تأثیر آموزه‌های قیام حسینی بر شکل‌گیری و پیروزی حزب الله لبنان (3)

7-1. انقلاب اسلامی و تأثیرپذیری آن از حماسه حسینی
 

هنگامی که انقلاب اسلامی ایران در 22 بهمن 1357 در عصر دین زدایی و حاکمیت سکولاریسم و جهان دو قطبی پیروز شد، هیچ کس باور نمی کرد که دین در عرصه ی سیاسی و اجتماعی بتواند تحول و تحرکی عمیق ایجاد کند؛ آن هم دینی که در طول تاریخ به دست استعمار سعی شده بود که از متن و محتوای اصلی تهی گردد؛ اما در کمال ناباوری و تحلیل کارشناسان سیاسی در پایان تئوری های انقلاب و حاکمیت سکولاریسم، انقلابی به وقوع پیوست که هم ماهیت دینی داشت و هم جهت این انقلاب برخاسته از متن و آموزه های دینی اسلام بود که از الگوی حرکتی امام حسین علیه السلام با سمت و سوی اصلاح جامعه ی مسلمانان و انتخاب فرهنگ « شهادت» به صورت آگاهانه توسط مردم و رهبران دینی آن انتخاب شده بود.
انقلاب اسلامی به عنوان یک پدیده ی بی نظیر سیاسی و اجتماعی در قرن بیستم با الهام گیری از حماسه ی حسینی توانست در عصر دین زدایی و حاکمیت جهل و کفر و قدرت مداران زر و زور و تزویر، حاکمان جهانی را از اوج اقتدار به حضیض ذلت بکشاند و با حرکت انقلابی خویش « نقطه عطفی در مبارزات ملل مستضعف جهان»(1) گردد. انقلاب اسلامی ایران که محصول اندیشه ی حرکت اسلامی از ظهور اسلام شیعی و قیام حسینی بود، توانست در عرصه ی عمل، تحولی شگرف به وجود آورد که در مبارزه با ظلم و ستم و مسئولیت پذیری در مقابل انسان ها و با پشتوانه ی الهی پیروز گردد.

8-1. نقش قیام حسینی در پیروزی انقلاب
 

با توجه به آنچه آمد، لازم است ماهیت و هویت و جهت این انقلاب را در کلام امام خمینی رحمة الله معمار انقلاب اسلامی جستجو کرد که با اتکا به شیوه و الگوی سیدالشهداء علیه السلام رهبری ملت را برعهده می گیرد و با هدایت های روشنگرایانه ی ایشان، انقلاب در کنار بلوغ سیاسی اجتماعی و ماهیت فرهنگ دینی و شهادت طلبی در مدت کوتاهی در کمال ناباوری و حیرت جهانیان به پیروزی می رسد.

9-1. قیام لله
 

یکی از اهداف انقلاب اسلامی، احیای احکام اسلامی در جامعه بود که امام خمینی رحمةالله هدف اصلی نهضت اسلامی را قیام برای دستورات اسلامی در راستای قیام انبیاء و اولیاء دانستند و فرمودند:« ملتی که برای خدا و اسلام قیام کرده است، این ملت تا اسلام هست به جای خودش ایستاده است و خدمت می کند. این ملت برای دنیا قیام نکرده است که اگر جوانش گرفته شد، رو برگرداند. این ملت قیامش نظیر قیام انبیاء و قیام ائمه ی هدی است، نظیر قیام حضرت ابی عبدالله سیدالشهداء علیه السلام است»(2).
از سوی دیگر امام رحمة الله در زمینه ی ماهیت قیام که روح الهی دارد، همواره تأکید داشتند و قدرت آن را فراتر از قدرت های مادی می دانستند و می فرمودند:« قیام لله، کیفیتش، ماهیتش با قیام هایی که غیرخدایی باشد- هرچه باشد- با هم فرق دارد، قیام لله پشتوانه اش قدرت خداست، پشتوانه اش تفنگ نیست، پشتوانه اش مسلسل نیست، پشتوانه اش قدرت خداست»(3)؛ و غلبه ی چنین قدرت الهی بر قدرت های مادی، امری است که انقلاب اسلامی آن را در مرحله ی عمل اثبات کرد.

