سه معقول فلسفی در نگاه صدرائی(1)

این نوشتار ضمن ارائه توضیح مختصر دربارة مواد ثلاث، بر این باور تکیه دارد که مواد ثلاث، معقول ثانی فلسفی‌اند و فیلسوف که به واقع نظر دارد، اهتمام...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

دشواری زبان حکمت و رمز گشودن آن(5)

از یک سو گفته می¬شود وجود مساوق با خارجیّت است؛ زیرا حقیقت وجود، عین حیثیّت ترتب آثار است و ترتّب آثار هم عین خارجیّت. حال اگر وجود عین خارجیّت...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

دشواری زبان حکمت و رمز گشودن آن(4)

بی شک موجودات در خارج متکثر هستند و اقسام مختلفی دارند. گاهی موجودات را از جهت اینکه این انسان است و آن دیگری اسب و آن سومی درخت و آن چهارمی...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

دشواری زبان حکمت و رمز گشودن آن(2)

اما فیلسوف در تحلیل فلسفی، این پرسش را مطرح می¬کند که آیا ممکن است چیزی سابقه عدم زمانی نداشته باشد؛ مثلاً در همة زمان¬ها موجود باشد و یا اصلاً...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

دشواری زبان حکمت و رمز گشودن آن(3)

دیدیم که مفاد قاعدۀ فرعیّه، اخص از مفاد قضیۀ موجبه است؛ یعنی برخی از موجبه¬ها که به صورت هلیّۀ بسیطه یا به صورت حمل ذاتی اوّلی گزارش می-شوند،...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

دشواری زبان حکمت و رمز گشودن آن(1)

هر علمی دارای منطق و زبانی است که هرگاه خواننده آن علم با آن منطق و زبان آشنا شود، می¬تواند آن علم را به درستی بفهمد. حکمت و فلسفه اسلامی نیز...

چهارشنبه، 15 شهريور 1391

سیری در شناخت شناسی معاصر؛ تعریف شناخت

شناخت یا به تعبیری معرفت همواره قرین انسان بوده است، به طوری که انسان از لحظه ورودش به جهان سعی در کشف و شناخت آن داشته است ولی کمی زمان احتیاج...

سه‌شنبه، 14 شهريور 1391

ارباب حلقه

ارباب حلقه،‌ سخن گفتن از تأثیرات فیلسوف شهیر اسکاتلندی دیوید هیوم در به وجود آوردن مکتب پوزیتیویسم و اصحاب حلقه وین است. حلقه وین بی‌شک تفکرات...

سه‌شنبه، 14 شهريور 1391

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (3)

از نظر ژیلسون، فرض ممکن بالذات فرض معقولی نیست. از نظر ابن‌سینا، ماهیت چه قبل از عروض وجود و چه بعد از آن، حالت امکان را دارد. از نظر ابن‌رشد...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (4)

به گمان ژیلسون، فلسفة ابن‌سینا به موجَبیت واجب منتهی می‌گردد؛ زیرا اگر وجود برای واجب ضرروی باشد و ممکنات مظاهر همان واجب‌الوجود باشند، در این...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (1)

اتین ژیلسون (1884 ـ 1978) قرون وسطا شناسی که به فیلسوفان این دوره به خصوص توماس آکویناس علاقة فراوانی دارد، در اثر معروف خود، هستی در اندیشة...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تأملی در تلقی ژیلسون از هستی شناسی ابن سینا (2)

از نظر ژیلسون ابن‌سینا وجود و ماهیت را دو امر متمایز می‌داند؛ به این صورت که ماهیت یک جوهر اصیل است و وجود عرض آن به شمار می‌آید؛ چون وجود امری...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء(3)

ملاهادی سبزواری برای تمایز میان اقسام معقولات، اقسام عروض را مطرح کرده‌ است. البته این معیار را قبل از وی نیز عبدالرزاق لاهیجی در کتاب شوارق...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء (1)

یکی از ابتکارات فلاسفه اسلامی، تقسیم‌بندی معقولات و مفاهیم کلی است. توجه به اقسام معقولات، مشکلات فراوانی از مباحث معرفت‌شناسی و فلسفه را حل...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

تقسیم مفاهیم کلی از دیدگاه فلاسفه مشاء(2)

خواجه نصیر در آثار منطقی و فلسفی خود به صورت پراکنده به دو قسم معقولات اشاره دارد. از نظر محقق طوسی، معقولات دو گونه‌اند: معقولات اولی و معقولات...

دوشنبه، 13 شهريور 1391

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه ی سیاسی متعالی»(6)

در فلسفه ی سیاسی، نسبت سنجی میان مسؤولیت ها و حقوق سیاسی از اهمیت خاصی برخوردار است. هر تصویر که از نسبت این دو ارائه شود،

شنبه، 4 شهريور 1391

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه ی سیاسی متعالی»(5)

حکمت مدنی متعالی را می توان به لحاظ موضوع، اعم از فلسفه ی سیاسی متعالی دانست؛ زیرا فلسفه ی سیاسی، تنها از منظر سیاسی به موضوع انسان و جامعه می...

شنبه، 4 شهريور 1391

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه ی سیاسی متعالی»(4)

بی تردید ارتباط دو بخش عملی و نظری در فلسفه ی سیاسی متعالی، به صورت شایان توجهی نمایان می شود. از این رو، این تلاقی در دو حوزه مبانی و

شنبه، 4 شهريور 1391

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه ی سیاسی متعالی»(2)

هر منظومه معرفتی در سایه هدفی تبیین می شود. این هدف توسط بینانگذاران آن منظومه معرفتی در نظر گرفته شده و در سایه آن، مقوله های مختلف به یکدیگر...

شنبه، 4 شهريور 1391

منطق تکوین و صورت بندی «فلسفه ی سیاسی متعالی»(3)

در حکمت متعالیه، وجود مطلق به صورت خاصی محور مطالعه قرار می گیرد. در این چارچوب نظری، اندیشه هایی محور بحث قرار می گیرند که می توانند به صورت...

شنبه، 4 شهريور 1391