مقام و مشي عرفاني خواجه نصيرالدين طوسي (1)

در تاريخ فرهنگ اسلامي به رغم قول مشهور، ميان فلسفه و عرفان و فيلسوفان و عارفان ارتباطات غير خصمانه نيز ملاحظه مي شود. فيلسوفاني بوده اند که از...

پنجشنبه، 10 مهر 1393

قالب و محتوي در اخلاق ناصري و طهارة الاعراق مسکويه

در يک نگاه کلي به کارنامه ي گذشتگان شايد بتوان گفت آنها کوشش هاي پيشين را بر سامان دلخواه خود ترتيب مي دادند و در بازسازي و يا تکميل آن مي کوشيدند....

سه‌شنبه، 8 مهر 1393

خواجه ي فرزانگان و حکومت ها و عالمان (2)

به عقيده ي خواجه ي طوسي، حاکمان اسلامي، علاوه بر ويژگي هاي پيشگفته، بايد نسبت به ديگران همان امتيازهايي را در سياست و رفتار خويش داشته باشند...

سه‌شنبه، 8 مهر 1393

خواجه ي فرزانگان و حکومت ها و عالمان (1)

خواجه ي نصيرالدين طوسي شخصيتي است که به لحاظ جامعيت علمي و عملي، کسي را در تاريخ اسلام همسنگ او نمي توان شمرد. در اين مقاله پاره اي از سخنان...

سه‌شنبه، 8 مهر 1393

بررسي و نقد تقرير خواجه نصير از اتحاد عاقل و معقول نزد ابن سينا

در حوزه ي معرفت شناسيِ حکماي اسلامي، مبحث اتحاد عاقل و معقول، يکي از مباحث کليدي است که با آن مي توان قفل بسياري از درهاي بسته را گشود. در عين...

دوشنبه، 7 مهر 1393

علم خدا نزد ابن سينا و انتقاد خواجه نصير الدين طوسي به او (1)

نحوه علم خدا به ماسوي الله از مسائل مهم در الهيات فلسفه اسلامي به شمار مي رود. در اين باب آرا و اقوال مختلفي اظهار شده است. رأي ابن سينا درباره...

دوشنبه، 7 مهر 1393

علم خدا نزد ابن سينا و انتقاد خواجه نصير الدين طوسي به او (2)

چنانکه ملاحظه شد، مدار اشکال خواجه بر حول اين تلقي از سخن ابن سينا مي چرخد که شيخ در نحوه تعقل غير به تقرّر صورت غير در ذات حق يا به حلول و ارتسام...

دوشنبه، 7 مهر 1393

خواجه نصير الدين طوسي، متکلم يا فيلسوف و يا هر دو؟ (2)

ويژگي آثار مشهور کلامي اين است که از بحث خداشناسي شروع و سپس به مباحث نبوت و امامت و عدل و در نهايت به بحث معاد ختم مي شود، اما مشخصه کتب فلسفي...

دوشنبه، 7 مهر 1393

خواجه نصير الدين طوسي، متکلم يا فيلسوف و يا هر دو؟ (3)

اگر محقق طوسي گرايش فلسفي نداشت و فيلسوف نبود، هيچ گاه به دفاع از فلسفه و ابن سينا، مصارع المصارع و شرح الاشارات را نمي نوشت. ممکن نيست کسي متکلم...

دوشنبه، 7 مهر 1393

خواجه نصير الدين طوسي، متکلم يا فيلسوف و يا هر دو؟ (1)

اين مقاله با ذکر سيزده مورد که برگرفته از سبک شناسي و مباني عقلي موجود در آثار کلامي و فلسفي و با لحاظ شرايط تاريخي زمان محقق طوسي است، درصدد...

دوشنبه، 7 مهر 1393

تعليقه ملاعلي قوشجي بر تجريد العقائد از منظر شمس الدين محمد خفري

تعليقه ي شمس الدين محمد خفري بر الهيات شرح تجريد ملاعلي قوشجي، يکي از شروح مهم بر اين اثر گرانقدر در قرن 10 هجري به شمار مي آيد. خفري در اين...

يکشنبه، 6 مهر 1393

برگردان فارسي رساله ي قواعد العقائد خواجه نصيرالدين طوسي (4)

پيش از اين گذشت که آنان که به حُسن، قُبح و وجوب عقلي باور دارند، واجب مي دانند که خداي تعالي به مکلفان وعده ي ثواب دهد؛ زيرا اين لطف است. نيز...

يکشنبه، 6 مهر 1393

برگردان فارسي رساله ي قواعد العقائد خواجه نصيرالدين طوسي (3)

پيامبر انساني است که از سوي خدا براي بندگان برانگيخته مي شود تا با معرفي آنچه در انجام فرامين الاهي و دوري از گناهان بدان نياز دارند، آنان را...

يکشنبه، 6 مهر 1393

برگردان فارسي رساله ي قواعد العقائد خواجه نصيرالدين طوسي (2)

يکي آنکه خداي تعالي قادر است: قادر آن است که جايز است کاري از او سر زند و واجب نيست. پس هنگامي که کاري مي کند از روي اختيار و اراده مي کند و...

يکشنبه، 6 مهر 1393

برگردان فارسي رساله ي قواعد العقائد خواجه نصيرالدين طوسي (1)

در اين مقاله، نخست از جايگاه کلامي خواجه و نوآوري او سخن گفته مي شود و پس از آن رساله ي قواعدالعقائد، به فارسي ترجمه مي شود. رساله ي ياد شده...

يکشنبه، 6 مهر 1393

رساله ي فصول و شرح خواجگي شيرازي بر آن (3)

مردان مستقيم احوال » را همان معصومان (عليهم السلام) مي داند. » او به سراغ آثار کلامي شيعي چون باب حادي عشر و رساله ي فصول مي رود و به شرح استادانه...

شنبه، 5 مهر 1393

رساله ي فصول و شرح خواجگي شيرازي بر آن (1)

از نصيرالدين طوسي آثار کلامي اندک اما پرمايه اي بر جاي مانده است يکي از اين نوشته هاي ارزشمند کلامي، رساله ي فصول است که خواجه نصيرالدين طوسي...

شنبه، 5 مهر 1393

رساله ي فصول و شرح خواجگي شيرازي بر آن (2)

خواجه شايد به دليل آنکه اصل معاد را خيلي روشن مي داند، با استدلالي کوتاه از آن مي گذرد. اجمال آن اين که خداي تعالي انسانها را که آفريد، در ميان...

شنبه، 5 مهر 1393

نظريه ي توجيه نزد خواجه طوسي

گزارش و تحليل انتقادي نظريه ي طوسي در تفسير موجَّه بودن گزاره مسأله ي تحقيق ما است. جايگاه وي در تاريخ منطق و کلام اهميت جستجو از نظريه ي توجيه...

پنجشنبه، 3 مهر 1393

خواجه نصيرالدين طوسي و اسماعيليه (2)

نفي اسماعيلي بودن مذهب خواجه به هيچ روي به معناي نفي هر گونه ارتباط و تأثير و تأثر متقابل نيست. سي سال نزديکي به جماعتي که تاريخچه ي فکري قابل...

پنجشنبه، 3 مهر 1393