جایگاه حکیم فردوسی در جامعه‌ی تاجیکان

در سال 1934 / 1313، در دوشنبه شهر (آن روزگار، تا 1961 / 1340 «استالین آباد» می‌گفتندش)، پایتختِ تازه بنیاد جمهوری تازه‌بنیاد تاجیکستان، شاعران...

پنجشنبه، 9 مهر 1394

شاهنامه‌پژوهی در آسیای مرکزی

این گزارش را بنده می‌خواهد با نام علامه صدرالدین عینی بخارایی (1878-1954 / 1257-1333) که نخستین فردوسی شناسِ دوره‌ی نوین بود، آغاز نهد. و اما...

پنجشنبه، 9 مهر 1394

كشتزار جهان

جهان چیست؟ كشتزاری خرم و زیبا. ما مردم چون دانه‌هایی هستیم كه در این كشتزار افشانده‌اند. جریان زمان كشته را سیراب و رسیده می‌كند و به هنگام،...

جمعه، 3 مهر 1394

هنر یا گهر

در روزگاران پیش، ما شرقی‌ها به مقام دانش و آزادگی، در برابر مال و جاه، ارج بیشتری می‌گذاشتیم. اكنون آن ارج روی به كاهش دارد.

جمعه، 3 مهر 1394

هنر و حرمان

اینكه مردم هنرمند و دانشمند، اغلب پیاده و گرفتار و رنجدیده و داغدارند، و بسیاری از بی‌هنران و بی‌خردان بر گردونه‌ی بخت و آسایش سوارند، مطلب تازه‌ای...

جمعه، 3 مهر 1394

نیستان هستی نمای

در شعر فارسی، «راز جهان» مفهوم گسترده و مبهمی دارد. شناخت همه چیز جهان، از گذشته و حال و آینده، و بعد از مرگ را نیز دربرمی‌گیرد.

جمعه، 3 مهر 1394

سعدی و فردوسی و اقبال

من این پنج بیت سعدی را از زیباترین اشعار فارسی و از گهرهای شاهوار اندیشه‌ی شاعران می‌دانم: فروتنی قطره كه خود را در برابر دریای بی‌كران هیچ می‌شمارد،...

جمعه، 3 مهر 1394

شب تیره و بامداد روشن

تا آنجا كه ذوق و حافظه‌ی من همداستانی می‌كند، در هزار سال گذشته از میان هزاران سخنور پارسی زبان كسی نتوانسته است شب تیره‌ی سهمناك سرد و توفانی...

جمعه، 3 مهر 1394

آفریدگار و آفرینش در شاهنامه

فردوسی در بیت سرآغاز شاهنامه؛ جان و خرد را برترین شاهكار آفرینش می‌خواند. تأثیر این سخن موجز و پربار را در ذهن سخنوران پس از فردوسی نیز می‌توان...

جمعه، 3 مهر 1394

خسروپرویز به گزارش فردوسی

«خسروپرویز» در شرایط پرآشوبی که در تیسفون برقرار است خود را به پایتخت می‌رساند و بر تخت می‌نشیند زیرا بیم آن دارد که بهرام چوبینه در این امر...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

انوشیروان در شاهنامه

انوشیروان طرحی نو در امر مالیات و خراج از رعایا تعیین کرد که بسیار کارآمدتر و البته به نفع رعایا بود و آن مالیات یک درم بر هر جریب بود و برای...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

بهرام‌گور در شاهنامه

شروع «یزدگرد»، شروع امیدبخشی است. در نخستین سخنان و نمودها نوید پادشاهی فاتح و استوار را می‌دهد و دل ایرانیان از او شاد می‌گردد.

دوشنبه، 30 شهريور 1394

نگاهی به اسکندر شاهنامه

«دارا» جوانی زودخشم و تندخو با زبانی گزنده است. در آغاز سلطنت دستور می‌دهد که به همسایگان و سران و فرمانروایان اطراف و نواحی، نامه‌های پرعتاب...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

نگاهی به داستان اسفندیار

«لهراسپ» جانشین کیخسرو و ادامه دهنده‌ی روش دادگری و آبادگری اوست. لهراسپ آتشکده‌ی «آذر بُرزین» را پی می‌افکند و آن را جایگاه پرستش قرار می‌دهد....

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سلامت روانی در شاهنامه

ضحاک از دشت سواران نیزه‌گذار می‌آید، از سرزمین تازیان، ضحاک پسر مرداس است و مرداس مردی نیکوست. ضحاک بیوراسپ است یعنی صاحب ده هزار اسب. ضحاک دارای...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سنجش سلامت اجتماعی در پادشاهان اساطیری ایران

نخستین کسی که در جهان، بنیان یک مدنیّت را می‌گذارد کیومرث است، آن گاه که آفتاب به برج بره می‌رسد و ماه فروردین آغاز می‌شود، هنگام بهار، بهترین...

دوشنبه، 30 شهريور 1394

سیمرغ و پزشکی

سیمرغ، مرغ افسانه و اسطوره است و حتی فراتر از این‌ها گاه سر به خاک ولایت عرفان کشیده و بال به آتش الوهیت ساییده.

دوشنبه، 30 شهريور 1394

پندنامه‌ی بزرگمهر

بزرگمهر، وزیر خردمند کسری نوشین روان است. در جایی از شاهنامه می‌خوانیم که بزرگمهر دفتری ترتیب می‌دهد و سخنان راه گشا و گران سنگ در آن می‌نویسد...

يکشنبه، 29 شهريور 1394

سلامت معنوی در شاهنامه

معناگرایی، توجه به ماوراء‌الطبیعه و آن چه در پس پرده‌ی ظواهر در جریان است، مدد جستن، امداد یافتن و نیل به آرامش و رضایت با توکل و ایمان.

يکشنبه، 29 شهريور 1394

سلامت جسمانی در شاهنامه

شاید نخستین جایی که در شاهنامه، به وضوح، حساسیت بر مسئله‌ی سلامت جسم آشکار می‌شود و نمود می‌یابد داستان زادن زال است.

يکشنبه، 29 شهريور 1394