دیدگاه‌های ارسطو درباره‌ی انسان و تعریف او (1)

جهان افلاطون، جهان ارسطو هم بود. ارسطو كه در سال 384ق م، زاده شد در آكادمی، [همان] درسگاهِ فلسفه‌ای كه افلاطون در آتن بنیان نهاد، شاگرد افلاطون...

يکشنبه، 8 آذر 1394

عناصر بنیادین فلسفه‌ی حق

دایرة‌المعارف علوم فلسفی هگل به سه بخش تقسیم می‌شود؛ یک منطق، یک فلسفه‌ی طبیعت و یک فلسفه‌ی روح. همان الگوی سه وجهی فلسفه‌ی روح را نیز به سه...

جمعه، 22 آبان 1394

کتاب پدیدارشناسی روح هگل

اصطلاح «پدیدارشناسی» به دست دانشمند و ریاضیدان آلمانی (و طرف مکاتبه‌ی کانت)، ی. هـ . لامبرت (1728-1777) وضع شد، و کانت در نامه‌ای به لامبرت،...

جمعه، 22 آبان 1394

کتاب علم منطق هگل

علم منطقِ هگل، مشتمل بر سه «کتاب» که به ترتیب در سال‌های 1812،1813 و 1816 منتشر شدند، بعید است که با همان درجه از اشتیاق که اغلب با مطالعه‌ی...

جمعه، 22 آبان 1394

نگاهی به فلسفه‌ی هگل

بیان موجز خود هگل درباره‏ی‌ ماهیت فلسفه که در «پیشگفتار» عناصر فلسفه‌ی حق آمده است، تنشی سرشت‌نما را در رهیافت فلسفی وی و، به ویژه، در رهیافتش...

جمعه، 22 آبان 1394

هگل و پس از هگل

هگل در سال 1770 در اشتوتگارت به دنیا آمد و سال‌های 1788 تا 1793 را به عنوان دانشجوی الهیات در حوالی توبینگن سپری کرد. در آنجا بود که وی روابطی...

جمعه، 22 آبان 1394

نیکولاس کوزایی و نوافلاطون‌گرایی

نوافلاطون‌گرایی نیکولاس چگونه به اندیشه‌اش در باب خدا یاری می‌رساند؟ یکی از مزیت‌های این دیدگاه آن است که نیکولاس می‌تواند تقارن مبنایی میان...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

الهیات فلسفی نیکولاس کوزایی

ارتباط میان در باب جهل آموخته و در باب حدس‌ها الگویی شد برای آثار نظری پرشمار کوتاه‌تری که نیکولاس در دو دهه‌ی بعدی به نگارش درآورد. او بینش‌‌های...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

شناخت‌شناسی نیکولاس کوزایی

نیکولاس کوزایی همان‌طور که مرزی میان ایمان و عقل ترسیم نمی‌کند، وجودشناسی و معرفت‌شناسی را نیز قاطعانه از هم جدا نمی‌سازد. به همین دلیل، شایسته...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

متافیزیک نیکولاس کوزایی

گزاف نخواهد بود اگر بگوییم بهترین راه فهم اندیشه‌ی نیکولاس کوزایی این است که او را فردی بدانیم که با بهره بردن از نوعی چارچوب نوافلاطونی مسیحی...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

زندگینامه‌ی نیکولاس کوزایی

نیکولاس کوزایی (نیکولاوس کریفتس یا کرپس به زبان آلمانی، و بعدها نیکولاوس کوسانوس به زبان لاتین) در سال 1401 میلادی در شهر کوئس (برن کاستل-کوئس...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

نیکولاس کوزایی

شواهد مؤید این مطلبند که مهم‌ترین متفکر آلمانی قرن پانزدهم، نیکولاس کوزای [نیکولاوس کوسانوس] (1401-1464)، درعین حال از متولیان و اصلاحگران کلیسا...

سه‌شنبه، 19 آبان 1394

تفاوت فاهمه و عقل نزد کانت

در این نوشتار قصد داریم تا به تفاوت فاهمه و عقل از دیدگاه کانت بپردازیم؛ یعنی دو قوه‌ای که کانت چنین می‌نامد و قائل به تمایز آنهاست. روشن است...

پنجشنبه، 7 آبان 1394

وینگنشتاین و طرحواره‌های ذهنی

در این مقاله به نقش طرحواره‌های ذهنی در آموزش پرداخته شده است و سه نوع مکتب فکری در باب طرحواره‌های ذهنی معرفی شده است. با بررسی دو نوع افراطی...

پنجشنبه، 7 آبان 1394

اخلاق اسپینوزا (2)

اسپینوزا در بخش دوم کتاب به مبدأ و طبیعت انسان می‌پردازد. آن دو صفت خدا که ما می‌شناسیم بُعد [یا امتداد] و فکر است. این امر به خودی خود نظریه‌ای...

شنبه، 25 مهر 1394

نگاهی به رساله‌ی الهیاتی-سیاسی

هدف رساله‌ی الهیاتی-سیاسی (TTP) که در زمان خودش آماج بدگویی‌های بسیار بود، در ظاهر آن است که نشان دهد نه تنها می‌توان آزادی فلسفه‌ورزی را بدون...

شنبه، 25 مهر 1394

اخلاق اسپینوزا (1)

کتاب اخلاق اثری است بلند پروازانه و چند وجهی. این کتاب همچنین تا حد گستاخی، بی‌پرواست، و این چیزی است که می‌توان از نقدی نظام‌مند و بی‌رحمانه...

شنبه، 25 مهر 1394

زندگی نامه اسپینوزا

بنتو (در زبان عبری: باروخ؛ در زبان لاتین: بندیکتوس: هر سه‌ی این نام‌ها به معنای «مبارک» است) اسپینوزا در سال1632 در شهر آمستردام به دنیا آمد....

شنبه، 25 مهر 1394

بیان مستمرّ سرشت تاریخی

رورتی، مک‌داول و شمار فزاینده‌ای از دیگر اندیشمندان معاصر ظرفیت‌های هرمنوتیک فلسفی را به کار می‌گیرند تا چارچوب‌های دوگانه‌انگار و شناختیِ فلسفه‌ی...

سه‌شنبه، 21 مهر 1394

هرمنوتیک و عمل‌باوری

اهمیت اخلاقی هرمنوتیک، به‌ویژه توانایی‌هایش در پرداختن به چالش‌های نسبی‌نگرانه، موضوع مهمی در پذیرش و کاوش اندیشه‌ی هرمنوتیکی در فلسفه‌‌ی انگلیسی-...

سه‌شنبه، 21 مهر 1394