واژه‌ی يد در قرآن

«يد» در اصل «يَدْي» به فتح يا سکون دال بوده است؛ چرا که جمعش «ايدي» و «يَدِيّ» است. معاني آن در لغت، عضو بدن از شانه تا سر انگشتان، نعمت و احسان،...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی هود در قرآن

در کلمه «هُود» سه نظر است: 1. جمع «هائد» است که در مذکر و مؤنث يکسان است و هائد به معناي توبه‌کار و بازگشت کننده به حق است. 2. مصدر است 3. مخفف...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی هلک در قرآن

ماده اصلي «هلک» در لغت به معناي مردن، خشکيدن گياهان، درهم شکستن و فروافتادن و پرتگاه بين دو کوه است. راغب اصفهاني مي‌نويسد: هلاکت داراي چهار...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی وَليّ در قرآن

«وَلي» برگرفته از «ولي» در اصل به معناي نزديک بودن است. جمله «تباعد بعد ولي» يعني دور شد پس از آنکه نزديک بود و «وجَلس ممّا يَليني» به اين معناست...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی وحي در قرآن

«وحي» در لغت به معاني مختلفي همانند اشاره، نامه، نوشته، القاي دانش، سرعت، صدا و آواز آمده است. راغب مي‌نويسد: اصل وحي اشاره سريع است، خواه با...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی وکيل در قرآن

«وَکِل» به معناي واگذاردن کار به ديگري و اکتفا کردن به اوست. «وکيل» صفت مشبهه و معناي مفعولي، کسي است که کارها به او واگذار مي‌شود و در معناي...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی وجه در قرآن

معناي اصلي «وجه» چهره است و از آنجا که چهره اولين عضوي است که مقابل انسان قرار مي‌گيرد، اين واژه بر هرچه مقابل و روبه‌رو قرار مي‌گيرد، اطلاق...

دوشنبه، 1 خرداد 1396

واژه‌ی نفس در قرآن

«نفس» در لغت به معناي روح، انسان اعم از مذکر و مؤنث و وجود متعين و متشخص هر چيز است. جمله «رجلٌ له نفسٌ» به مردي گفته مي‌شود که براي وي اخلاق،...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی نور در قرآن

«نور» به معناي روشنايي مقابل تيرگي و ظلمت است و جمع آن انوار است و «نَور» به فتح نون به معناي شکوفه است و داراي دو قسم است: دنيوي و اخروي. نور...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی نشوز در قرآن

«نشز» به معناي نافرماني و عصيان و رها کردن و جفا کردن است. «نَشَرتِ المرأة من زوجها» به معناي نافرماني زن از شوهرش است و «نشز الرّجل» يعني مرد...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی نبات در قرآن

«نبات» اسم مصدر از ماده «نبت» به معناي چيزي است که از زمين مي‌رويد و «اَنبت الغلام» به معناي روييدن موي نوجوان است. «وَنَبّت الشَجر» از باب تفعيل...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی مَنّ در قرآن

«مَنّ» در لغت به معناي نعمت بخشيدن، يادآوري و شمارش کردن کارهاي انجام شده براي ديگري است، به گونه‌اي که موجب آزرده شدن خاطر وي گردد، قطع و بريده...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی ميزان در قرآن

«وزن» ماده اصلي «ميزان» و به معناي سنگيني است، نيز کنايه از اهميت و ارزشمندي است. جمله «ما اقمت له وزناً» يعني به او اهميتي ندادم و «ليس به وزنٌ»...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی مقام در قرآن

«مقام» به فتح ميم از ماده «قوم» مصدر، اسم مکان و اسم زمان است و به ضمّ ميم، در معناي اسم مفعولي نيز استعمال شده است؛ اگرچه در قرآن فقط به معناي...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی مستَقرّ در قرآن

«مستقر» برگرفته از «قرّ» به معناي جاي گرفتن و ثبات در مکان است. ماده «قرّ» داراي دو معناي اصلي است: 1. سردي؛ 2. استقرار و جاي گرفتن.

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی مسّ در قرآن

«مسّ» در لغت به معناي لمس کردن با دست، کنايه از جماع، وادار شدن و مجبور شدن است. جمله «مسّت الحاجة الي کذا» يعني نياز مرا به اين کار وادار ساخت...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی مرض در قرآن

«مرض» به معناي خارج شدن از حد صحت و اعتدال است که اين بر دو قسم است: 1. مرض‌هاي جسماني؛ 2. رذايل اخلاقي، همانند جهل، ترس، بخل، کفر و مثل اينها...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی لَمّا در قرآن

کلمه «لمّا» به معاني مختلفي آمده است: 1. به معناي «لم» که نفي فعل در گذشته است؛ زيرا اصل آن «لم» بوده که کلمه «ما» به آن اضافه شده است. 2. سببيّت...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی محصنات در قرآن

«حصن» مکاني است که به جهت ارتفاع و بلندي‌اش، قدرت بر دستيابي به آن نيست و «حصان» اسب ارزشمندي است که پشت آن براي سواره‌اش همچون دژ محکم است و...

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396

واژه‌ی لسان در قرآن

«لسان» در لغت به معناي عضو خاص، لغت و زبان گفتگو، سخن گفتن، استعداد و قوه تکلم است.

يکشنبه، 31 ارديبهشت 1396