زندگی نامه ی ملاصدرا

در طول تقریباً چهارصد سال گذشته تا امروز، فیلسوفی پر تأثیرتر از صدرالدین شیرازی در ایران و در کلّ عالم اسلام، پدید نیامده است. فیلسوفان و اندیشمندانی...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

هرمنوتیک نزد افلاطون

امروزه‌ی موضوع محوری و غالب فلسفه‌های غربی را چگونگی تفسیر و تاویل متن تشکیل داده است. و تلاش‌های بسیاری در این زمینه صورت گرفته تا قواعدی کلی...

شنبه، 12 بهمن 1392

نگاهی به کتاب «قدرت» اثر «برتراند راسل»

چنانکه می دانیم اعتبار راسل به عنوان فیلسوف استوار بر آثاری است که او در نیمه ی نخستین عمرش در زمینه ی مبانی ریاضیات و منطق، و رابطه ی این دو...

چهارشنبه، 9 بهمن 1392

رشد فرهنگی یونان

تاریخ دین، و ادبیات یونان نمودار گسترش دیدگاه پولیس است که به ویژه در دوران شکل گیری اجتماعی در سده ی ششم پ م، این جنبه های گوناگون را رفته رفته...

دوشنبه، 7 بهمن 1392

غایت انگاری فارابی

فارابی فیلسوفی غایتگرا است و جهت گیریِ منظومه ی فکریِ او و همه ی اجزای فلسفه ی وی بر اساس غایات استوار شده است. او در کنار اهمیتی که به علت فاعلی،...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

فلسفه سیاسی فارابی

اصطلاح فلسفه ی سیاسی، اولین بار در جهان اسلام، توسط حکیم ابونصر فارابی مورد استفاده قرار گرفت و با عناوین مختلف، آن را مطرح کرد.

يکشنبه، 6 بهمن 1392

هستی شناسی فارابی

در فلسفه ی فارابی، جهان به دو بخش « مافوق قمر» و « مادون قمر» تقسیم می شود که عالم مافوق قمر، مرکب از افلاکی است کروی شکل در داخل یکدیگر که دورترین...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

شناخت حسّی در نظر فارابی

اهمیت حواس ظاهری و باطنی به عنوان منابع معرفت، بر کسی پوشیده نیست تا آن جا که معلم ثانی آن ها را منبع آغازین معرفت می داند و تصریح می کند: «...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

شناخت عقلی در نظر فارابی

منبع شناخت حسی از محسوسات است؛ زیرا صور محسوسات در حس منقش می گردد و ایجاد معرفت می کند و بر این اساس، اگر خورشید نباشد، رنگ ها قابل تشخیص نیستند...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

روش شناسی فارابی

برخلاف تصور عده ای از محققان، که آثار فارابی را پراکنده و غیر منسجم و بدون ارتباط منطقی، در قالب شرح و تعلیقه هایی بر افکار افلاطون اشراقی و...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

نو آوری های فارابی

اگر چه برخی فارابی را مؤسس اول فلسفه، به معنای حقیقی، دانسته اند (1)، اما تردیدی نیست که وی پایه گذار فلسفه ی اسلامی است و شاید لقب معلم ثانی،...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

زندگانی فارابی

علی رغم آن که نوعی اجماع نظر وجود دارد که ابونصر فارابی مؤسس فلسفه ی اسلامی و بنیان گذار فلسفه ی سیاسی است و در عصر خویش « معلم مطلق» و در همه...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

آثار فارابی

تنوع آثار فارابی در علوم و صناعات مختلف، نظیر فلسفه، منطق، نجوم، طبیعیات و الهیات، موسیقی، ادبیات و سیاست، از ویژگی های شخصیت او است او در «...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

اوضاع فرهنگی و مذهبی عصر فارابی

اهمیت شخصیت فارابی از بُعد علمی و فرهنگی، به اندازه ای مهم است که دیگر ابعاد شخصیتی وی را تحت الشعاع قرار داده است، به طوری که تبیین زندگی و...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

اوضاع سیاسی - اجتماعیِ عصر فارابی

فارابی احتمالاً در عصر خلافت معتضد ( 279-289 ق) وارد بغداد شده است و با توجه به وفات وی در سال 339 حیات علمی، فرهنگی و سیاسیِ او هم زمان با خلافت...

يکشنبه، 6 بهمن 1392

نحوه وجود معقولات ثانیه در حکمت متعالیه

اهمیت مباحث مربوط به نحوه وجود معقولات ثانیه فلسفی بسیاربارز است چرا که با وجود این معقولات ، ارزش معرفتی فلسفه اسلامی ارتقاء می یابد زیرا فلسفه...

دوشنبه، 30 دی 1392

تبیین ساختار عقل عربى (2)

محمد وقیدى: در پرسشى که مطرح کردم، مسأله عمده مورد نظرم، توانایى یا ناتوانى ما در ابداع مفاهیم نو نبود؛ زیرا من در این باره با جابرى کاملاً اتفاق...

يکشنبه، 29 دی 1392

تبیین ساختار عقل عربى (1)

گردانندگان مجله (الوحدة) در نوامبر 1986 نشستى با حضور پاره اى از فیلسوفان و ناقدان ترتیب دادند و در آن به بحث از آراء و نظریه هاى محمد عابد جابرى،...

يکشنبه، 29 دی 1392

حرکت اجسام طبیعی در حکمت سینوی (1)

مقاله ی حاضر ضمن تشریح مقوله ی حرکت از دیدگاه ابن سینا، اصول حاکم بر حرکت اجسام طبیعی را مبتنی بر آموزه های حکمت طبیعی سینوی و براساس توصیف و...

دوشنبه، 9 دی 1392

حرکت اجسام طبیعی در حکمت سینوی (2)

هرگاه وجود «ب» وابسته به «الف» یا ناشی از آن باشد، الف را علت و ب را معلول مینامند. بنابراین، علت چیزی است که وجود چیز دیگر بر آن متوقف باشد....

دوشنبه، 9 دی 1392