مکاتب اخلاقی با رویکرد متافیزیکی

مکتبهای اخلاقی به چند دسته تقسیم می‌شود. یک دسته کسانی که معتقدند احکام اخلاقی، احکام انشائی هستند و حکایت از واقعیت خارجی نمی‌کنند، همانطور...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی طبیعت‌گرا (1)

یک دسته از مکاتب اخلاقی آنهائی هستند که سرچشمه اخلاق را در طبیعت جستجو می‌کنند و اخلاق را ناشی از خواسته‌های طبیعی انسان می‌دانند، یا به صورتی...

جمعه، 21 خرداد 1395

مکاتب اخلاقی طبیعت‌گرا (2)

در اروپا اخلاق مسیحیت از اخلاق رواقیون، تغذیه شده بود و با در آمیختن این دو اخلاق، گرایشهائی پیدا شد که آثار سوئی در برداشت. چون ما حالا اخلاق...

جمعه، 21 خرداد 1395

مفاهیم ارزشی و ارزش اخلاقی چیست؟

یکی از مباحثی که در فلسفه‌ی اخلاق، مطرح می‌شود این است که ارزش اخلاقی چیست؟ و از کجا ناشی می‌شود؟ بعضی تصور کرده‌اند که ارزش اخلاقی عبارتست از...

جمعه، 21 خرداد 1395

تقسیم بندیِ مکاتب اخلاقی

در فلسفه اخلاق، مکتبهای مختلفی وجود دارد. که به لحاظهای مختلفی دسته بندی شده‌اند. در میان دسته بندیهایی که برای مکتبهای اخلاقی شده می‌توان این...

جمعه، 21 خرداد 1395

فرق بین مفهوم اخلاقی و حقوقی چیست؟

فرق بین حکم اخلاقی با حکم حقوقی چیست؟ هر دو از یک جهت شریکند که رابطه‌ای بین فعل و غایت مطلوب در نظر گرفته شده و فعل در رابطه با آن غایت، ضرورت...

جمعه، 21 خرداد 1395

حسن و قبح عقلی

معمولاً وقتی به صورت اخباری بیان می‌شود از مفاهیمی از قبیل «خیر و شر» یا «حسن و قبح» استفاده می‌شود. می‌گوئیم فلان کار، خوب است و فلان کار، بد...

جمعه، 21 خرداد 1395

مسئله‌‌های اصلیِ فلسفه‌ی اخلاق و میزان اهمیت آن

کلمه اخلاق که جمع خلق است در اصل لغت به معنای یک صفت نفسانی است، یا یک هیئت راسخه، یک حالتی که در نفس رسوخ داشته باشد. و موجب این بشود که افعالی...

جمعه، 21 خرداد 1395

ویژگی‌های مفاهیم اخلاقی

در فلسفه اخلاق، ابهامات زیادی وجود دارد که منشأ اختلافات فراوانی شده و به نظر می‌رسد که یکی از مسائل کلیدی که کمک می‌کند به حل بسیاری از این...

جمعه، 21 خرداد 1395

استعاره و شناخت‌شناسی در چالش‌های علم

در دهه‌های اخیر رشد محسوسی در گرایش به استعاره به عنوان یک موضوع مطالعاتی وجود داشته است. در حالی که هنر و ادبیات، از زمان افلاطون، همواره استعاره...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

فلسفه‌ی قاره‌ای علم آغازین

بابت بابیچ فیلسوف قاره‌ای معاصر آمریکایی است که به دلیل مطالعات ژرفی که بر روی فلاسفه‌ی قاره‌ای همچون نیچه و هایدگر انجام داده یکی از شناخته...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

مکتب ویتگنشتاین در فلسفه‌ی دین

بهترین مقدمه بر مکتب ویتگنشتاین، خود ویتگنشتاین است. در کتاب‌نامه این مقاله، نام برخی کتب و مقالات فیلسوفانی که سعی در طرح، دفاع یا نقد آراء...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

سعادت به روایت فلسفه‌ی یونان باستان

جان هر، فرزند آدام هر که برخلاف پدر در زمره فیلسوفان اخلاق‌گرای سنتی بریتانیا جای می‌گیرد، در این نوشتار با نظر کردن به رابطه دین و اخلاق از...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

چرا شادکامی برای ما اهمیت دارد؟

مارتین سلیگمن، روانشناس آمریکایی، استاد دانشگاه پنسیلوانیا است. یکی از تئوری‌های عمده او که شهرت جهانی نیز دارد نظریه‌ "عجز آموخته شده" است که...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

خوشبختی و معنای زندگی

در فلسفه‌ی باستان، بحث از معنای زندگی غالباً به صورت بحث از خوشبختی (happiness) یا سعادت (wellbing) مطرح بوده است. از آن زمان تا روزگار کنونی،...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

منزلت زندگی انسانی

دیوید سونسون در نوشتار منزلت زندگی، پس از اینکه برای برخورداری زندگی انسان از معنا و منزلت و ارزش، بر وجوب و ضرورت داشتن نگرش به زندگی انسان...

سه‌شنبه، 25 اسفند 1394

فلسفه‌ی علوم اجتماعی

علوم اجتماعی همیشه بیش از علوم طبیعی با بحث‌های فرانظریه‌ای و فلسفی مربوط به خود رابطه‌ی نزدیک داشته است- یعنی، اگر از تمایز سودمند باشلار استفاده...

سه‌شنبه، 11 اسفند 1394

فلسفه‌ی زبانی

این اصطلاح تاحدی گمراه‌کننده است چون این معنا را می‌رساند که با فلسفه‌ای درباره‌ی زبان سروکار داریم. در واقع، این عبارت در اکثر موارد به معنای...

سه‌شنبه، 11 اسفند 1394

فلسفه‌ی علم

این شاخه‌ی پژوهشی دربرگیرنده‌ی پرسش‌هایی است درباره‌ی علم به طور کلی (مثل این که آیا دست‌کم بعضی از امور نظری واقعی هستند؟) درباره‌ی بعضی گروه‌های...

سه‌شنبه، 11 اسفند 1394

فرضیه‌ی اخلاق پروتستان

فرضیه‌ی ماکس وبر درباره‌ی رابطه‌ی میان آیین پیوریتنی و «روحیه‌ی سرمایه‌داری» که نخستین‌بار در 1904 منتشر شد، بحثی را در میان دانش‌پژوهان به پا...

يکشنبه، 9 اسفند 1394