شبهه‌ی تنافی اعجاز با دانش بشری

به پیامبران كارهایی نسبت داده می‌شود كه از نظر علمی، انجام آن كارها محال است؛ برای نمونه كسی كه از دنیا رفته است، محال است دوباره به دنیا برگردد

يکشنبه، 21 خرداد 1396

شبهه‌ی تنافی اعجاز با سنن الهی

شبهه‌ی تنافی اعجاز با سنت الهی را برخی از مخالفان متأله همانند سیداحمد خان هندی مطرح كرده است كه خلاصه‌ی آن، چنین است:

يکشنبه، 21 خرداد 1396

معجزه؛ هماهنگی یا تناقض؟

یكی از شبهات مطرح شده در باب معجزه، بحث «تناقض مفهومی معجزه» است كه به اشكال در تعریف معجزه بازمی‌گردد و خلاصه‌ی آن، چنین است:

يکشنبه، 21 خرداد 1396

تعریف اعجاز

اعجاز مصدر باب افعال از ریشه‌ی «ع. ج. ز» است. عجز دو معنا دارد: ناتوانی و دنباله هر چیز. و به دو معنا به كار می‌رود: الف) ناتوان ساختن؛ 2) ناتوان...

يکشنبه، 21 خرداد 1396

معجزه و كرامت

از جمله مطالبی كه با تعریف معجزه مرتبط است، معجزه داشتن امامان است. سخن در این است كه آیا تعریف معجزه تنها شامل پیامبران است یا دیگر اولیای الهی...

يکشنبه، 21 خرداد 1396

تحديث

تحديث، (علم کلام)، تحديث در معناي خاص يعني سخن گفتن ملائکه با چهارده معصوم (عليهم‌السلام) و نيز با بعضي از صلحا. اينگونه سخن گفتن مرموز، با وحي...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

تحدي

تَحّدي، در لغت يعني مبارزه‌طلبي و «از کسي خواستن تا با تو برابري کند در کاري تا عجز او ظاهر شود و برابري در نبرد کردن» (تاج المصادر، بيهقي) «معارضه...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

اعجاز معارفی و معنایی، مهمترین اعجاز قرآن

مهم‌ترین بُعد اعجاز قرآن، مربوط به حقیقت قرآن و ابعاد معنایی کتاب خداست که برای هر کسی دریافتنی نیست. این بُعد برای انسان هایی همانند رسول خاتم...

چهارشنبه، 4 اسفند 1395

اعجاز قرآن از نظر تأثیر بر جان‌ها

تأثیرگذاری قرآن بر دل و جان مخاطبان امری نیست که مشمول مرور زمان شده و دفعات گوش سپردن به تلاوت در شنونده ملال و کسالتی به همراه داشته باشد....

يکشنبه، 3 بهمن 1395

انحرافات دستور زبانی و سبك شناختی برخی عبارات قرآنی

پژوهش‌های سبك شناختی جدید، مقوله‌ی انحراف، در زبان ادبی، را از مقابله‌ی بین نظام كلی زبان و كاربرد فردی آن پذیرفته‌اند و رابطه‌ی بین این دو را...

جمعه، 23 مهر 1395

زبان و كلام و نسبت و تمایز آنها

اخفشِ اوسط (درگذشته‌ی 215هـ) درباره‌ی عبارتِ لم یَكَدْ یراها می‌گوید حمل به معنا می‌شود، چون آن را نمی‌بیند. وقتی می‌گوییم «كاد یفعل» یعنی به...

جمعه، 23 مهر 1395

جنبه‌های تطابق میان سبك شناسی غربی و بلاغت عربی

بین سبك شناسی و بلاغت عربی جنبه‌هایی وجود دارد كه نقاط برخورد را تشكیل می‌دهند. دكتر عیاد بر آن است كه «سبك شناسی نزد ما از اصالت برخوردار است،...

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (2)

حقیقت یعنی دلالت لفظ بر معنای وضع شده در اصل زبان، اما اصل، براساس وضعِ آن، در دانشی كه در آن به كار می‌رود تغییر می‌كند و به همین جهت بر سه...

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (3)

مسأله‌ی لفظ و معنا یكی از پایه‌های سه گانه‌ای است كه ساختمان بلاغت به آن تكیه كرده و با سه دانشِ معانی، بیان و بدیع استقرار یافته است.

جمعه، 23 مهر 1395

مبانی بنیادین بلاغت عربی (1)

بحث در باب خبر و انشاء در میراث عربی-اسلامی قدمت دارد و شاید مراحل آغازین آن در سایه‌ی قرآن كریم رشد یافته باشد. ابن فارس (در گذشته‌ی 395هـ)...

جمعه، 23 مهر 1395

پیدایش سبك شناسی

سرآغاز بررسی سبك به روزگار ارسطو بازمی‌گردد و چنان كه می‌دانیم به بلاغت مرتبط بود نه به فن شعر؛ علت آن پیوند این بود كه سبك پاره‌ای از هنر إقناع...

جمعه، 23 مهر 1395

رابطه‌ای بلاغت، سبك و معنا

دقت نظر در ساخت روشمند بلاغت و ارتباط دانش‌های آن به این منجر می‌شود كه این دانش براساس رابطه‌ی بین سبك و معنا رشد كرده است. معنایی وجود دارد...

جمعه، 23 مهر 1395

مفهوم سبك از نظر غربیان

اصل واژه‌ی style به زبان لاتین بازمی‌گردد؛ یعنی چوبی كه برای نوشتن بر پارافین به كار می‌رفت. منظور، ابزار نوشتن مثل قلم مو یا قلم است. آنگاه...

جمعه، 23 مهر 1395

مفهوم سبك از دیدگاه اندیشمندان مسلمان

واژه‌ی سبك در حوزه‌ی پژوهش‌های اعجاز بلاغی موقعیت نیكویی یافته است، چون قرآن پژوهانی كه در پیِ اثبات اعجاز قرآن بوده‌اند به قصد مقایسه بین سبك...

جمعه، 23 مهر 1395

اعجاز بلاغی قرآن

نویسندگان حوزه‌ی اعجاز قرآن، به جنبه‌های زیادی اشاره كرده‌اند، مثل قاضی عیاض (درگذشته‌ی 544هـ) و ابن قیم جوزیه (درگذشته‌ی 571هـ) و زركشی (درگذشته‌ی...

جمعه، 23 مهر 1395