شرطه ي الخميس و ارزش حديث‌شناختي آن (2)

همچنان كه در سطور بالا از نظر گذشت، برقي سلمان و ابوذر را كه قبل از خلافت امام علي (عليه السلام) از دنيا رفته‌اند در زمره شرطه ي الخميس معرفي...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

شرطه ي الخميس و ارزش حديث‌شناختي آن (1)

از روزگاري كه نصر بن مزاحم منقري(م212ق/827م) وقعه ي صفين و ابن سعد(م230ق/ 845م) الطبقات را نوشته‌اند تا به امروز، همواره پديدآورندگان آثار تاريخي،...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

سيري در فقه الحديث «حديث اربعين» (3)

حديث‌شناسان در شرح و توضيح واژه «حفظ» در حديث اربعين، معاني متعددي را برشمرده اند و هر محدثي، در جهت تبيين مراد پيامبر اكرم (صلي الله عليه و...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

سيري در فقه الحديث «حديث اربعين» (4)

مسأله مهم در اين حديث شناخت حكمت عدد چهل است. از آنجايي که روايات زيادي بر اين عدد تأكيد دارند و همچنين آداب و رسوم بي‌شماري بر پايه آن استوار...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

سيري در فقه الحديث «حديث اربعين» (2)

وجود حديثي از رسول اكرم (صلي الله عليه و آله) كه در آن بر حفظ چهل حديث توصيه شده، در رواج تدوين كتب اربعين نگاري اثر بسزايي داشته است. اين حديث...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

سيري در فقه الحديث «حديث اربعين» (1)

از جمله روايات منقول از پيامبر (صلي الله عليه و آله ) در باره حفظ و نگارش احاديث، حديث مشهوري است که در ميان حديث‌شناسان به حديث «اربعين» معروف...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

شاخص هاي دينداري در روايات (2)

جمع آوري احاديث شاخصه هاي دينداري ذيل چهار واژه «اسلام، ايمان، دين، شيعه» از جمله مواردي است که بدان پرداخته شده است. لذا براي نيل به اين مقصود،...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

شاخص هاي دينداري در روايات (3)

اکنون در صدد تحليل و استنتاج مفاهيم به دست آمده از مباحث قبل هستيم که بر اساس روايات استخراج شده از کتب شيعه و اهل سنت صورت مي گيرد. لذا ممکن...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

شاخص هاي دينداري در روايات (1)

پژوهش حاضر با هدف بيان «شاخصه هاي دينداري در روايات» با رويکردي درون ديني به ارائه ويژگي‌ها و نشانه هايي مي پردازد که يک فرد مؤمن و معتقد به...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

نقدي بر روش‌شناسي عالمان اخباري شيعه در دانش رجال (4)

3. يک ديدگاه رجالي ديگر از اخباريان، نظر آنان در باره اصحاب اجماع است. آنان نيز مانند رجاليان ديگر در باره عبارت معروف و بحث‌انگيز كشي ـ كه با...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

نقدي بر روش‌شناسي عالمان اخباري شيعه در دانش رجال (3)

چنان‌كه در قسمت قبل ديديم، مخالفت با علم رجال، در شكل افراطي خود، در ميان اخباريان طرفداران زيادي نداشته است و بنابراين کساني از اخباريان نيز...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

نقدي بر روش‌شناسي عالمان اخباري شيعه در دانش رجال (1)

در كتاب‌ هاي رجال و اصول معمولاً به اخباريان چنين نسبت داده مي شود كه با علم رجال مخالف‌اند. در اين مقاله از اين فرضيه دفاع شده است كه مخالفت...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

نقدي بر روش‌شناسي عالمان اخباري شيعه در دانش رجال (2)

معمولاً به اخباريان نسبت داده مي شود كه با علم رجال مخالفت مي‌ورزند. برخي از محققان به درستي به اين نكته توجه كرده‌اند كه ديدگاه اخباريان در...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

عقل‌گرايي شيخ صدوق و متکلم بودن او (4)

تفاوت راوي حديث با محدث و نيز متکلم، در آن است که راوي، فقط رواياتي را که از طرق مختلف به دستش رسيده است، بدون هيچ گونه تصرف، نقد و تحليلي براي...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

عقل‌گرايي شيخ صدوق و متکلم بودن او (3)

از مهم‌ترين کارکرد هاي يک متکلم و از نشانه‌ هاي عقلگرايي او، تکلم در مسائل اعتقادي و مناظره با متکلمان و اثبات يا رد يک عقيده است. يکي از عوامل...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

عقل‌گرايي شيخ صدوق و متکلم بودن او (2)

اگر چه شيخ صدوق، کتاب يا فصل مستقلي در کتاب‌ هايش در باره ي عقل و شناخت آن ايراد نکرده است، اما رواياتي را در باره ي عقل در کتاب‌ هاي مختلف خود...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

عقل‌گرايي شيخ صدوق و متکلم بودن او (1)

عقل و نص دو منبع اصلي براي معارف ديني است. گاهي متفکران با عنوان عقل‌گرايي و نص‌گرايي دسته‌بندي مي‌شوند. اين تحقيق در درجه نخست، درصدد نشان دادن...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

تنزيل و تأويل در معناي راسخان در علم

يکي از مباحث مهم و تأثيرگذار در تفسير و علوم قرآني دانش محکم و متشابه است. موضوع اصلي اين دانش آيه هفتم سوره آل عمران است. يکي از محور هاي مهم...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

انعكاس مفاهيم قرآني علم، نور و بصيرت در روايات اسلامي (1)

در اين نوشتار، مفاهيم علم، نور و بصيرت در آيات قرآن بررسي شده و مراد از آنها در اين كتاب تبيين گرديده است و سپس با مراجعه به روايات، معناي اين...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390

انعكاس مفاهيم قرآني علم، نور و بصيرت در روايات اسلامي (2)

نخستين پيامِ تأکيد قرآن، بر بداهتِ همسان نبودن عالم و جاهل معيار بودن علم و آگاهي در ارزشيابي انسان است. بنابراين، رواياتي که با صراحت اين معنا...

سه‌شنبه، 25 بهمن 1390