10-1. الگوی حسینی
 

الگوی عملی مبارزه با ظلم و ستم و تلاش برای رهایی انسان ها با حفظ روحیه ی آزادگی و شیوه ی جهاد، درسی بود که امام حسین علیه السلام به مسلمانان آموخت و انقلاب اسلامی هم از همین شیوه برای تحقق پیروزی بهره ی لازم را برد؛ چنان که امام خمینی رحمة الله فرمودند:« مصمم شدم مثل حضرت سیدالشهداء برای حفظ اصل دین، با ایادی دولت ظلم مبارزه کنم و مادام که مأمورین آنها از زور و ظلم و ملاعبه با احکام الهی دست برندارند، من نیز از مجاهدت دست برنمی دارم.»(4)
براساس پیروی از همین الگوی عملی بود که حرکت انقلاب اسلامی آغاز شد و تا پیروزی با فرهنگ شهادت طلبی در بطن خویش، توانست اهداف خود را در مبارزه با ظلم و ستم و پیروزی حق بر باطل محقق سازد. امام رحمة الله در این زمینه در هنگام حوادث 15 خرداد 1342 و شروع نهضت اسلامی فرمودند:« ما افتخار می کنیم که مانند سیدالشهداء روز عاشورا کشته شویم و بچه های ما را در عزاداری عاشورای حسینی اسیر کنند و اموالمان را غارت نمایند، در عوض اسم ما تا ابد باقی خواهد ماند. اولاً کار اینها با یزید هیچ فرقی نمی کند؛ ثانیاً اگر بخواهند چنین عملی را انجام دهند و بخواهند دستجات ما را بکوبند و مردم را به قتل برسانند، ما نیز از هم اکنون مانند حسین علیه السلام اعلام می کنیم که هر که با ماست[ عزت و پیروزی را در مبارزه تا پای شهادت انتخاب خواهد کرد](5).
حضرت امام رحمة الله بعد از پیروزی انقلاب اسلامی نیز در پاسداشت این الگوی عملی و تأثیر قیام حسینی در پیروزی بارها اشاره داشتند و فرمودند:« [ پیروزی] ایران در سایه ی فداکاری حضرت سیدالشهداء علیه السلام بود. باید در پناه قضیه ی بزرگ عاشورا، مصیبت جانسوز دوازده محرم و 15 خرداد زنده و جاوید بماند.»(6)
همان گونه که در گلچینی از سخنان بنیانگذار انقلاب اسلامی، امام خمینی رحمة الله در شروع حرکت تا پیروزی انقلاب اسلامی اشاره شد، این انقلاب برخاسته از حرکت حسین علیه السلام بود که با پیروزی درخشان خود در قرن بیستم، در سراسر جهان الگویی شد برای مستضعفان و کسانی که اسلام ناب محمدی (ص)را در گفتارها و الگوهای جهانی جستجو می کنند تا حقیقت الهی را به دست آوردند؛ انقلابی که بار دیگر با پیروی از حماسه ی حسینی توانست احیای اسلام ناب محمدی (ص)را در منظر جهانیان نشان دهد و بیهوده نیست که « رابین رایت» همراه با دیگر تحلیلگران سیاسی انقلاب، همواره بر این نکته اشاره و تأکید دارد که « تمام حوادث جهان اسلام در دهه های اخیر بدون انقلاب ایران روی نمی داد.»(7)

