فلسفه مشاء پس از ابن سينا

ابوعلي حسين بن عبدالله بن علي بن سينا معروف به ابوعلي سينا يا ابن سينا در سال 370 هجري متولد شد و در سال 428 هـ از دنيا رفت. او در کمتر از شصت...

سه‌شنبه، 16 دی 1393

وضعيت کنوني فلسفه در جهان اسلام

فلسفه و همراه آن مکتب کلامي معتزله، در هجوم اشعريت و تصوّف، چنان به زمين خوردند که هنوز هم نتوانسته اند سربلند کنند. در همه ي کشورهاي اسلامي،...

سه‌شنبه، 16 دی 1393

عدد در انديشه اخوان الصفا

در سده هاي اوليه اسلامي مباحث مربوط به اصول اعتقادي و مسائل ديني، مسلمانان را به وادي علوم عقلي مانند منطق و کلام کشانيد. مسلمانان با فتح سرزمينهايي...

شنبه، 13 دی 1393

اثبات واجب از منظر ابن سينا، قيصري و محقق طوسي

قيصري در اين بخش مسائل مهمي را درباره ي حقيقت هستي از ديدگاه عرفا مطرح مي کند که ما آن ها را ضمن چند مسئله بحث مي کنيم. نخستين آن ها مسئله ي...

شنبه، 13 دی 1393

الهيات سلبي و ثبوتي در خداشناسي ناصرخسرو

از نخستين موضوعات مورد اختلاف بين مسلمانان و نيز غيرمسلمانان- که خداشناسيهاي متفاوتي ببار آورده است- بحث اوصاف الهي است. آيا خداوند صفاتي دارد...

پنجشنبه، 11 دی 1393

نگاهي به آثار مير داماد

اعتماد به نفس مير داماد در سبک سخن و آهنگ کلام وي مشهود است. ترديدهاي فيلسوفانه در سخنان او کم تر مشاهده مي شود و، به جز در ارتباط با خالق و...

دوشنبه، 8 دی 1393

بررسي چند اثر مير داماد

مهم ترين آثار مير داماد که بيش ترين آوازه را براي او به ارمغان آورده و بيش ترين بحث ها را برانگيخته اند، عبارت اند از قبسات، جذوات، الصراط المستقيم،...

دوشنبه، 8 دی 1393

جايگاه و ويژگي هاي علمي و عملي مير داماد

« مکتب اصفهان » عبارتي است که محققاني مانند دکتر سيد حسين نصر و هانري کربن و سيد جلال الدين آشتياني، به شايستگي، وضع کردند و سپس ديگران معناي...

دوشنبه، 8 دی 1393

آرا و انديشه هاي ميرداماد

حکمت مشاء؛ شيخ الرئيس بوعلي سينا در تداوم حرکتي که فارابي آغاز کرد و فيلسوفان مسلمان کم و بيش پي گير آن بودند، با اصلاح نقاط ضعف روشي و مبنايي...

دوشنبه، 8 دی 1393

زندگي نامه ي ميرداماد

نام او مير محمد باقر بن شمس الدين محمد حسيني استر آبادي، مشهور به ميرداماد، است. بنابر گزارش تاريخ عالم آراي عباسي، مير محمد باقر داماد، خلف...

دوشنبه، 8 دی 1393

اوضاع فرهنگي و فکري ايران در عصر ميرداماد

ظهور سلسله ي صفوي که با سلطنت شاه اسماعيل اول، در سال 907ق، آغاز شد و با شکست آخرين پادشاه صفوي، شاه سلطان حسين، از ابدالي ها، در سال 1135ق،...

دوشنبه، 8 دی 1393

تأويل و تمثيل معاني در آراء اخوان الصفا

اخوان الصفا را چه اسماعيلي بينگاريم و چه با استناد به رأي عبدالرحمن بدوي در کتاب مذاهب الاسلاميين (فصل «الفوارق بين الاسماعيليه و بين اخوان الصفا...

پنجشنبه، 4 دی 1393

زندآگاهي باطنيه

صورتي از زندآگاهي يا گزارندگي (مأخوذ از تعبير گزارندگان کتاب در لسان ناصرخسرو) همانا زندآگاهي تأويلي است که بي ترديد در جاي خود براي رفع تعطيل...

پنجشنبه، 4 دی 1393

فراز و فرود نگرش باطنيون به آموزه هاي ديني

تشيع در مسير شکل گيري خود بعنوان يک مذهب کلامي، فقهي و سياسي بر سه اصل ولايي، علمي و اجتماعي پايه گذاري شد. گروهي از شيعيان با درنظر گرفتن دوستي...

پنجشنبه، 4 دی 1393

اسماعيليه و سنت هرمسي

شايد گزافه باشد که بگوييم از ميان ملل و نحلِ عالم اسلام، تنها مذهب اسماعيليه است که در نحوه مواجهه با سنتهاي فلسفي، عرفاني و باطني ديگر اقوام،...

پنجشنبه، 4 دی 1393

اخوان الصفا (2)

يکي از مباحث با اهميت در بحث انسان، گوناگوني اخلاق و سرشت اخلاقي انسانهاست. از نظر اخوان الصفا، اخلاق به دو نوع تقسيم ميشود:

پنجشنبه، 4 دی 1393

اخوان الصفا (1)

در قرن چهارم هجري، جهان اسلام با دو پديده ي متناقض روبروست. از يکطرف مسلمانان شاهد انحطاط سياسي جامعه اسلامي هستند، از طرف ديگر اين دوره، دوره...

پنجشنبه، 4 دی 1393

ابن سینا؛ افقی تازه در عقلانیت

دکتر غلامرضا اعوانی از اساتید به نام فلسفه است که با اشراف تام بر دیدگاه های حکمی فلاسفه یونانی و اسلامی، بر اصالت فکری حکمای ایرانی و مسلمانی...

سه‌شنبه، 25 آذر 1393

نقد نظريه حکيم سبزواري در مسأله ملازمه عقل و شرع

حکيم سبزواري، در موضوع ملازمه عقل و شرع، نظريات بديعي ابراز نموده که توسط محققين در علم اصول فقه مورد نقد و بررسي قرار گرفته است. محقق خراساني،...

سه‌شنبه، 11 آذر 1393

نظريه عقل در فلسفه ي ابن سينا

بر طبق نظريه ابن سينا اگر چه عقل بالقوه، به عنوان خصيصه اي شخصي در فرد ظهور مي کند (و از اين رو حادث است) معذلک جوهري غير مادي و باقي است.

يکشنبه، 9 آذر 1393