شعور در عالم جمادات

«پس از آن، دل‌هایتان سخت شد، همچون سنگ یا سخت‌تر، همانا از برخی از سنگ‌ها نهرها جاری می‌شود و بعضی از آنها می‌شکافد و آب از آن بیرون می‌آید و...

سه‌شنبه، 18 ارديبهشت 1397

انسان‌های مسخ شده درآیات قرآن

«همانا کسانی از شما را که در روز شنبه از حد خود تجاوز کردند، شناختید، به آنها گفتیم: بوزینگان رانده شده پست باشید. پس آن را مایه عبرتی برای حاضران...

سه‌شنبه، 18 ارديبهشت 1397

قرآن و کثرت‌گرایی دینی

«کسانی که ایمان آورده‌اند و کسانی که یهودی شده‌اند و نصارا و صابئین، هر کس که به خدا و روز واپسین ایمان دارد و عمل شایسته انجام می‌دهد، پاداش...

دوشنبه، 17 ارديبهشت 1397

معنای آسمان‌های هفتگانه در آیات قرآن

خداوند در این آیه، به بیان یکی از نعمت‌های الهی می‌پردازد که به انسان ارزانی داشته و آن خلقت زمین و آسمان‌هاست. زمین و تمام امکانات و نعمت‌هایی...

دوشنبه، 17 ارديبهشت 1397

چگونگی مهر زدن خدا بر دل‌ها

«کسانی که کافر شدند، مساوی است که آنها را بترسانی یا نترسانی، ایمان نخواهند آورد. خداوند بر دل‌ها و گوش آنان مُهر زده و بر چشمانشان پرده‌ای است...

دوشنبه، 17 ارديبهشت 1397

امید ؛ امیدواری در قرآن

امیدواری یعنی اشتیاق و چشم‌داشت دستیابی به آنچه بدان اشتیاق هست؛ و نیز اعتماد به اینکه وعده یا واقعه‌ای در آینده اتفاق خواهد افتاد. در قرآن،...

چهارشنبه، 12 ارديبهشت 1397

امّی یعنی چه؟

وصفی قرآنی برای محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) که در طول تاریخ اسلام تفسیرهایی بسیار متفاوت از آن عرضه شده است. مسلمانان به طور سنتی امّی را...

چهارشنبه، 12 ارديبهشت 1397

مال و اموال و واژه‌های همانند در قرآن

ثروت، کالاها، اشیای تحت تملک. در قرآن مفهوم رسمی و حقوق اموال و همچنین معادل تخصصی‌ای برای واژه لاتین res از سنت غربی وجود ندارد. البته دغدغه‌ای...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

امر به معروف و نهی از منکر در قرآن و تفاسیر

شکل‌های مختلف عبارت «الامر بالمعروف و النهی عن المنکر» به معنی «واداشتن به کارهای پسندیده و بازداشتن از کارهای ناپسند» (از این پس معمولاً به...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

معناشناسی دو واژه امت و جامعه در قرآن

قرآن، در مقام برجسته‌ترین منبع اسلام برای کسب آگاهی درباره‌ی خدا، راهنمای قطعی این سنت در این باب هم است که چه چیزهایی بنیاد امت و جامعه‌ای خدایی...

سه‌شنبه، 11 ارديبهشت 1397

دو تفسیر از واژه امام در قرآن

واژه‌ی امام (جـ ائمة) در قرآن به این معانی به کار رفته است: نماد، رهبر، سرمشق، نمونه‌ی آرمانی، وحی، راهنما، الگوی کامل و والاترین. این واژه هفت...

دوشنبه، 10 ارديبهشت 1397

امّ الکتاب چیست؟

امّ الکتاب، شرح همه‌ی وقایع گذشته و حال و آینده و منبع وحی که علاوه بر «امّ الکتاب» (زخرف: 4)، اصطلاحات قرآنی «کتاب مکنون» (واقعه: 78) و «لوح...

دوشنبه، 10 ارديبهشت 1397

پیامبری که نامش در دو آیه از قرآن ذکر شده است

پیامبری که نامش در دو آیه از قرآن ذکر شده است. در آیه‌ی نخست (انعام: 86)، الیَشَع (الیَسَع) در کنار اسماعیل، یونس و لوط آمده و گفته شده است که...

دوشنبه، 10 ارديبهشت 1397

الیاس نبی در قرآن

رسول و پیامبری که نامش سه بار در قرآن ذکر شده است. در مورد نخست، نام الیاس در کنار زکریا، یحیی، عیسی و عبارت «کلٌ مِن الصالحین» (همه از شایستگان...

يکشنبه، 9 ارديبهشت 1397

روندشناسی مفهوم الحاد، از قرآن تا اندیشه اسلامی

مسلماً الحاد فقط در پرتو راست‌کیشی معنی پیدا می‌کند، که به نظر می‌رسد رشد و گسترش آن در اسلام به عنوان واکنشی حدیث‌گرایانه به خط مشی‌های سیاسی-...

يکشنبه، 9 ارديبهشت 1397

معناشناسی واژه اِلاف ؛ ایلاف در قرآن

مصدری از ریشه‌ی عربی أ ل ف که مفسران مسلمان و نیز پژوهشگران جدید آن را به شیوه‌های گوناگونی توضیح داده‌اند. این واژه در سوره‌ای از قرآن (قریش:...

يکشنبه، 9 ارديبهشت 1397

اقتصاد در قرآن

دانشی که به تحقیق درباره‌ی تولید و توزیع منابع مادّی جامعه می‌پردازد. در سیاق قرآن، دانش اقتصاد عبارت است از نقش احکام، قواعد و راهنمایی‌های...

شنبه، 8 ارديبهشت 1397

اعیاد و بزرگداشت‌ها در قرآن

مراسم ادواری که به بزرگداشت یاد افراد خاص یا به یادبود رویدادهای مهم تاریخ مقدس برگزار می‌شود. واژه «عید» در قرآن به کار نرفته است، اما از این...

شنبه، 8 ارديبهشت 1397

ویژگی‌هایِ اَعراب / بادیه نشینان در زمان پیامبر

اَعراب: کسانی که محل سکونت خویش را در جاهای مختلف و غالباً بسته به شرایط آب و هوایی برمی‌گزینند و تغییر می‌دهند. اعراب اقوامی غیر شهرنشین از...

شنبه، 8 ارديبهشت 1397

اعداد و شمارش در قرآن

واژه‌هایی که مقدار کمیّت‌ها و تعداد اشیا را نشان می‌دهند. در قرآن بسیاری از واژه‌های عربی بیانگر اعداد و شمارش به کار رفته است. در قرآن بسیاری...

جمعه، 7 ارديبهشت 1397