تحدي

تَحّدي، در لغت يعني مبارزه‌طلبي و «از کسي خواستن تا با تو برابري کند در کاري تا عجز او ظاهر شود و برابري در نبرد کردن» (تاج المصادر، بيهقي) «معارضه...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

اعجاز معارفی و معنایی، مهمترین اعجاز قرآن

مهم‌ترین بُعد اعجاز قرآن، مربوط به حقیقت قرآن و ابعاد معنایی کتاب خداست که برای هر کسی دریافتنی نیست. این بُعد برای انسان هایی همانند رسول خاتم...

چهارشنبه، 4 اسفند 1395

اعجاز قرآن از نظر تأثیر بر جان‌ها

تأثیرگذاری قرآن بر دل و جان مخاطبان امری نیست که مشمول مرور زمان شده و دفعات گوش سپردن به تلاوت در شنونده ملال و کسالتی به همراه داشته باشد....

يکشنبه، 3 بهمن 1395

انحرافات دستور زبانی و سبك شناختی برخی عبارات قرآنی

پژوهش‌های سبك شناختی جدید، مقوله‌ی انحراف، در زبان ادبی، را از مقابله‌ی بین نظام كلی زبان و كاربرد فردی آن پذیرفته‌اند و رابطه‌ی بین این دو را...

جمعه، 23 مهر 1395

زبان و كلام و نسبت و تمایز آنها

اخفشِ اوسط (درگذشته‌ی 215هـ) درباره‌ی عبارتِ لم یَكَدْ یراها می‌گوید حمل به معنا می‌شود، چون آن را نمی‌بیند. وقتی می‌گوییم «كاد یفعل» یعنی به...

جمعه، 23 مهر 1395

جنبه‌های تطابق میان سبك شناسی غربی و بلاغت عربی

بین سبك شناسی و بلاغت عربی جنبه‌هایی وجود دارد كه نقاط برخورد را تشكیل می‌دهند. دكتر عیاد بر آن است كه «سبك شناسی نزد ما از اصالت برخوردار است،...

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (2)

حقیقت یعنی دلالت لفظ بر معنای وضع شده در اصل زبان، اما اصل، براساس وضعِ آن، در دانشی كه در آن به كار می‌رود تغییر می‌كند و به همین جهت بر سه...

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (3)

مسأله‌ی لفظ و معنا یكی از پایه‌های سه گانه‌ای است كه ساختمان بلاغت به آن تكیه كرده و با سه دانشِ معانی، بیان و بدیع استقرار یافته است.

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (1)

بحث در باب خبر و انشاء در میراث عربی-اسلامی قدمت دارد و شاید مراحل آغازین آن در سایه‌ی قرآن كریم رشد یافته باشد. ابن فارس (در گذشته‌ی 395هـ)...

جمعه، 23 مهر 1395

پیدایش سبك شناسی

سرآغاز بررسی سبك به روزگار ارسطو بازمی‌گردد و چنان كه می‌دانیم به بلاغت مرتبط بود نه به فن شعر؛ علت آن پیوند این بود كه سبك پاره‌ای از هنر إقناع...

جمعه، 23 مهر 1395

رابطه‌ای بلاغت، سبك و معنا

دقت نظر در ساخت روشمند بلاغت و ارتباط دانش‌های آن به این منجر می‌شود كه این دانش براساس رابطه‌ی بین سبك و معنا رشد كرده است. معنایی وجود دارد...

جمعه، 23 مهر 1395

مفهوم سبك از نظر غربیان

اصل واژه‌ی style به زبان لاتین بازمی‌گردد؛ یعنی چوبی كه برای نوشتن بر پارافین به كار می‌رفت. منظور، ابزار نوشتن مثل قلم مو یا قلم است. آنگاه...

جمعه، 23 مهر 1395

مفهوم سبك از دیدگاه اندیشمندان مسلمان

واژه‌ی سبك در حوزه‌ی پژوهش‌های اعجاز بلاغی موقعیت نیكویی یافته است، چون قرآن پژوهانی كه در پیِ اثبات اعجاز قرآن بوده‌اند به قصد مقایسه بین سبك...

جمعه، 23 مهر 1395

اعجاز بلاغی قرآن

نویسندگان حوزه‌ی اعجاز قرآن، به جنبه‌های زیادی اشاره كرده‌اند، مثل قاضی عیاض (درگذشته‌ی 544هـ) و ابن قیم جوزیه (درگذشته‌ی 571هـ) و زركشی (درگذشته‌ی...

جمعه، 23 مهر 1395

ارزش اعجاز بلاغی قرآن

بدون تردید عربها به طور فطری و بدون بررسی و پژوهش و مطالعه اعجاز قران را دریافتند. آنان به واسطه‌ی سرشت دست نخورده‌ی عربی و ذوق سلیم و فصاحت...

جمعه، 23 مهر 1395

طبیعت معجزه‌ی قرآنی

قرآن كریم با معجزات دوران گذشته تفاوت دارد؛ چون كتابی است كه محتوای آن با عقل قابل درك است. ولی طبیعت معجزات گذشته حسّی بوده است. البته این به...

جمعه، 23 مهر 1395

مختصری درباره‌ی معجزه در لغت و اصطلاح

عجز یعنی ضعف و ناتوانی. عاجز یعنی ضعیف و ناتوان. در قرآن كریم در حكایتی از فرزند آدم (علیه السلام) وقتی برادرش را می‌كشد آمده است: قَالَ یَا...

جمعه، 23 مهر 1395

اعجاز تشریعی قرآن

انسان همواره پرسش‌هایی درباره‌ی هستی و راز آفرینش با خود داشته و پیوسته در تلاش بوده است تا پاسخ‌های قانع كننده‌ای برای آن بیابد؛ سؤال‌هایی از...

شنبه، 12 تير 1395

اعجاز علمی قرآن

«اعجاز علمی قرآن» مربوط به اشاراتی است كه از گوشه‌های سخن حق تعالی نمودار گشته و هدف اصلی نبوده است، زیرا قرآن كتاب هدایت است و هدف اصلی آن جهت...

شنبه، 12 تير 1395

اعجاز بیانی قرآن

انتخاب كلمات و واژه‌های به كار رفته در جملات و عبارت‌های قرآنی كاملاً حساب شده است به گونه‌ای كه اگر كلمه‌ای را از جای خود برداشته، خواسته باشیم...

شنبه، 12 تير 1395