تاریخ شفاهی

همان طور که در مقدمه گفتم، هیچ حدی در ابتکار پژوهشگران برای یافتن شاهدی از گذشته وجود ندارد. هرچند محال خواهد بود که همه آنها را فهرست کنیم (زیرا...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

چگونگی شناسایی شواهد

فرد در نگاه نخست به یک سند، متمایل است بگوید «این نامه ای است از الف (امضا کننده) به ب (دریافت کننده)». اما این جهش به حوزه وظیفه سومین دستور...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

خاستگاه شواهد در تاریخ

در این مقاله به شواهد تاریخی به عنوان چیزی نگریسته ایم که پلی اساسی بین لحظه ای در گذشته و لحظه ای که آن را زمان حال می خوانیم ایجاد می کند....

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

چگونگی شکل گیری اثر تاریخی

در اینجا عوامل متعددی دخیل اند. اگر مورخ برای امرار معاش می نویسد، احتمالاً باید عنوانی را انتخاب کند که جاذبه عمومی دارد ـ غالباً جاذبه ای برای...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

ماهیت شواهد تاریخی؟

در تابستان 1991، کشف ظاهری سیاره ای که در بخشی دور افتاده از کهکشان به دور ستاره ای می چرخید موجب پدید آمدن جنجال مختصری در محافل ستاره شناسی...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

مفهوم شاهد در تاریخ

از این گزاره ها، شماره های 1 و 8 به وضوح صادق اند (یا به وضوح کاذب اند). هیچ شاهدی برای تأیید آنها لازم نیست: آنها خودشان بدیهی اند، یعنی آن...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

تخیل در تاریخ

یک موضوع مهم که این فصل هنوز بدان نپرداختند نقشی است که تخیل ایفا می کند. معمولاً مورخ، مانند نویسنده رمان تاریخی، باید بتواند شخصیتهایش را طبق...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

آیا می توان گذشته را شناخت

این دو پرسش شاید به نحو فریب دهنده ای ساده به نظر برسند، اما منظور اینکه خود را از آستانه شکاکیت کامل عقب بکشیم، ارزش آن را دارد که تفاسیر اندکی...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

صدق در تاریخ

مسئله صدق در تاریخ چیزی است که باید با آن مواجه شویم؛ زیرا مفهوم «امر واقع» بر آن مبتنی است. مفهوم «صدق» در تاریخ را می توان به دو شیوه نگریست؛...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

چگونه می دانیم تاریخ راست است؟

مورخ آلمانی، هایو هولبورن، چکیده مسائل محوری معرفت تاریخی را این گونه بیان کرده است که آن مسائل «به این واقعیت وابسته اند که معرفتی عینی به گذشته...

پنجشنبه، 17 اسفند 1391

آیا تاریخ یک بازسازی است یا تعبیری جدید؟

منقول است که تعلیم بد، هنگامی واقع می شود که رشته ای از کلمات از جزوات درسی معلم به دفتر دانش آموز سرازیر می شود، بدون اینکه ذهن هیچ یک از این...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

نگرشهای عمومی به تاریخ

یک تفاوت مهم بین نگرشهای خصوصی و عمومی وجود دارد. نگرشهای خصوصی به تاریخ از تجارب و خاطرات شخصی سرچشمه می گیرند، یعنی از علاقه خاص خود فرد که...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

نگرشهای خصوصی به تاریخ

نیچه نوشت: «به رمه هایی که آنجا در حال چرا هستند بنگر، آنها معنای دیروز و امروز را نمی دانند...». (از این رو نیچه جستارش را این گونه آغاز می...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

تفاوت تاریخ با علم

از نظر برودل، هیچ تمایز مهمی بین تاریخ و علوم اجتماعی وجود ندارد. آنها همان حوزه واقعیت اجتماعی را ـ یعنی به طور سر راست، جوامعی را که در برگیرنده...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

سوء استفاده از تاریخ

اکنون به این مسئله می پردازیم که چگونه ممکن است از تاریخ سوء استفاده شود؟ در این خصوص، معمولاً مورخان خونشان به جوش می آید، اما در خشمشان، گاه...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

کاربردهای تاریخ

گاهی سؤال می شود «فایده تاریخ چیست؟» چه احساسی خواهید داشت اگر سؤال شود فایده شما (یا کسی که شما دوست دارید) چیست؟ آیا به شما توهین نشده است؟...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

بافتها، زمینه ها و پیامدهای کنش تاریخی

تا اینجا راجع به چهار جزء کنش ـ نیت، ارزیابی، شیوه و انگیزه ـ سخن گفتیم. اما کنش هرگز مجزا (مانند اخترکی شناور در فضا) نیست. کنش در محیطی خاص...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

تحلیل کنش تاریخی

تاریخ مطالعه گذشته ای است که به هیچ وجه نمی توانیم آن را تغییر دهیم. تنها می توانیم بر آینده تأثیرگذار باشیم. حتی اگر تصمیم داشته باشیم دست به...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

فرآیند تاریخ

این فصل درباره وحدت تاریخ است، بنابراین، این سؤال برای ما مطرح می شود که چه نوع وحدتی در تاریخ یافت می شود. آیا نوعی فرایند وجود دارد (و اگر...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391

انباشت تاریخ

یکی دیگر از عقاید راسخ برودل این است که تاریخ نگاری (نگارش تاریخ) باید کاری دسته جمعی باشد؛ اما بیشتر مورخان، انفرادی کار می کنند. آیا تاریخ...

چهارشنبه، 16 اسفند 1391