حَبَش حاسِب

از زندگی و خانواده ی حبش اطلاعات چندانی در دست نیست. در زمان خلافت مأمون و معتصم عباسی در بغداد کار می کرده است، اما ممکن است جزء گروه کوچکی...

شنبه، 9 آذر 1392

حُنَین بن اسحاق عِبادی

حُنَین پزشک و فیلسوف و متکلم و برجسته ترین مترجم آثار یونانی به عربی و سریانی در قرن سوم هجری است. وی منسوب به قبیله ی «عباد» یکی از قبایل عرب...

شنبه، 9 آذر 1392

جَیّانی

جَیّانی از مردم جَیّان (امروز خائن(1)) پایتخت ایالتی از اندلس به همین نام بود. لاتینی شده ی نام او در نسخه های خطی به صورتهای مختلف Abumadh ,Abhomadh...

شنبه، 9 آذر 1392

جوهری

جوهری یکی از منجمانی بود که در خدمت مأمون، خلیفه ی عباسی(218-198 /833-813) بودند. وی در رصدهای نجومی که در 830-829/ 214 در بغداد و در 833-832/...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

جزری

هر چه درباره ی جزری می دانیم در مقدمه ی کتابش، کتاب فی معرفة الحیل الهندسیة [الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعة الحیل] آمده است. او می...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

جابِر ابن حَیّان

جابربن حَیّان را نویسنده ی مجموعه ی بسیار بزرگی از نوشته ها در کیمیا و علوم دیگر به زبان عربی دانسته اند. اولین بار از او در تعالیق (یا تعلیقات)...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

جاحظ

جاحظ لقبی است که «چشم برآمده» معنی می دهد. زشتی چهره او تا به حدی بود که به گفته ی منابع باعث محرومیتش از معلمی فرزندان خلیفه المتوکل شد. جاحظ...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

ثابت ابن قُرّه

ثابت بن قُرّه به فرقه ی صابی، که به ستاره پرستان بابلی نسب می رساند، تعلق داشت. چون دین صابیان با ستارگان مربوط بود منجمان و ریاضیدانان بسیار...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

جابِر بن اَفلَح اِشبیلی

او را در مغرب زمین معمولاً با نام لاتینی شده ی گبر (Geber) می شناسند و غالباً او را با جابربن حیان کیمیادان و گاه با محمد بن جابر بتانی منجم...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بَیلَک قِبچاقی

عهد فعالیت بَیلَک از امضای مورخ 1282/681 برکتاب کَنزالتُّجّار به دست می آید. یک یادداشت شرح حالی که در آنجا هست بیان می دارد که او در سال 640...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

تیفاشی

تیفاشی آموزش خود را در تیفاش، که تا قیروان سه روز راه فاصله دارد، آغاز کرد. هنوز کودک بود که به قاهره رفت و در آنجا یکی از معلمانش عبداللطیف...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بوزجانی

بوزجانی ظاهراً ایرانی الاصل بود و در سال 959/348 به عراق که در آن زمان پایتخت خلافت شرقی بود، مهاجرت کرد. وی در آنجا به صورت آخرین نماینده ی...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بیرونی

بیرونی در ناحیه ی جنوب دریاچه ی آرال، که در دوران باستان و قرون وسطی به خوارزم معروف بود، زاده شد و بار آمد. شهرک زادگاهش، که امروزه نام او را...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بَکری

بَکری جغرافیدان مسلمان اسپانیایی به خاندانی از ملاکانی که از سقوط خلافت قرطبه برای اعلام استقلال خود در حُلوان (1) و سلتس(2) استفاده کرده بودند،...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بَنوموسی

(تولد: بغداد، اواخر سده دوم و اوایل سده ی سوم/ آغاز سده ی نهم؛ وفات: بغداد، محمد که بزرگترین برادر بود در ربیع الاول یا دوم 259/ژانویه یا فوریه...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بِطروجی اِشبیلی

بطروجی که در میان مشاییان اسپانیا منجمی برجسته بود، احتمالاً از شهر لوس پدروشس (1)، ایالت کوردو با (قرطبه) برخاسته است. وی در تنها اثر شناخته...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بغدادی

ابوالبرکات طبیب خلیفه ی بغداد بود. اصلیت یهودی داشت و در اواخر عمر به اسلام گروید، گرویدن او طبق یک روایت ناشی از تحقیری بود که اجتماع به دلیل...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

بَتّانی

بَتّانی که از بزرگترین منجمان اسلامی است، به احتمال زیاد پیش از سال 858/244 در شهر حَرّان یا نزدیک آن، در شمال غربی بین النهرین، متولد شد؛ و...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

اُلُغ بیگ

اُلُغ بیگ، که شاهزاده بزرگ معنی می دهد، عنوانی است که به جای اسم اصلی او نشست. در دربار جدش تیمور لنگ پرورش یافت و از سال 1409/812، به فرمانروایی...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392

اموی

اموی عربی اسپانیایی بود که در دمشق می زیست و حساب تدریس می کرد. تنها مرجعی که از سال وفات او یاد می کند حاجی خلیفه است که آن را در 1490- 1489/895...

سه‌شنبه، 5 آذر 1392