مداخله هابرماس در مشاجرات علمي

از ديدگاه اغلب روشنفكران زمان، حاصل بررسي مشاجرات علمي يا سياسي نوشتار محدودي در باب يك جنبه و يا يك حوزه از كل آثار [نويسندگان] خواهد بود. اما...

شنبه، 16 اسفند 1393

روش شناسي در علوم اجتماعي

نخستين مباحثه كه هابرماس در آن درگير شد به عنوان " دعواي اصالت اثبات در جامعه شناسي آلمان" شهرت يافت. اين مشاجره نخست توجه بسياري در آلمان جلب...

شنبه، 16 اسفند 1393

ديدگاه هاي سياسي و اجتماعي يورگن هابرماس

يورگن هابرماس، انديشمند معاصر آلماني يكي از چهره هاي برجسته تفكر فلسفي و اجتماعي در قرن بيستم به شمار مي آيد. وي در عين حال كه وارث مكتب فرانكفورت...

شنبه، 16 اسفند 1393

نقادي در سده بيستم

قرن بيستم شمار درخور توجهي از منتقدان ادبي مستعد و خلاق عرضه داشته است. در حقيقت مي توان استدلال كرد كه برخي از برجسته ترين متفكران ادبي عصر...

شنبه، 16 اسفند 1393

تربيت فلسفي، مبناي انديشه هاي سياسي، اجتماعي افلاطون

اهميت فلسفه ي افلاطون و عمق تأثير اين فلسفه بر تفکر پس از خود، به گواهي بسياري از انديشمندان غير قابل خدشه است. ماير در کتاب خود با اذعان به...

سه‌شنبه، 12 اسفند 1393

زندگي و آثار تيتوس بوركهارت

تيتوس بوركهارت، حكيم هنرمند و هنرشناس سوئيسي آلماني تبار در نزد ما ايرانيان، خصوصاً هنرشناسان و پژوهندگان هنر اسلامي، به سبب ترجمه برخي از آثار...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

فلسفه ي ادبيات در يونان

آلفرد نورث و ايتهد گفته است که کل فرهنگ غرب پانوشتي است بر افکار افلاطون، اما بخش اعظم آراي افلاطون خود برگرفته از انديشه هاي پيشينيان اويند....

پنجشنبه، 9 بهمن 1393

ارسطو و منطق جمله ها تاريخ يک اشتباه

اغلب کاري دشوارتر از پاسخ دادن به پرسش هاي آسان نيست: اگر سنگي را از ارتفاع هزار متري رها کنيم پس از چند ثانيه به زمين مي رسد ؟ مي بايست دو اتفاق...

يکشنبه، 5 بهمن 1393

تشابه تصوف و عرفان اسلامي با مکتب نوافلاطوني

مکتب نوافلاطوني در اسکندريّه بر اساس ترکيبي از تعاليم افلاطون و حکماي ديگر از يونان و ايران و هند، به وسيله ي « آمونياس ساکاس » بنيان گذاري شد....

پنجشنبه، 11 دی 1393

هایدگری دیگر

پس از اینکه چند ماه پیش «دفترهای سیاه» در جلدهای 94، 95 و 96 مجموعه آثار هایدگر منتشر شد، بحث بر سر نسبت بین هایدگر و امر سیاسی به‌ویژه با توجه...

سه‌شنبه، 25 آذر 1393

سياست از افلاطون تا ظهور اسلام

در سياست و فلسفه سياسي نيز، بايد همانند مسائل فلسفي ديگر، بحث را از يونان آغاز کنيم. يونانيان سال ها پيش از افلاطون، به سياست توجه داشتند. جامعه...

يکشنبه، 25 آبان 1393

ايجاد و بقا، نفس در نظر متفکران يونان

اگر نفس را مانند افلاطون يک جوهر مستقل و مجرد ازلي و ابدي بدانيم، در آن صورت رابطه آن با بدن، از نوع رابطه دو چيز متمايز خواهد بود. مانند رابطه...

يکشنبه، 25 آبان 1393

بررسي نظريه ي معناي کواين با محوريت تز عدم تعين ترجمه

نظريه ي معناي کواين را مي توان از چند جنبه بررسي کرد. اين مقاله بر يکي از مهم ترين جوانب آن، يعني تز عدم تعين تجمه، تمرکز مي کند. در تز مذکور...

پنجشنبه، 22 آبان 1393

سمانتيک اسامي خاص

سمانيتک اسامي خاص، يکي از موضوعات مهم در فلسفه ي منطق است. اين مقاله به بررسي و نقد بعضي از مشهورترين نظريه ها در اين باب مي پردازد و مزايا و...

پنجشنبه، 22 آبان 1393

آفرينش از چه؟

مسئله آفرينش از مسائل مهم و بنيادي فلسفه است. پيچيدگي اين مسئله از آنجا است که به چندين مسئله مهم ديگر مانند عليّت، علت العلل، ملاک نياز معلول...

چهارشنبه، 7 آبان 1393

چگونگي تصور خدا در يونان باستان

سابقه بحث از چگونگي علم بشر به خدا را نيز همانند مسايل ديگر، از يونان باستان پي مي گيريم. چون اين مسئله، يک مسئله جديد است، در آثار پيشينيان...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

اثبات وجود خدا در تعاليم يونانيان و پيروانشان

مسلم است که موضوع خدا و خدايان، پيش از پيدايش تفکرات فلسفي، بر اساس افسانه و اسطوره، در ميان مردم، يک موضوع جا افتاده و مقبول بود. بسيار طبيعي...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

محرک نامتحرک در آثار ارسطو

ارسطو بيش از پيشينيان به تبيين عقلاني مسائل وفادار است. درباره محرک نامتحرک که آن را خدا مي ناميم، بحث هاي جدي تر دارد. و چندين دليل براي اثبات...

سه‌شنبه، 6 آبان 1393

سابقه بحث علّيت در يونان

چون محور بحث را علت هاي چهارگانه قرار داديم، بهتر است کمي در تعريف آن ها درنگ کنيم. علت مادي و صوري، يعني همان پديده؛ اما با يک نگرش تحليلي....

دوشنبه، 5 آبان 1393

تعريف فلسفه در غرب

براي روشن شدن وضع فلسفه در تاريخ تفکر غرب، نگاهي به سير فلسفه از ارسطو تا عصر جديد کافي است. ماجراي تفکر فلسفي در غرب، غم انگيزتر از سير آن در...

چهارشنبه، 30 مهر 1393