مسیر جاری :
رابطهی واجب و ممکن
یکی از فروعات مهم قانون علّیت، قاعدهی سنخیت است که مبتنی بر آن علل معیّن همواره دارای معلولهایی معیّنی خواهند بود و نمیتوان هرمعلولی را مستند...
دوشنبه، 23 بهمن 1396
تطابق عین و ذهن در بحث وجود ذهنی
دربارهی فلسفهی پیدایش و شکلگیری بحث وجود ذهنی، دو نظریه وجود دارد. برخی بر این در مقابل، گروهی معتقدند وجود ذهنی، بحثی وجودشناختی و در مقام...
دوشنبه، 23 بهمن 1396
بررسی دو دیدگاه دربارهی مستقلّات عقلیّه
طبق یک نظر رایج، آنچه که ما آن را «مستقلّات عقلیّه» نامیدیم، از «مشهورات» محسوب میشود. مرحوم علّامه مظفّر در کتاب «المنطق»، در بحث از مبادیِ...
چهارشنبه، 26 مهر 1396
نور علم
مقصود از فقر ذاتی عالم را دریافتیم. وقتی من، خود را به عنوان عالم درنظر میگیرم، مییابم که در عالم شدنِ خود، نقشی ندارم. علم از خودم نیست،...
چهارشنبه، 26 مهر 1396
جستاری دربارهی مستقلّات عقلیّه
انسان به نور عقل، خوبیها و بدیهایی را میفهمد. به بیان دیگر، کشف خوبیِ خوبها و بدی بدیها در اثر منوَّر شدن دل به نور عقل حاصل میشود. آنچه...
چهارشنبه، 26 مهر 1396
بررسى دو تعریف مشهور از عقل
یکی از تعاریف مشهور فلاسفه از عقل، آن است که عقل مُدرِک کلّیّات است. گویند: ادراک کلّیّات، مربوط به قوّهی عاقلهی انسان است؛ در مقابلِ قوای...
دوشنبه، 24 مهر 1396
«من» چیستم؟
نکتهی مهم آن است که این «من»، در همهی تحوّلاتی که هر فردی دارد، ثابت است و تغییری نمیکند. به عبارت دیگر، همه تغییرات بر «من» عارض میشود.
دوشنبه، 24 مهر 1396
توصیف عقل (بیان ویژگیهای آن)
اگر به سراغ عاقل رویم، معنای ادراک عقلی را به خوبی درک میکند و در شناخت آن منتظر هیچ تعریفی نمیماند. بلکه هرچه را در توصیف آن میشنود، به...
دوشنبه، 24 مهر 1396
عقل چیست؟
قبل از هر چیز نظری گذرا بر مباحث دانشمندان لغت شناس دربارهی عقل میافکنیم. امّا توجّه داریم که در این جستجوی لغوی، از مبنای اساسی بحث خود یعنی...
يکشنبه، 23 مهر 1396
بررسی یک اشتباه دربارهی رابطهی علم و عقل
عقل و علم، تفاوت وجدانی دارند. یعنی مییابیم که ما دو گونه معلوم داریم و فرق بین علم و عقل نیز به فرق میان این دو نوع معلوم برمیگردد. معلومی...
يکشنبه، 23 مهر 1396
علم چیست؟
اگر بخواهیم معنای قابل قبول از توصیف علم ارائه کنیم و آن را «به منزلهی» تعریف علم بپذیریم، باید چنین قرارداد کنیم که توصیف علم، یعنی بیان اوصافی...
يکشنبه، 23 مهر 1396
دو معنای عقل
زمانی که فهم و درک و علم به معقولات با مستقلّات تعلّق گیرد، فعل «عَقَلَ- یَعقِلُ» را به کار میبریم. مصدر این فعل در عرب «عَقل» است و اسم فاعل...
يکشنبه، 23 مهر 1396
تفاوت علم و معرفت
این مطلب مسلّم است که توصیفات، تصوّراتی پدید میآورند، گاه مطابق با واقع، گاه نزدیک به آن، و گاه حتّی خلاف واقع. امّا بازهم میپرسیم که آیا این...
يکشنبه، 23 مهر 1396
تعارض
تعارض، در اصطلاح علم اصول و در مسئلهي «تعادل و تراجيح» عبارت است از تنافي دو دليل و يا تنافي مدلول دو دليل ( تعادل و تراجيح). و در مسئلهي «جرح...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تضايف
تضايف، از مباحث مهم در منطق و فلسفه، به مفهوم نسبت مکرر ميان دو امر وجودي که هيچ يک بدون ديگري قابل تعقل نيست. دو امر متضايف، نسبتي دو جانبه...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تضاد
تضاد، از قوانين هستي و از مباحث مهم در منطق و فلسفه، به مفهوم عدم امکان اجتماع دو امر وجودي در يک محل و زمان واحد. حکيمان مسلمان تضاد را از انواع...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تصور
در لغت به معني انگار، انگاره، انگاشتن است. در اصطلاح اهل منطق از انگارههاي ذهني پديدهها به تصوّر تعبير ميشود. چنانکه - في المثل انگارهي...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تصدير
در لغت به معناي آغاز کردن است و در اصطلاح اهل منطق، نخستين بخش از بخشهاي سهگانهي خطابه به شمار ميآيد، و مراد از آن آغاز سخن کردن است با...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تصديق
در لغت به معني باور داشتن، اقرار کردن و پذيرفتن و در اصطلاح به معني علم يا ادراک و يا دريافتِ مقيد به قيد حکم است. چنانکه ادراک يا دريافت مجرّد...
سهشنبه، 2 خرداد 1396
تسلسل
تسلسل، اصطلاحي فلسفي، ترتب غير متناهي علتها و معلولها را تسلسل گويند. تسلسل بر چند نوع است: الف) تسلسل يقفي، که در امور اعتباري است و برحسب اعتباري...
دوشنبه، 1 خرداد 1396
گروه بندی
برگزیده ها
تازه های مقالات
شخصیت معنوى امام خمینی (رحمه الله)
سیره عملى امام خمینی در مسایل فردى، خانوادگى و اجتماعى
سیره عملى امام خمینی در مسایل اخلاقى و شرعى
دوستى و روابط دختر و پسر از دیدگاه برون دینى و درون دینى
توصیه های اخلاقی از میرزا جوادآقا ملکى تبریزى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از حضرت امام خمینى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله شهید دستغیب (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله حسن زاده آملى (رحمه الله)
توصیه های اخلاقی از آیت الله تألّهى همدانى (رحمه الله)
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله بهاءالدینى (رحمه الله)
ویژه نامه ها
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
دعا برای ختم به خیر شدن امور و گشایش مسائل
اسامی پسرانه زیبا و باکلاس
نحوه خواندن نماز والدین
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
نماز قضا را چگونه بخوانیم؟
اختراعات آلبرت انیشتین
بهترین دعاها برای ختم به خیر شدن معامله کداماند؟