قضایای پارادوکسیکال در اندیشه صدرالدین دشتکی و ریاضیدانان معاصر

سید الحکما محمد بن ابراهیم حسینی دشتکی شیرازی معروف به صدرالدین دشتکی و سید سنند (829-903) از اندیشمندان برجسته مکتب فلسفی شیراز به شمار می آید...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

مقایسه دیالکتیک و سیر اختصامی

سیر اختصامی طریقت فکری حکمای انسی در تحلیل از تضاد و تناقض است، و دیالکتیک منهج فکری افلاطونیان و پاره ای از حکمای جدالی مذهب دوره ی جدید در...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در فقه و کلام

هر چند اساس علم کلام بر تفکر حصولی قرار دارد، اما از آنجا که این نحو حکمت ملتزم وحی است، صورت نوعی منطق در حوزه ی آن با منطق یونانی برخی تفاوت...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

نقد دیالکتیک هگل

هر چند هگل بزرگترین کسی است که در فلسفه ی غرب، دیالکتیک را به کار گرفته و تمام اصول فلسفی خود را بر اساس سیر جدالی، بیان داشته است لکن آن دسته...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

دیالکتیک هگل

هگل در کتاب معروف خود "علم منطق" به بیان تفصیلی دیالکتیک در حوزه ی منطق می پردازد. کُنه و اساس مباحث هگل در این کتاب آن است که اگر ایده ی مطلق...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

ناتوانی منطق ارسطو در تحصیل تصدیقات مجهول

اساس منطق ارسطو، در مقام استنتاج تصدیقات مجهول، بر "قیاس" قرار دارد؛ چرا که تمثیل و استقراء ناقص، مفید یقین نیستند و استقراء تام نیز در اغلب...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در حوزه ی حکمت اشراقی

اساس تفکر در نزد افلاطون و پیروان او بر تفکر حصولی نیست و مدار آن بر نحوی از تفکر حضوری است، که التزام به وحی ندارد. تفصیل این امر بدین قرار...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در حکمت انسی

نظر حکمای اُنسی در باب ماهیت، با نظر فیلسوفان در این خصوص تمایز و تفاوتی عمیق دارد. فیلسوفان همواره از ماهیت و حقیقت امور، پرسش کرده اند، لیکن...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در فلسفه مشاء

پرسش از ماهیت منطق بدون پرسش از ماهیت تفکر، امری بالکل محال و نامقدور است و به همین جهت، پیشینیان نیز همواره قبل از بحث در ماهیت منطق و بیان...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق تولید تعاریف

در این نوشته کوشش شده است که از طریق ارائه ی «فرایند گام به گام» تحلیل مفاهیم، بستری برای عرضه ی تعاریف روشن و موجه، مهیا شود. «فرآیند تحلیل...

يکشنبه، 11 اسفند 1392

تعریف ماهوی یا تعریف مفهومی

مبحث تعریف در منطق ارسطوئی مبتنی بر مبحث کلیّات خمس است و مبحث کلیّات خمس از فلسفه ارسطویی وارد منطق شده است. مقاله ی حاضر مدّعی است که بحث کلیّات...

يکشنبه، 11 اسفند 1392

معماهای منطقی

برای هر یک از حوزه های منطق مسئله مطرح کرده ایم که می توانید با تلاش خود برای حل آن ها فهمتان را از مضامین هرحوزه بیازمایید. راه حل ها را می...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

واژه های منطقی

در واژه نامه ی زیر باتعریف یا توضیح واژه های کلیدی و فنی و نیز نمادهای منطقی آشنا می شوید. هدف این نبوده که تعریف هایی دقیق به دست دهیم. بلکه...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

تاریخ منطق

در تاریخ اندیشه ی غرب، منطق در سه مقطع تحولاتی اساسی پیدا کرد، که مقاطع نسبتاً بی حاصلی هم در میان آن ها پیدا می شود. اولین مقطع بزرگ و پراهمیت...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

آرزوهای بزرگ

فرض کنید انتخاب می کنید که باور دارید. یا خدا وجود دارد یا ندارد. اگر وجود داشته باشد، همه چیز به خیر و خوشی می گذرد. ولی اگر وجود نداشته باشد،...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

نمی توانی بی تفاوت بمانی!

امکان ندارد کیهان توده ای باشد محصول تصادفی محض. کیهان نظم و نظام های بسیار خاص و شاخصی از خود نشان می دهد: ماده شکل کهکشان ها را به خود می گیرد،...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

شرلوک هولمز در انجمن موسرخ ها

وقت آن رسیده که به مسئله ی اعتبار استقرار برگردیم؛ یعنی اعتبار آن استنتاج هایی که گرچه مقدمه ها دلیلی برای نتیجه به دست می دهند، ولی حتی اگر...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

منطق و سرسره

می دانیم که همه چیزبا گذشت زمان خراب می شود. بعضی وقت ها، بخش هایی از چیزها جایشان را با بخش هایی دیگر عوض می کنند. کلاج موتورسیکلت ها یا ماشین...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

آیا چیزها همان که هستند می مانند؟

همه ی ما معتقدیم که شیء ها می توانند از تغییر جان سالم به در برند. مثلاً، وقتی من روی گنجه ی اتاقم نقاشی می کنم، گرچه رنگ گنجه عوض می شود، ولی...

يکشنبه، 13 بهمن 1392

آیا زمان واقعی است؟

همه ی ما با زمان آشناییم. برای آینده مان برنامه می ریزیم؛ چیزهایی را از گذشته به یاد می آوریم؛ و گاهی هم ازاین که فقط درحال به سر می بریم لذت...

يکشنبه، 13 بهمن 1392