نفس انسانی یا روان شناسی فلسفی فارابی

فارابی نیروهای نفس انسانی را چگونه بازگفته است؟ از شناخت حسّی و عقلی نفس و از چیستی و سرچشمه و سرنوشت آن چطور سخن می گوید؟ در این زمینه، یعنی...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

هستی شناسی در فلسفه فارابی

حقیقت این است که هستی شناسی و بیشترین بخش فلسفه ی فارابی پیرامون محور متافیزیک دور می زند. در این مقاله به بحث های او درباره ی خدای متعال، و...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

ناکامی فارابی در جمع بین افلاطون و ارسطو و دین و فلسفه

در این مقاله از فلسفه و اندیشه های فارابی گفتگو خواهیم کرد و خواهیم کوشید که گفته ها و عقیده های اصلی او را باز گوییم و تا می توانیم به حاشیه...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

پایگاه فارابی در تاریخ فلسفه ی ایرانی و اسلامی

فارابی، بی گفتگو، پدر فلسفه ی ایرانی و اسلامی بشمار می رود که ابن سینا این فلسفه را از او فرا گرفته است و سپس همه ی فیلسوفان ایران و سرتاسر جهان...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

اهمیت تألیفات و میراث مکتوب فارابی

فارابی نخست در پی پیشنهاد شهریاران سامانی در فکر آن بود که متنی ویراسته و تصحیح شده و پیراسته از مجموعه ی آثار ارسطو پدید آورد. این کار را نخستین...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

زندگینامه و شخصیّت فلسفی فارابی

ابونصر محمّد فرزند محمّد فرزند اوزلغ فرزند طرخان فارابی در روستای وسیج از توابع شهرستان فاراب واقع در ولایت ماوراءالنهر/ فرارودان، بر کناره ی...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

آغاز عقلانیت فلسفی در میان مسلمانان

متکلّمان کسانی هستند که با دلیل های عقلی به دفاع از عقیده های دینی می پردازند. طلیعه های معرفت کلامی در جدل خطابی آشکار گردید که در پیرامون اختلاف...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

نقش نهضت ترجمه در نهضت فرهنگی مسلمانان

فیلسوفان مسلمان، از جمله ابونصر فارابی نظریه های خود را بر پایه کتاب های ترجمه شده ی به عربی استوار می ساختند، بی آنکه به متن های یونانی مراجعه...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

فهرست مترجمان نهضت ترجمه و ترجمه های ایشان از فلسفه ی یونانی

سُرْیانیان بیش از دویست متن از میراث مکتوب یونانی را به زبان عربی ترجمه کردند، از جمله کتاب های بقراط (د: 260ق.م) و جالینوس(131 -200م) را در...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

علل آغاز نهضت فرهنگی در جهان اسلام

در عصر عبّاسی، نهضتی فرهنگی شکل گرفت که به خصوص از راه ترجمه ی علوم و فنون ملّت های پیشین و فلسفه ی یونانی، بیشترین بخش تولید علمی جهان را در...

پنجشنبه، 8 خرداد 1393

علیّت و وحدت وجود از دیدگاه ملاصدرا

مسئله علیّت و رابطه اش با وحدت وجود یکی از مسائل خاص فلسفه ملاصدرا (979-1050) است. اگرچه «علیّت» و مسئله ی «وحدت وجود» به صورت مجزا توسط فلاسفه...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

وحدت از دیدگاه دوانی

محقق دوانی در وحدت وجود سعی دارد آموزه های عرفانی را در قالب فلسفی بیان کند، وی برای بیان این مطلب از مثال مشتق استفاده می کند و آنگونه که خود...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

کثرت نوعی انسان از منظر ملاصدرا

چگونه ملاصدرا کثرت نوعی انسان را تبیین می کند؟ قلمرو و اقسام کثرت نوعی انسان کدام است؟ چرا نباید قلمرو تجربه ممکن در طیفی از انسانها را قلمرو...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

تعالی و حلول در فلسفه ملاصدرا

در نظام وحدت شخصیه وجود صدرایی که در آن وجود مساوق حق و ماسوا به عنوان تجلیات و شئونات حق معرفی می شوند، مسئله حلول به طور جدی مجال ظهور می یابد،...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

تأثیر ملاجلال الدین رومی در اندیشه های ملاصدرا

یکی از راههای شناخت و نقد اندیشه ها، مقایسه نظرات گوناگون بزرگان فکر و اندیشه با همدیگر و به داوری پرداختن میان آنهاست. تشخیص نسبت صحت و سقم،...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

قضایای پارادوکسیکال در اندیشه صدرالدین دشتکی و ریاضیدانان معاصر

سید الحکما محمد بن ابراهیم حسینی دشتکی شیرازی معروف به صدرالدین دشتکی و سید سنند (829-903) از اندیشمندان برجسته مکتب فلسفی شیراز به شمار می آید...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

حیات انگاری و عدم تناهی در فلسفه صدرایی

استاد ارجمند جناب آقای دکتر مجتهدی توصیفی از فلسفه فرمودند که فلسفه جستجو و تجسس برای امکانات یا اساساً جستجوی امکانات آتی است. من در ذیل فرمایش...

چهارشنبه، 17 ارديبهشت 1393

تطبیقی در معنای «انتساب» نزد ارسطو، دوانی و ملاصدرا

همنامهای در انتساب به واحد یکی از اقسامی است که ارسطو در ذکر اقسام همنامها در متافیزیک مطرح کرده است. در یک تقسیم کلی، همنامها می توانند به یکی...

چهارشنبه، 17 ارديبهشت 1393

حلیت در اندیشه جلال الدین دوانی و ملاصدرا

مکتب فلسفی شیراز شامل آن بخش از تاریخ فلسفه اسلامی است که تقریباً از قطب الدین شیرازی (634-710) آغاز می شود و تا زمان میرداماد (969-1041) و پیدایش...

چهارشنبه، 17 ارديبهشت 1393

مثال اکبر و اصغر در مقایسه نظرات بعضی حکما با ملاصدرا

برای نفس انسان درجات مختلف وجودی تعبیه شده است، لازمه ی این درجات، حرکت جوهری آن است. نفس انسانی هنگامی که در مرتبه ای از کمال جوهری است در بر...

چهارشنبه، 17 ارديبهشت 1393