نکوکاری در شاهنامه

حکیم ابوالقاسم فردوسی چون ادیب و دانشمند برومند در شاهنامه‌ی بی‌زوال خود همپای احیای اساطیر و رسم و آیین و آداب و سنت و قصه و روایات و امثال...

دوشنبه، 25 آبان 1394

حکمت و تربیت در «شاهنامه ی» فردوسی

از ابوالقاسم فردوسی در اکثر منابع تاریخی و ادبی به عنوان «حکیم» یاد شده است و امروز هم پژوهشگران، بدون هیچ شبهه‌ای این عنوان را برای شاعر بزرگ،...

يکشنبه، 24 آبان 1394

خرد در شاهنامه

در شاهنامه ستایش و بزرگداشت خرد جایگاه بسیار مهمی را داراست. فردوسی برای‌این غریزه‌ی بی‌نظیر انسانی اهمیت زیادی قائل بوده در سراسر اثر به آن...

يکشنبه، 24 آبان 1394

دوره‌های اساسی شاهنامه شناسی

شاهنامه‌ی ابوالقاسم فردوسی از زمره‌ی آن شاهکارهای ادبی جهان است که بیش از پیش توجه خوانندگان و محققان را از کشورهای گوناگون عالم به خود جلب می‌نمایند....

يکشنبه، 24 آبان 1394

جایگاه شاهنامه‌ی فردوسی

شاهنامه‌ی بی‌زوال ابوالقاسم فردوسی را گاه به کاخی بی‌گزند و کوهی سربلند، گاه به اقیانوس بی‌کنار و آسمان بی‌کران مانند کرده، و زمانی آن را بزرگ‌ترین...

يکشنبه، 24 آبان 1394

زمان فردوسی، دوران پربار گفتگوی تمدن‌ها

هرچند زمان زندگی فردوسی و سال‌های آغاز و انجام شاهنامه‌ی او روشن شده است، با وجود این درباره‌ی انتساب آن‌ها به عهد سامانیان یا غزنویان میان پژوهشگران...

يکشنبه، 24 آبان 1394

تقدیرباوری فردوسی یک اندیشه‌ی شیعی است یا زروانی

تقدیرباوری از مباحث مهم متون ادبی فارسی و یکی از پایه‌های اندیشه در آثار حماسی است که در شاهنامه جلوه‌های متنوعی دارد و در اصطلاحاتی چون: زمانه،...

دوشنبه، 27 مهر 1394

شاهنامه نگاری؛ از کِلک نِی شاعر تا کلک مویینه‌ی نقاش

از زمانی که قلم فردوسی از نوشتن باز ایستاد، قلم‌موی نقاشان به آرایش داستان‌های شاهنامه پرداخت. مصوّرسازی شاهنامه از نخستین سال‌های پس از سروده...

دوشنبه، 27 مهر 1394

بررسی عوامل مؤثر مرگ آفرین در فرجام افراسیاب تورانی

افراسیاب تورانی، نماینده‌ی نیروهای اهریمنی و تجلّی‌گر دیو خشک‌سالی در شاهنامه است. کارکرد ویژه‌ی او در شاهنامه و پیوند ذاتی‌اش با آب، که از نامش...

دوشنبه، 27 مهر 1394

روایت اسدی توسی از تبارنامه گرشاسپ و انطباق آن با شاهنامه

گرشساپ‌نامه کهن‌ترین منظومه‌ی حماسی پس از شاهنامه است که حدود نیم قرن پس از درگذشت فردوسی به نظم درآمده، چنان که اسدی خود در پایان داستان با...

دوشنبه، 27 مهر 1394

شاهنامه فردوسی و نقش آن در تقویت و باز تولید هویّت ملی

هویت ملی به معنای احساس تعلق و وفاداری به عناصر و نمادهای مشترک در یک ملت و در میان مرزهای تعریف شده سیاسی است. هویت ملی از عناصر و مؤلفه‌های...

دوشنبه، 27 مهر 1394

غزانامه‌ی روم از کاشفی و شاهنامه‌ی فردوسی

در دوره‌های مختلف برخی ایرانیان به دلایل مختلف به سرزمین‌های دیگر کوچیده‌اند. سرزمین عثمانی نیز پذیرای جمعی زیاد از بزرگان، شعرا و هنرمندان ایرانی...

دوشنبه، 27 مهر 1394

برادرکُشی در شاهنامه

برادرکشی از جمله مسائل مهمی است، که فردوسی در شاهنامه بدان پرداخته است. می‌توان گفت برادرکشی در شاهنامه، نمود و جلوه‌ای از نزاع میان همان خیر...

دوشنبه، 27 مهر 1394

استعاره مفهومی رد در شاهنامه

استعاره، به عنوان یک ناخودآگاه جمعی بشر، از دیرباز در زبان خودکار، حوزه‌های فلسفه و ادبیات مطرح بوده است. خاستگاه نظری این بحث به متفکران یونان...

دوشنبه، 27 مهر 1394

تحلیل لایه‌های ایدئولوژیک داستان کیخسرو

داستان کیخسرو، به علت برجستگی خاصی که در جهان‌بینی ایران عصر ساسانی داشته است و نقش او در غایت‌گرایی حاکم بر جریان زرتشتی - زروانی حاکم بر آن...

دوشنبه، 27 مهر 1394

بازتاب شاهنامه در زبده‌ی التواریخ حافظ ابرو

در این پژوهش، زبده التواریخ حافظ ابرو از منظر جلوه‌ها و نمودهای شاهنامه در آن بررسی شده است. بر این اساس، نگارنده در دو بخش به این رویکرد پرداخته...

دوشنبه، 27 مهر 1394

فردوسی و شاهنامه در گذر تاریخ

شاهنامه فردوسی به مثابه یکی از برجسته‌ترین متون ادبی، حماسی و فرهنگی ایرانیان در گذر زمان توجه بسیاری را از حکومت‌ها و عالمان و ادبا تا مردمان...

دوشنبه، 27 مهر 1394

بررسی در زمانی اسطوره کیومرث در روایت‌های خدای‌نامه‌ها و شاهنامه‌ی فردوسی

بررسی درزمانی و هم‌زمانی، دو نگرشی هستند که از زبان‌شناسی نوین سرچشمه گرفته‌اند. در بررسی درزمانی به تحول پدیده در بستر تاریخی و در نگرش هم‌زمانی...

دوشنبه، 27 مهر 1394

شاهنامه و صفویان رواج اسامی شاهنامه‌ای در عصر صفوی

در دوره‌ی صفوی با اهمیتی که فرهنگ و زبان فارسی و هستی و هویت ایرانی پیدا کرد، توجه به شاهنامه و رواج فرهنگ و هویت ناشی از آن، گسترش بسیاری یافت....

يکشنبه، 26 مهر 1394

بازتاب شاهنامه در آثار تاریخی قرن نهم و دهم

بهره‌گیری از نظم در متون نثر، سابقه‌ای دیرینه و قدمتی هزاران ساله دارد و همان‌گونه که در اغلب علوم، بهره گرفتن از آثار دانشمندان پیشین و استفاده...

يکشنبه، 26 مهر 1394