حضور ایران در جهان اسلام

در اثر فروپاشی شاهنشاهی ساسانی به فرهنگ بومی ایران ضربه‌ای شدید وارد شد. آن زبان شایستگی ادبی خود را از دست داد، و آیین باستانی زرتشتی کشور تقریباً...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

فرهنگ ایرانی در دیگر سرزمین‌های اسلامی

حتی اگر بخواهیم در عقاید تویینبی تخفیف دهیم، به این عنوان که او در درجه‌ی نخست یک کارشناس تاریخ اسلام تلقی نمی‌شود؛ اگر برخی از عقاید چالش‌طلبانه‌ی...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

ارزیابی دیدگاه‌ها درباره‌ی حضور ایران در جهان اسلام

عرب‌ها، پس از غلبه، با فرهنگ ایران و شیوه‌ی زندگی ایرانیان آشنایی نزدیک‌تری پیدا کردند. عرب‌ها پیش از اسلام با ایرانیان ناآشنا نبودند، اما گروه...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

ایرانیان و عرب پیش از اسلام

مهم است که به تأثیراتی که ایران در عربستان پیش از اسلام و در نتیجه بر جهان اسلام داشته است توجه کنیم. زیرا جامعه اسلامی قسمتی از فرهنگ اعراب...

چهارشنبه، 27 بهمن 1395

پیوند ایرانیان و عرب به گزارش منابع کهن اسلامی

با توجه به تماس‌های گسترده و گوناگون میان عرب‌ها و ایرانی‌ها، به ویژه در قرن ششم میلادی، جای شگفتی نیست که شماری از مفاهیم و رسوم اسلامی از اعتقادات...

چهارشنبه، 27 بهمن 1395

دیدگاه‌های معمول درباره‌ی پیوند ایران و اسلام

نظریه‌ی رایج درباره‌ی توسعه تمدن اسلامی نظریه‌ای نسبتاً ساده است، بدین معنی که اسلام در فرصتی مناسب پدید آمد، هنگامی که دو اَبَر قدرتِ قرن هفتم،...

چهارشنبه، 27 بهمن 1395

نگاهی کلی به منابع شناخت ایلام باستان

شواهد مربوط به گستره‌ی تمدن ایلامی بالغ بر سه هزاره است. اما در این بین چندین شکاف مهم قرار دارد. دوره‌ی اول تاریخ ایلام نو (در حدود 743 تا 1000...

سه‌شنبه، 19 بهمن 1395

یادداشت‌هایی درباره‌ی روش‌شناسی و حرف‌نویسی منابع تاریخ ایلام باستان

لازمه‌ی نوشتن تاریخ ایلام نو اتکای پر دردسر بر شرایط و زدوبندهاست. وجود خیال‌پردازی‌ها، شکاف‌ها و فقدان توافقی شناخته شده میان منابع ایلام نو...

سه‌شنبه، 19 بهمن 1395

دوره‌بندی و گاه‌شماری ایلام

تاریخ ایلام نو به دوره‌ی اصلی (I-III) تقسیم شده است. گاه‌شماری‌های م.ج. استو، مالبران – لابا و ف. والا به ترتیب به شرح زیر است:

سه‌شنبه، 19 بهمن 1395

ورزش در ايران قديم

هر كس كتاب معروف و جاوداني كزنوفون سردار و مورّخ و نويسنده‌ي يوناني را كه موسوم به كيروپِد است خوانده مي‌داند كه سرّ ترّقي و قدرت و جهانگيري...

سه‌شنبه، 28 دی 1395

نوروز

اینجانب چنانكه غالب خوانندگان باید مطلع باشند از چندی قبل مطالعاتی در باب كیفیت سال و ماه ایرانی یعنی ترتیب حساب زمان ایرانیان، كه در كتب قدیم...

دوشنبه، 27 دی 1395

نوروز و تقویم ایرانی

نوروز كه یك نشانه‌ی ملی از ایران باستانی است در دل هر ایرانی نژاد جنبش عجیبی احداث می‌كند و چون این جشن ملی از زمان ملك شاه سلجوقی به این طرف...

دوشنبه، 27 دی 1395

نوروز جمشیدی

نوروز ایرانی باز آمد. سنبل و سوری، ضیمران و خیری باغ و راغ را رشك بهشت برین نمود. از گل و ریحان و لاله و ارغوان طرف جویبار غبطه‌ی صحرای خلّخ...

دوشنبه، 27 دی 1395

صابئین

صابئین كه اسامی مختلف این قوم و فرقه‌ی دینی عبارت است از صابة‌‌البطایح- ماندائی- مغتسله‌ی ناصوری و ما از آن میان اصطلاح قرآن را اختیار كرده آنها...

يکشنبه، 26 دی 1395

زمان زرتشت

چون از زردشت پیامبر ایرانی كه وجود او به وسیله‌ی وجود امت او یعنی زردشتیان معلوم است در حد مأخذ قدیمی تاریخی یونانی و رومی و بابلی به وضوح ذكر...

يکشنبه، 26 دی 1395

تاریخ زرتشت

این عنوان دفعات بیشمار در مجلات علمی و كتب مستشرقین ثبت شده و بحث‌های بی‌پایان در این موضوع به عمل آمده است. مقصود از «تاریخ» در اینجا زمان زندگی...

يکشنبه، 26 دی 1395

مذهب مادها

دیاكونوف دو دوره تشخیص می‌دهد، یعنی قرن نهم- هفتم قبل از مسیح و دوره‌ی بعد از آن. آثار دوره‌ی اولی در آثار بنائی و اسامی نمایان است. برونزهای...

يکشنبه، 26 دی 1395

دساتیر به جای اوستا

واقعاً جای تأسف است كه تقریباً اغلب آنچه از محسّنات در ایران قدیم و میان ایرانیان نیاكان ما بود متروك شده و بسیاری از آنچه نامرغوب بود مانده...

يکشنبه، 26 دی 1395

داریوش در مونْتْ كارْلو

یكی از نمونه‌های عجایب مكرّره‌ی یومیّه‌ی منتشره در جراید ایران كه برای امتحان قاعده‌ی میزان المعرفه‌ی اجتماعی ما مثال خوبی است حكایت رفتن داریوش...

شنبه، 25 دی 1395

ایلام نو (حدود 743 تا 500 پ.م)

رویدادنامه‌ی سلسله‌ای بابل، مَر- بیتی- اَپلَ- اوصور (984-979 پ.م.) پادشاه بابل را به عنوان یک «نواده‌ی دورِ ]؟[ ایلام» می‌خواند. این تبارنامه،...

جمعه، 24 دی 1395