طلسم ناگشوده

در شهری بیرون از زوریخ به نام "اُورلیکون" ، رستورانی واقع شده که دیوارهایش پوشیده از ساعت‌های قدیمی است. بیشتر از یکصد ساعت آهنی که نیروی محرکه‌شان...

دوشنبه، 16 شهريور 1394

جالینوس

نام کوچک «کلاودیوس»، که بسیار از آن یاد شده است، مستند به کتابهای باستانی نیست و به نظر می‌رسد که این نام در زمان رنسانس افزوده شده باشد

دوشنبه، 9 شهريور 1394

شهر زمینی

فرهنگ حقوقی روم بسیار تخصصی بود و چارچوبی را فراهم آورد كه افراد را قادر می‌ساخت به رغم تفاوتهای گسترده‌ی فرهنگی و زبانی، كه امپراتوری هرگز درصدد...

شنبه، 7 شهريور 1394

قانون در تاریخ اندیشه‌ی سیاسی

یكی از جالب‌ترین تناقضات در تاریخ اندیشه سیاسی آن است كه افلاطون و به خصوص ارسطو و تا حدود زیادی حیات سیاسی «پولیسِ» آتن چنین تأثیر گیرایی بر...

شنبه، 7 شهريور 1394

پیوند فلسفه با سیاست

اندیشه سیاسی به یک معنی، به قدر جوامع سازمان یافته قدمت دارد. دست کم لازم بود مردم امنیت متقابل خود را تأمین و شرایط پایداری را برای همکاریهای...

شنبه، 7 شهريور 1394

طبیعت و میثاق

تفكر انتقادی در باب اهداف سیاسی در همه جا اتفاق نیفتاده است. می‌توان فرض كرد كه تضاد شخصی و رقابت، همواره مشخصه‌ی حیات انسان بوده است؛ اما علاوه...

شنبه، 7 شهريور 1394

نگاهی تحلیل گرانه به پارالوژیسم‌های عقل محض (2)

موضوع پارالوژیسم سوم این همانیِ «خود» در خلال زمان است. کانت هم چون هیوم این همانی را مستلزم عنصری دائمی و ثابت می‌داند که باقی می‌ماند و در...

شنبه، 10 مرداد 1394

نقد روان‌شناسی عقلی و پارالوژیسم‌ها (2)

پارالوژیسم دوم از پارالوژیسم اول ابهام کمتری دارد. دکارت و لایب نیتس می‌گویند که نفس، بسیط، غیرمرکب، تقسیم ناپذیر و بدون اجزاست. کانت «بساطت...

شنبه، 10 مرداد 1394

نگاهی تحلیل گرانه به پارالوژیسم‌های عقل محض (1)

بخش «پارالوژیسم‌های عقل محض» تنها بخشی از «دیالکتیک استعلایی» است که کانت در طبع (یا ویرایش) دوم آن را بازنویسی کرده است. پارالوژیسم‌ها استدلالاتی...

شنبه، 10 مرداد 1394

نقد روان‌شناسی عقلی و پارالوژیسم‌ها (1)

منظور از روان شناسیِ عقلانی (انسان شناسی عقلانی)، دانشی است متافیزیکی در مورد نفس که تنها بر تحلیل قدرت نفس برای ادراک کردن (فکر کردن) یا ماهیت...

شنبه، 10 مرداد 1394

نظام ایده های استعلایی

به نظر کانت، دیالکتیک استعلایی باید- البته کاملاً به نحو پیشین- هم به منشأ آن گونه شناخت هایی که از عقل محض ناشی می شود بپردازیم و هم به منشأ...

شنبه، 10 مرداد 1394

ارتباط علم با فلسفه

مقصود از «علم»، در این جا، علم تجربی است که عبارت است از مجموعه ی قضایای تجربی که به بحث درباره ی موضوع خاصی اختصاص دارد و احوال و ویژگی های...

شنبه، 10 مرداد 1394

روش تحلیلی (بازگشتی) و تألیفی (پیش رفتی) از نظر کانت

این روش بدین معناست که شخص ابتدائاً نتیجه ای را که مطلوب اوست مسلّم می انگارد و از آن جا به سوی شرایطی که آن نتیجه منحصراً با احراز آن شرایط...

شنبه، 10 مرداد 1394

معنای «ایده» و کاربرد آن در فلسفه ی کانت

کانت همان گونه که مفاهیم بنیادینِ فاهمه را «مقولات» می نامد، مفاهیم اساسیِ عقل را «ایده» (تصور، صورت) (11) نام می نهد.

شنبه، 10 مرداد 1394

دو عمل کرد صعودی و نزولیِ عقل در جریان استنتاج از نظر کانت

عقل در عرصه ی استنتاج دو عمل کرد دارد: صعودی و نزولی. در عمل کرد نزولی، عقل از مقدمات نتایجی را به دست می آورد، ولی در عمل کرد صعودی، قضیه ی...

شنبه، 10 مرداد 1394

قوه ی عقل و کاربردهای آن در فلسفه ی کانت (2)

آیا عقل منبع و سرچشمه ی مستقلی برای مفاهیم و احکامی است که فقط از عقل ناشی شوند و عقل به وسیله ی آن ها با اشیا (ابژه) ارتباط یابد، یا این که...

پنجشنبه، 8 مرداد 1394

دیالکتیک استعلایی در اندیشه ی کانت

کانت بخش دوم منطق استعلایی را «دیالکتیک استعلایی» نامیده است. در این جا، نخست به توضیح «دیالکتیک» می پردازیم؛ سپس، اصطلاح «استعلایی» را توضیح...

پنجشنبه، 8 مرداد 1394

قوه ی عقل و کاربردهای آن در فلسفه ی کانت (1)

به اعتقاد کانت، تمام شناخت ما از حس آغاز می شود و از حس به فاهمه می رسد و در نهایت، به «عقل» ختم می شود. ماورای عقل، قوه ی بالاتری در ما یافت...

پنجشنبه، 8 مرداد 1394

امور متعلق مابعدالطبیعه و ممکن نبودنِ شناخت مابعدالطبیعی

از نظر کانت، متعلق مابعدلاطبیعه صور معقول (ایده ها) و ذوات معقول (نومن) است، ولی این ها نمی توانند متعلقِ «شناخت» ما قرار گیرند، زیرا با این...

پنجشنبه، 8 مرداد 1394

اثبات مابعدالطبیعه از دیدگاه حکمای اسلامی

از دیدگاه کانت، قضایای مابعدالطبیعه قضایایی جدلی الطرفین است و هیچ توافق و اجتماعی بین فلاسفه در مورد آن ها وجود ندارد؛ لذا علمی به نام مابعدالطبیعه...

پنجشنبه، 8 مرداد 1394