دولت‌زدایی از امید

آیا امید امری فردی و شخصی است یا امری اجتماعی، مشترک و همگانی؟ اگر دوگانه‌ی جامعه‌شناسانه‌ی فرد جمع را کنار بگذاریم، با معنی‌ای از امید مواجه...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

دقیقه‌ی مسیحایی سیاست

سابقاً امید با چیزهای بزگ، معجزه‌آسا و تا بهنگام معنا پیدا می‌کرد. اما انگار دوره‌ی «امیدهای بزرگ» سرآمده است و باید به «امیدهای کوچک» دل بست....

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

امید به مثابه الاهیات سیاست

معروف است که «بدون امید نمی‌توان زندگی کرد». اما ضرورت امید چیست؟ چرا امید، شرط زندگی کردن است؟ در سطح روانی و فردی می‌توان پاسخ‌هایی به این...

سه‌شنبه، 27 بهمن 1394

روابط بین‌الملل

هریک از پدیده‌های اجتماعی که به مرزهای دولت واحدی محدود نشود، مثل روابط دولت‌ها با یکدیگر، عملکردهای عوامل غیردولتی مثل سازمان‌های بین‌المللی،...

جمعه، 16 بهمن 1394

راست نو

این اصطلاح که در اصل مورد استفاده‌ی چپ‌ها بود در دهه‌ی 1980 پذیرش عمومی پیدا کرد و بیانگر واکنش گسترده و پردامنه‌ی روشنفکران غربی علیه سوسیالیسم...

جمعه، 16 بهمن 1394

رادیکالیسم

این واژه ریشه لاتین دارد و معنای لفظی آن «مربوط به ریشه یا ریشه‌ها» (OED) است. عجیب نیست که این معنا به هرچیز اصلی، حیاتی، بنیادی، اولیه، یا...

جمعه، 16 بهمن 1394

دیکتاتوری

امروزه عموماً دیکتاتوری را حکومتی بسیار ستمگر و خودکامه می‌دانند که بر پایه‌ی زور یا ارعاب بنا می‌شود و به یک شخص یا گروه اجازه می‌دهد قدرت سیاسی...

پنجشنبه، 15 بهمن 1394

دولت

در میان دانشمندان علوم اجتماعی توافق گسترده‌ای درباره‌ی چگونگی تعریف دولت وجود دارد. این تعریف مرکب شامل سه عنصر است. نخست، دولت مجموعه‌ای از...

پنجشنبه، 15 بهمن 1394

دموکراسی صنعتی

این مفهوم بیانگر فکر و عمل همکاری و تعاون میان سرمایه و کار برای برگرداندن مشترک کارگاه‌ها و فعالیت‌های اقتصادی است. در دموکراسی صنعتی هدف فایق...

پنجشنبه، 15 بهمن 1394

دموکراسی

معنای واژ‌ه‌ی «دموکراسی» حکومتِ مردم است. این واژه را نخستین‌بار در قرن پنجم پیش از میلاد هرودوت، مورخ یونانی، به کار برد و واژه‌های یونانی demos...

پنجشنبه، 15 بهمن 1394

حریم خصوصی

برای درک این مفهوم می‌توانیم آزمایشگاه کیمیاگری را تصور کنیم که مأمن فرایندهای خلاقانه‌ی کوچک و ظریفی است که زندگی روزمره را قطع می‌کند و موجب...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

چریک

خاستگاه این واژه، به معنای «جنگ کوچک»، به زمان مداخله‌ی ناپلئون در اسپانیا (1808-1812) برمی‌گردد. ولی تاکتیک‌های این‌گونه جنگ‌ها به قدمت تاریخ...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

جهانی شدن

جهانی شدن به معنای فرایندی است که جمعیت جهان را به صورت روزافزون به شکل جامعه‌ای واحد درمی‌آورد. این اصطلاح تازه در دهه‌ی 1980 کاربرد گسترده...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

جهان‌بینی

این واژه در زبان آلمانی به صورت تحت‌اللفظی به معنای «دیدگاه» یا «نگرش» شهودی (Anschauung) به «جهان» (Welt) است، بنابراین به معنای «جهان‌بینی‌ها»...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

جهان سوم

عبارت tires monde (جهان سوم) نخستین بار در اوت سال 1952 توسط جمعیت شناس فرانسوی آلفرد سووی در مقاله‌ای در روزنامه‌ی پاریسی ابزروارتور به نام...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

جنگ

جنگ که به معنای برخورد خشونت‌آمیز واحدهای اجتماعی سازمان‌یافته است، از چند دیدگاه متفاوت قابل بررسی است. آناتول راپپورت (Rapoport, 1968, p. 14)...

چهارشنبه، 14 بهمن 1394

خودگردانی

این اصطلاح که معادلی برای autogenstion فرانسوی و selbstverwaltung آلمانی است، شکلی از خویش‌فرمایی آدمیان در مقام موجوداتی خودمختار و آگاه در...

سه‌شنبه، 13 بهمن 1394

خشونت

هیچ تعریف مورد توافق یا خالی از مناقشه‌ای درباره‌ی خشونت وجود ندارد. این اصطلاح بیش از حد گسترده و کلی است و همین امر امکان چنین تعریفی را منتفی...

سه‌شنبه، 13 بهمن 1394

حکومت ملی مردمی

حکومتی که مشروعیت خود را از تأیید و حمایت توده‌های مردم و دفاع از منافع ملی کسب می‌کند و در عین حال چندان هم پای‌بند پیروی از قواعد دموکراسی...

سه‌شنبه، 13 بهمن 1394

مذاکره برای نفوذ ؟

نظریات و تحلیل‌های مختلفی در خصوص دلایل و روند فروپاشی شوروی در دهه پایانی قرن بیستم وجود دارد که هر یک از آن‌ها با توجه به سطح تحلیل، علت یا...

چهارشنبه، 30 دی 1394