11-1. الگودهی به جنبش ها و نهضت ها
 

این حرکت، حقیقتی است که ماهیت آن را باید در اندیشه های انقلاب اسلامی و آموزه های حسینی جستجو کرد؛ یعنی اعتقاد به دین اسلام، احساس مسئولیت در برابر سرنوشت مسلمانان و غیرمسلمانان، مبارزه با ظلم، فساد، سلطه و منابع و مظاهر منفی و قیام علیه زورمداران و زرمداران قرن بیستم که انقلاب اسلامی با پیروزی قدرتمندش توانست پایگاه مهمی برای رشد و ترویج خاستگاه دینی و تلاش برای رهایی مستضعفان و پابرهنگان و انسان های رنج دیده و مظلوم جهان گردد و در مرحله ی عمل، توانایی های تأثیرگذار خود را نشان دهد!(8)
اندیشه های سیاسی و انقلابی در پیروزی و تحقق جمهوری اسلامی با وجود زمینه های سیاسی و اجتماعی که از اعتقادات دینی نشأت می گرفت و عاشورای حسینی سردمدار این حرکت بود، هنگامی که در بستر خود قرار گرفت، به سرعت با خصیصه ی مردمی و مبارزاتی سیدالشهداء علیه السلام توانست به موفقیتی دست یابد که مرزهای بین المللی را درنوردد و با توجه به شیوه ی مبارزاتی و کمال خواهی خود، جاذبه های اعتقادی و معنوی را در بین مسلمانان در جهان دو قطبی و عصر دین زدایی به سوی خود جذب کند.
مبارزه با ظلم و احقاق حقوق مسلمانان با استفاده از آرمان ها و اعتقادات اسلامی روشن ترین پیام انقلاب اسلامی بود؛ چنان که کلیم صدیقی مهم ترین هدف انقلاب اسلامی را « ریشه کن کردن کفر و استقرار کلام خدا بر روی زمین»(9) ذکر کرده است؛ انقلابی که با تأسی از قیام حسین علیه السلام علیه ظلم و ستم به پا خاست و راهکارهای علمی را به جهانیان ارائه داد؛ ضمن آنکه باعث شد جنبش های اسلامی با الگوپذیری عملی از مبارزات انقلاب اسلامی و اندیشه های امام خمینی رحمة الله که برگرفته از پیام ها و درس های اسلام و حادثه ی عاشورا بود، حرکت خویش را آغاز کنند.
از جمله جنبش هایی که از تجربه ی انقلاب اسلامی الگو گرفت و وارد مرحله عملی شد، جنبش « حزب الله لبنان» است که این جنبش با تشکل شیعیان لبنان توانست در مرحله ی عمل، مبارزه ی جوانمردانه ای را با استفاده از دستورات و آموزه های اسلامی و ظلم ستیزی با استکبار و اشغالگران و فرهنگ شهادت که از مکتب حسین علیه السلام آموختند، مبارزات خود را شکل و جهت دهند و شهد پیروزی و استقلال طلبی را در سایه ی عزت و کرامت انسانی و اسلامی در جامعه ی خویش با قدرت و شجاعت و با افتخار محقق سازند.

پی نوشت ها :
 

1. معاونت فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی؛ انقلاب اسلامی در چشم انداز دیگران؛ ص 52-53.
2. روح الله موسوی خمینی؛ صحیفه نور؛ ج 15، ص 315.
3. همان؛ ج 13، ص 139.
4. همان؛ ج 1، ص 193.
5. همان؛ ج 2، ص 287.
6. همان؛ ج 1، ص 240.
7. رابین رایت؛ شیعیان مبارزان راه خدا؛ ترجمه علی اندیشه؛ ص 11.
8. گئورگی سانیکیدز؛ اندیشه انقلابی آیت الله خمینی؛ ترجمه ولی تیموری؛ ص 97.
9. کلیم صدیقی؛ نهضت های اسلامی و انقلاب اسلامی ایران؛ ترجمه سیدهادی خسروشاهی؛ ص 38-39.
 

منبع: نشریه کنگره امام حسین علیه السلام و مقاومت ج 3