سبزواري و فلسفه ي جديد ايراني

در دوره ي چيرگي تاتاران بر ايران، پيشرفت فکري ميسر نبود، زيرا تاتارانِ نافرهخته به استقلال انديشه وقعي نمي نهادند. اما در همين دوره تصوف به برکت...

شنبه، 27 دی 1393

دو گرايي فلسفه ي اسلامي

ذهن ايراني از دير باز با دو گونه ثنويت- ثنويت مغي در ايران باستان و ثنويت يوناني در ايراني اسلامي- در کشاکش بوده است. اين دو ثنويت يکسان نيستند،...

شنبه، 27 دی 1393

تصوّف اشراقي

شهاب الدين سهروردي که بعداً به « شيخ اشراق مقتول » شهرت يافت، نزد مجدالدين جيلي، استاد فخرالدين رازي درس خواند و هنوز در بحبوبحه ي شباب بود که...

شنبه، 27 دی 1393

ارسطوييان نوافلاطوني در ايران

با چيرگي عرب بر ايران، دوره ي جديدي در تاريخ فلسفه ي ايران آغاز شد. فرزندان جنگاور ريگزارهاي عربستان در جنگ نهاوند با شمشير خود استقلال سياسي...

شنبه، 27 دی 1393

زرتشت و دوگرايي

در تاريخ انديشه ي آرياييان ايراني، نخستين پايگاه از آن زردشت، حکيم ايران باستان است. هنگامي که در دشتهاي آسياي ميانه سرودهاي ودايي پرداخته مي...

شنبه، 27 دی 1393

دوگرايي مانوي- مزدکي

دريافتيم که زردشت براي گشودن مسئله ی تشتت هستي تدبيري انديشيد، و پس از او در اين باره مجادله اي ديني يا بلکه فلسفي در گرفت و به گسيختگي دستگاه...

شنبه، 27 دی 1393

امکان نبوت نزد ابن سينا

امکان نبوت. ابن سينا براساس تفاوت مراتب عقل نظري در انسان ها، امکان نبوت را براساس نيرومندترين مرحله ي « حدس » که آن را « قوّه ي قدسيه » مي...

پنجشنبه، 25 دی 1393

تناسخ از ديدگاه سهروردي

تناسخ ( انتقال روح از بدني به بدن ديگر ). اين باور از عهد باستان در ميان مردم هند، مصر و يونان وجود داشته است. اين فکر نخستين بار در کجا پيدا...

پنجشنبه، 25 دی 1393

آفرينش از ديدگاه سهروردي

ديدگاه سهروردي در اين باره همانند ديدگاه ابن سيناست. اگرچه تلاش مي کند تا صورت استدلال را با نور و ظلمت تغيير دهد؛ مثلاً اين اصل مشائي را که...

پنجشنبه، 25 دی 1393

علم الهي نزد شيخ الرئيس و سهروردي

موضوع علم الهي يکي از موضوعات بسيار مهم و اساسي فلسفه است. پيدايش و آفرينش جهان، مسائل و مشکلاتي را براي فکر انسان فراهم مي آورد که رهايي از...

پنجشنبه، 25 دی 1393

انتقاد سهروردي از تعريف

قسمتي از کارهاي جديد سهروردي، ارزش علمي ندارند بلکه فقط لفظي اند. در منطق نيز اصطلاحات متعددي را ساخته و آنها را همه جا به کار برده است، از قبيل:...

پنجشنبه، 25 دی 1393

اثبات واجب نزد ابن سينا و سهروردي

ابن سينا پيش از اقامه ي برهان به وجود واجب الوجود، مقدمات لازم اين امر را تدارک مي بيند. او در اين راستا حرکت ظريف و دقيقي دارد که متأسفانه از...

پنجشنبه، 25 دی 1393

ارزيابي مقدّمه ي سهروردي بر حکمة الإشراق

سهروردي در مقدمه ي کلمة الأشراق پس از حمد و ثناي متعارف، انگيزه ي نگارش اين کتاب ( حکمة الاشراق ) را بيان مي دارد. بيان او:

پنجشنبه، 25 دی 1393

جايگاه سهروردي در فلسفه اسلامي

ابوالفتوح شهاب الدين يحيي بن حبش بن اميرک سهروردي، به سال 549 هجري در سهرورد زنجان ديده به جهان گشود. نزد مجدالدين جيلي در مراغه و ظهير الدين...

پنجشنبه، 25 دی 1393

زمينه ي آگاهي سهروردي از حکمت خسرواني

« شيز » که ويرانه هايش امروزه به نام « تخت سليمان » معروف است. در اطراف شهرستان تکاب در آذربايجان غربي قرار دارد و در عصر ساسانيان مرکز بزرگ...

پنجشنبه، 25 دی 1393

مابعدالطبيعه و رياضيات در فرهنگ كهن اسلام

تحقيقات پيشرفته رياضي مدت هفت قرن در مراكز شهري اسلام به زبان عربي صورت مي گرفت. ما در اينجا حقّ اين پرسش را داريم كه آيا فيلسوفان موضوعاتي را...

چهارشنبه، 24 دی 1393

نگرش جهاني- انساني در انديشه ي اسلامي

اصطلاح « نگرش جهاني- انساني » (‌anthropocosmic vision) را از توويمينگ (Tuweiming)، مدير مؤسسه هاروارد- ينچينگ، و استاد مطالعات تاريخ و فلسفه...

چهارشنبه، 24 دی 1393

تناسخ از ديدگاه سهروردي

تناسخ ( انتقال روح از بدني به بدن ديگر ) . اين باور از عهد باستان در ميان مردم هند، مصر و يونان وجود داشته است. اين فکر نخستين بار در کجا پيدا...

دوشنبه، 22 دی 1393

امکان نبوت نزد ابن سينا

امکان نبوت. ابن سينا براساس تفاوت مراتب عقل نظري در انسان ها، امکان نبوت را براساس نيرومندترين مرحله ي « حدس » که آن را « قوّه ي قدسيه » مي...

دوشنبه، 22 دی 1393

علم الهي نزد شيخ الرئيس و سهروردي

موضوع علم الهي يکي از موضوعات بسيار مهم و اساسي فلسفه است. پيدايش و آفرينش جهان، مسائل و مشکلاتي را براي فکر انسان فراهم مي آورد که رهايي از...

دوشنبه، 22 دی 1393