در انتظار هدیه‌ی سمع و بصر

امید در نسبت انسان و هستی معنای حقیقی خود را می‌یابد. در نسبتی که انسان به دنبال تعین بخشی و تسلط برهمه‌ی امور جهان است، ناامیدی و در نسبتی که...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

هستی- نه- هنوز

فهم امید نیازمند یک هستی‌شناسی مبتنی بر آینده است، بدین‌معنا که هنوز حدی از وجود هست که به فعلیت در نیامده و جهان را نمی‌توان از پیش و به کمک...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

پارادوکس تحقق

امید همواره فرا رفتن انسان از وضع موجود به وضعی بهتر و مطلوب درآینده است، اما مشخص نیست که وضع مطلوب و متعلق امید، گسسته از وضع موجود تحقق می‌یابد...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

در باب فضیلت ناامیدی

امید همواره گشودگی به ماورای خود و به نوعی تسلیم در برابر امر متعالیست، از این حیث مانع خود بنیادی و سوژگی، و آزادی و استقلال انسان از بیرون...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

دانش هرمنوتیک

در دو دهه‌ی پس از انتشار حقیقت و روش هانس گئورک گادامر در 1960، مباحث هرمنوتیکی از موضوعات اصلی فلسفه و تحلیل فرهنگی شده و به این ترتیب موجب...

پنجشنبه، 15 بهمن 1394

حلقه‌ی وین

حلقه‌ی وین به گروهی از فیلسوفان و دانشمندان دهه‌ی 1920 و اوایل دهه‌ی 1930 گفته می‌شود که نقش قاطعی در شکل‌گیری نهضت فلسفی موسوم به پوزیتیویسم...

سه‌شنبه، 13 بهمن 1394

پوزیتیویسم

مفهوم پوزیتیویسم، مانند مفهوم ایدئولوژی، که تقریباً در همان دوره رواج پیدا کرد، خط سیر پرمناقشه و غریبی را طی کرده است. این واژه که ابتدا به...

چهارشنبه، 16 دی 1394

پدیدارشناسی

در فلسفه، پدیدارشناسی به معنای (الف) توصیف محض «پدردارها»ی تجربه‌ی انسان به همان صورتی است که این پدیدارها خود را به آگاهی مستقیم عرضه می‌کنند،...

پنجشنبه، 10 دی 1394

اگزیستانسیالیسم

اگزیستانسیالیسم یکی از جریان‌های پرنفوذ فلسفه‌ی اروپایی قرن بیستم است که از پدیدار‌شناسی مشتق شده و آموزه‌ی اصلی آن آزادی بنیاتی بشر است. واژه‌ی...

يکشنبه، 6 دی 1394

انسان شناسی كارل ماركس (1)

كارل ماركس همانند داروین یكی از بزرگ‌ترین شكل دهندگان اندیشه‌ی نوین به شمار می‌رود. در حالی كه داروین یك دانشمند بود، ماركس بیشتر با رخدادهای...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

انسان شناسی كارل ماركس (2)

ماركس به این نتیجه رسید كه برای آنكه بتوان تاریخ را ساخت، پیش از هر چیزی آدمی باید در موقعیتی باشد كه بتواند زندگی كند. یعنی نیازهای اولیه‌اش...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

انسان شناسی در آثار ایمانوئل كانت

چنانچه از مردم خواسته شود فیلسوفی را كه بیش از همه، مظهر دوران روشنگریِ اروپایی است نام ببرند، احتمالاً ایمانوئل كانت برگزیده خواهد شد. با وجود...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

انسان شناسی دیوید هیوم (2)

هیوم معتقد بود كه عقل، ما را صرفاً به تشخیص روابط بین اشیا رهنمون می‌شود، در حالی كه امیال‌مان ما را به عمل ترغیب می‌كند. او در جمله‌ای به یاد...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

انسان شناسی دیوید هیوم (1)

دیوید هیوم در سال 1711م. در ادینبورگ [= ادینبورو، واقع در اسكاتلند] متولد شد و فقط چند هفته بعد از اعلام استقلال امریكا در سال 1776 دار فانی...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

دیدگاه‌های جان لاك درباره‌ی انسان و ماهیت او (1)

همان طور كه هابز تحت تأثیر جنگ داخلی انگلستان بود، جان لاك عمیقاً درگیر عواقب آن بود. او در سامرست به دنیا آمد، جایی كه با بریستول، دومین شهر...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

دیدگاه‌های جان لاك درباره‌ی انسان و ماهیت او (2)

تأكید لاك بر اهمیت تجربه در شناخت ما این پرسش را پیش می‌آورد كه آیا حدّ و حدودی برای آنچه انسان می‌تواند تجربه كند، وجود دارد؟ آیا چنین فلسفه‌ای...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

انسان شناسی چارلز داروین

كانت فیلسوف فلاسفه بود، تأثیر او بر روی فلسفه‌ی حرفه‌ای هنوز احساس می‌شود. از طرف دیگر چارلز داروین ابداً ادعای فیلسوف بودن نكرد. او در سال 1809...

پنجشنبه، 12 آذر 1394

عناصر بنیادین فلسفه‌ی حق

دایرة‌المعارف علوم فلسفی هگل به سه بخش تقسیم می‌شود؛ یک منطق، یک فلسفه‌ی طبیعت و یک فلسفه‌ی روح. همان الگوی سه وجهی فلسفه‌ی روح را نیز به سه...

جمعه، 22 آبان 1394

کتاب پدیدارشناسی روح هگل

اصطلاح «پدیدارشناسی» به دست دانشمند و ریاضیدان آلمانی (و طرف مکاتبه‌ی کانت)، ی. هـ . لامبرت (1728-1777) وضع شد، و کانت در نامه‌ای به لامبرت،...

جمعه، 22 آبان 1394

کتاب علم منطق هگل

علم منطقِ هگل، مشتمل بر سه «کتاب» که به ترتیب در سال‌های 1812،1813 و 1816 منتشر شدند، بعید است که با همان درجه از اشتیاق که اغلب با مطالعه‌ی...

جمعه، 22 آبان 1394