فلسفه مشاء پس از ابن سينا

ابوعلي حسين بن عبدالله بن علي بن سينا معروف به ابوعلي سينا يا ابن سينا در سال 370 هجري متولد شد و در سال 428 هـ از دنيا رفت. او در کمتر از شصت...

سه‌شنبه، 16 دی 1393

وضعيت کنوني فلسفه در جهان اسلام

فلسفه و همراه آن مکتب کلامي معتزله، در هجوم اشعريت و تصوّف، چنان به زمين خوردند که هنوز هم نتوانسته اند سربلند کنند. در همه ي کشورهاي اسلامي،...

سه‌شنبه، 16 دی 1393

عدد در انديشه اخوان الصفا

در سده هاي اوليه اسلامي مباحث مربوط به اصول اعتقادي و مسائل ديني، مسلمانان را به وادي علوم عقلي مانند منطق و کلام کشانيد. مسلمانان با فتح سرزمينهايي...

شنبه، 13 دی 1393

اثبات واجب از منظر ابن سينا، قيصري و محقق طوسي

قيصري در اين بخش مسائل مهمي را درباره ي حقيقت هستي از ديدگاه عرفا مطرح مي کند که ما آن ها را ضمن چند مسئله بحث مي کنيم. نخستين آن ها مسئله ي...

شنبه، 13 دی 1393

الهيات سلبي و ثبوتي در خداشناسي ناصرخسرو

از نخستين موضوعات مورد اختلاف بين مسلمانان و نيز غيرمسلمانان- که خداشناسيهاي متفاوتي ببار آورده است- بحث اوصاف الهي است. آيا خداوند صفاتي دارد...

پنجشنبه، 11 دی 1393

نگاهي به آثار مير داماد

اعتماد به نفس مير داماد در سبک سخن و آهنگ کلام وي مشهود است. ترديدهاي فيلسوفانه در سخنان او کم تر مشاهده مي شود و، به جز در ارتباط با خالق و...

دوشنبه، 8 دی 1393

بررسي چند اثر مير داماد

مهم ترين آثار مير داماد که بيش ترين آوازه را براي او به ارمغان آورده و بيش ترين بحث ها را برانگيخته اند، عبارت اند از قبسات، جذوات، الصراط المستقيم،...

دوشنبه، 8 دی 1393

جايگاه و ويژگي هاي علمي و عملي مير داماد

« مکتب اصفهان » عبارتي است که محققاني مانند دکتر سيد حسين نصر و هانري کربن و سيد جلال الدين آشتياني، به شايستگي، وضع کردند و سپس ديگران معناي...

دوشنبه، 8 دی 1393

آرا و انديشه هاي ميرداماد

حکمت مشاء؛ شيخ الرئيس بوعلي سينا در تداوم حرکتي که فارابي آغاز کرد و فيلسوفان مسلمان کم و بيش پي گير آن بودند، با اصلاح نقاط ضعف روشي و مبنايي...

دوشنبه، 8 دی 1393

زندگي نامه ي ميرداماد

نام او مير محمد باقر بن شمس الدين محمد حسيني استر آبادي، مشهور به ميرداماد، است. بنابر گزارش تاريخ عالم آراي عباسي، مير محمد باقر داماد، خلف...

دوشنبه، 8 دی 1393

اوضاع فرهنگي و فکري ايران در عصر ميرداماد

ظهور سلسله ي صفوي که با سلطنت شاه اسماعيل اول، در سال 907ق، آغاز شد و با شکست آخرين پادشاه صفوي، شاه سلطان حسين، از ابدالي ها، در سال 1135ق،...

دوشنبه، 8 دی 1393

تأويل و تمثيل معاني در آراء اخوان الصفا

اخوان الصفا را چه اسماعيلي بينگاريم و چه با استناد به رأي عبدالرحمن بدوي در کتاب مذاهب الاسلاميين (فصل «الفوارق بين الاسماعيليه و بين اخوان الصفا...

پنجشنبه، 4 دی 1393

زندآگاهي باطنيه

صورتي از زندآگاهي يا گزارندگي (مأخوذ از تعبير گزارندگان کتاب در لسان ناصرخسرو) همانا زندآگاهي تأويلي است که بي ترديد در جاي خود براي رفع تعطيل...

پنجشنبه، 4 دی 1393

فراز و فرود نگرش باطنيون به آموزه هاي ديني

تشيع در مسير شکل گيري خود بعنوان يک مذهب کلامي، فقهي و سياسي بر سه اصل ولايي، علمي و اجتماعي پايه گذاري شد. گروهي از شيعيان با درنظر گرفتن دوستي...

پنجشنبه، 4 دی 1393

اسماعيليه و سنت هرمسي

شايد گزافه باشد که بگوييم از ميان ملل و نحلِ عالم اسلام، تنها مذهب اسماعيليه است که در نحوه مواجهه با سنتهاي فلسفي، عرفاني و باطني ديگر اقوام،...

پنجشنبه، 4 دی 1393

اخوان الصفا (2)

يکي از مباحث با اهميت در بحث انسان، گوناگوني اخلاق و سرشت اخلاقي انسانهاست. از نظر اخوان الصفا، اخلاق به دو نوع تقسيم ميشود:

پنجشنبه، 4 دی 1393

اخوان الصفا (1)

در قرن چهارم هجري، جهان اسلام با دو پديده ي متناقض روبروست. از يکطرف مسلمانان شاهد انحطاط سياسي جامعه اسلامي هستند، از طرف ديگر اين دوره، دوره...

پنجشنبه، 4 دی 1393

ابن سینا؛ افقی تازه در عقلانیت

دکتر غلامرضا اعوانی از اساتید به نام فلسفه است که با اشراف تام بر دیدگاه های حکمی فلاسفه یونانی و اسلامی، بر اصالت فکری حکمای ایرانی و مسلمانی...

سه‌شنبه، 25 آذر 1393

نقد نظريه حکيم سبزواري در مسأله ملازمه عقل و شرع

حکيم سبزواري، در موضوع ملازمه عقل و شرع، نظريات بديعي ابراز نموده که توسط محققين در علم اصول فقه مورد نقد و بررسي قرار گرفته است. محقق خراساني،...

سه‌شنبه، 11 آذر 1393

نظريه عقل در فلسفه ي فارابي

نظريه فيلسوفان مسلمان در خصوص عقل تا آنجا که به مباني روانشناختي مابعدالطبيعي آن مربوط مي شود بر نظريات يونانيان در مورد نفس و قواي دراکه ي آن...

يکشنبه، 9 آذر 1393