روشنفکری و خودکامگی

سیداحمد فردید (1373-1289) فیلسوف شفاهی و استاد فلسفه دانشگاه تهران متولد سال 1289 در یزد پس از پایان دوران متوسطه در سال 1307 وارد دانش‌سرای...

دوشنبه، 11 آبان 1394

میراث ایران باستان در روشنایی نامه‌ی ناصرخسرو

روشنایی نامه یکی از آثار منصور ناصرخسرو است که برخی از آرای اسماعیلیّه در باب آفرینش عالم در آن ذکر گردیده است. ناصرخسرو در این کتاب برخلاف سایر...

يکشنبه، 5 مهر 1394

ثابت بن قُرّه، صابی حرّانی

ثابت بن قرّه به فرقه‌ی صابی، که به ستاره پرستان بابلی نسب می رساند، تعلق داشت. چون دین صابیان با ستارگان مربوط بود منجمان و ریاضیدانان بسیار...

سه‌شنبه، 10 شهريور 1394

باباافضل کاشانی

افضل الدین محمدبن حسین بن محمد خوزه مَرَقی کاشانی، معروف به باباافضل، حکیم بزرگ اسلام و ایران در نیمه‌ی دوم قرن ششم و آغاز قرن هفتم بود. هرچند...

پنجشنبه، 5 شهريور 1394

حوزه‌ی فلسفی و عرفانی تهران

حوزه‌ی مهم فلسفه و عرفان در تهران در قرن سیزدهم و چهاردهم با عنوان «حوزه‌ی فلسفی و عرفانی تهران» شناخته می‌شود. با پایتخت شدن تهران، این شهر...

سه‌شنبه، 3 شهريور 1394

دانش‌های عقلی در دوره‌ی ایلخانی

در قرن هفتم و هشتم مردان بزرگی که غالباً تربیت یافته‌ی دوره‌ی پیش بودند مایه‌ی نگاهداشت رونق بازار علوم تا مدتی محدود گردیدند. با این همه در...

سه‌شنبه، 16 تير 1394

کربن و اهمیت فلسفه‌ی اسلامی در جهان کنونی

برای کسانی که در ایران به فلسفه اشتغال دارند، تجلیل از هانری کربن، حتی اگر به ایران علاقه نداشت و در ایران زندگی و تفکر نکرده بود، باز هم یک...

چهارشنبه، 10 تير 1394

مطهری و فلسفه‌ی اسلامی

استاد مطهری که استاد مسلم فلسفه و تفکر اسلامی معاصر است درباره‌ی خود گفته است: این بنده از حدود سال 1330 که قلم به دست گرفته و مقاله یا کتاب...

چهارشنبه، 10 تير 1394

فلسفه اسلامی و پدیدارشناسی غرب

پدیدارشناسی (فنومنولوژی)، صرف یک حوزه فلسفی در کنار دیگر حوزه‌ها نیست، بلکه آغاز و زمینه‌ی تحولی بزرگ در تفکر جهان متجدد است. ادموند هوسرل در...

چهارشنبه، 10 تير 1394

ملاصدرا و همزبانی با فلسفه‌ی جدید

ملاصدرا در اشراق دوم از شاهد سوم کتاب الشواهد الربوبیه در بحث اتحاد عقل با معقول این نظر را آورده است که: اگر حصول عقلیه برای عقل منفعل از قبیل...

چهارشنبه، 10 تير 1394

انسان و فلسفه در اندیشه ملاصدرا

ملاصدرا مانند اسلاف خود معتقد بود که فلسفه، علم به اعیان اشیا است، اما این علم به اعیان اشیاء، علم و شناسایی به معنای مشهور نیست و نباید با علمی...

چهارشنبه، 10 تير 1394

فیلسوف عالم اسلام

گاهی‌ می‌پرسند بزرگ‌ترین فیلسوف اسلامی کیست یا چه کسانی را به عنوان بزرگ‌ترین فلاسفه‌ی تاریخ بزرگان فلاسفه‌ می‌توان نام برد؛ اما هیچ فیلسوفی...

چهارشنبه، 10 تير 1394

معلم ثالث

معاریف و مشاهیر تاریخ فلسفه‌ی اسلامی، فارابی، ابن سینا، سهروردی و صدرالدین شیرازی‌اند و بعد از اینها نام بزرگانی چون کندی و بهمنیار و خواجه نصیرالدین...

چهارشنبه، 10 تير 1394

قطب الدین شیرازی

درباره قطب الدین شیرازی کم می‌دانیم و درباره‌ی او کم نوشته‌اند. این کم دانستن را تنها فرع بر کم نوشتن نباید دانست. اگر ما قطب الدین را نمی‌شناسیم،...

چهارشنبه، 10 تير 1394

ابن سینا و وجوه تفکر او

لئواشتراوس در مطالبی که متجددان و متأخران در باب فلسفه‌ی قرون وسطی و دوره‌ی اسلامی نوشته‌اند، به دیده‌ی شک می‌نگرد. به نظر او در عصر جدید کسانی...

سه‌شنبه، 9 تير 1394

ابن رشد آموزگار تجدد

در تاریخ فلسفه‌ی اسلامی مسائلی هست که کمتر مطرح شده یا هرگز مطرح نشده‌ است. ما نمی‌دانیم چرا مسائل مهمی مثل شرایط امکان ارتباط فرهنگ‌هاو زبان...

سه‌شنبه، 9 تير 1394

چرا ابن سینا در حکمت عملی اثر مهمی تصنیف نکرده ‌است؟

فارابی فلسفه را در آیینه‌ی سیاست می‌دید و می‌خواند. نسلی هم که بعد از او آمد، به سیاست اهمیت می‌داد، اما سیاست دیگر پیوسته به فلسفه‌ی نظری و...

سه‌شنبه، 9 تير 1394

چرا به ابن سینا احترام می‌گذاریم

درگذشته به شرف علم بیش از سودمندی آن توجه می‌شد و به همین دلیل گذشتگان می‌توانستند به اهل علم تنها به آن دلیل که اهل علم‌اند، احترام بگذارند....

سه‌شنبه، 9 تير 1394

مقام تاریخی فلسفه در دوره‌ی اسلامی

1- بحث در باب مقام فلسفه در دوره‌ی اسلامی به یک معنا به فلسفه‌ی تاریخ بازمی‌گردد. وقتی از نسبت فلسفه با تاریخ بحث می‌شود، می‌خواهیم بدانیم که...

سه‌شنبه، 9 تير 1394

تاریخ فلسفه‌ی اسلامی، تاریخ جمع دین و فلسفه

تاریخ فلسفه در ظاهر مجال و میدان اختلاف نظرها و تقابل آرا است، اما خط وحدتی این تاریخ را راه می‌برد. ما با چشم ظاهر آنچه را که ظاهر است، یعنی...

سه‌شنبه، 9 تير 1394