حکمت متعاليه، هنگامي برجسته مي شود و منزلت خود را پيدا مي کند که به علل سقوط نظام...

پنجشنبه، 30 مرداد 1393