معرفي کتابِ «معناشناسي شناختيِ قرآن»

نزول قرآن، پديده‌ي بي‌نظيري در تاريخ بشر بوده است. خدا گام‌به گام در سفر و حضر، شب و روز، در جنگ و صلح و در شرايط گوناگون اجتماعي با پيامبر سخن...

چهارشنبه، 28 تير 1396

آیا زبان ذاتی است؟

تمامی کودکان، بدون توجه به اصل و نسب و محیط فرهنگی و یا اجتماعی شان در شش ماهگی شروع به ادای حرف ها و کلمات نامفهوم می کنند و در حدود سه سالگی...

يکشنبه، 6 فروردين 1396

تحيت

تحيّت، يعني سلام، درود، شادباش، تهنيت و نظاير آن. اين کلمه از ريشه‌ي حيات است و لغويان آن را به معناي طلب بقا و آرزوي زندگي (در مقام دعا براي...

پنجشنبه، 26 اسفند 1395

واژه‌های وام گرفته از فارسی در زبان عربی

یکی از نشانه‌های اصلی حضور ایرانیان وجود تعداد قابل ملاحظه‌ای از واژه‌های ایرانی است که پیش از اسلام وارد عربی شده است، و برخی از آنها حتی در...

پنجشنبه، 28 بهمن 1395

محتسب و آژان

خیال می‌كنم:- در مملكت ما معجزات غریبی هست كه فقط نتیجه‌ی «عقل خدادادی» است و ملل فرنگ كه از این موهبت محرومند و فقط با علم كارشان را اداره می‌كنند...

شنبه، 25 دی 1395

دساتیر به جای اوستا

واقعاً جای تأسف است كه تقریباً اغلب آنچه از محسّنات در ایران قدیم و میان ایرانیان نیاكان ما بود متروك شده و بسیاری از آنچه نامرغوب بود مانده...

پنجشنبه، 23 دی 1395

نگاهی به فرهنگ‌های زبان پهلوی (فارسی میانه)

در دوره‌ی میانه یا روزگار ساسانیان، برای رفع نیازهای علمی، به نگارش فرهنگ توجه شد. پدید آمدن متون متعدد در زمینه‌های گوناگون به زبان پارسی میانه...

يکشنبه، 19 دی 1395

جای زبان و اسطوره در الگوی فرهنگ بشری

افلاطون در نخستین عبارت گفتگونامه‌ی فایدروس وصف می‌کند که چگونه سقراط پس از برخورد با فایدروس می‌گذارد تا این شخص او را با خود تا آن سوی دروازه‌های...

پنجشنبه، 4 آذر 1395

زبان‌های ترکی امروزی

قرن سیزدهم / نوزدهم نقطه‌ی عطفی در تاریخ زبان‌های ترکی محسوب می‌شود. این قرن دوره‌ی کشف و آغاز عصر جدیدی در رشد و تحول آن زبان‌هاست. تحقیقات...

يکشنبه، 16 آبان 1395

زبان‌های ترکی قدیم

تاریخ زبان‌های ترکی، ویژگی‌های گذشته‌ی اقوام ترک را - خصوصاً نقش استثنایی آنان و ابعاد تغییرات منطقه‌ای و فرهنگی و همچنین گسستگی مردم و تلاش...

شنبه، 15 آبان 1395

زبان ترکی و ریشه‌ی آن

زبان‌های ترکی با توجه به منشأ تکوینشان، از خانواده‌ای زبانی هستند که این خانواده به زبان‌های مغولی و منچو - تونگوزی بسیار نزدیک است. زبان‌های...

شنبه، 15 آبان 1395

شیوه‌های مکتب‌های واژه‌نامه‌نویسی در زبان عربی

مؤلفان نخستین فرهنگهای عربی، پیشگامان فرهنگ‌نویسی بشمار می‌آیند. که اساس تمام قواعد و اصول فرهنگ‌نویسی عربی را پایه‌گذاری کرده‌اند. و فرهنگهای...

جمعه، 14 آبان 1395

دبستان نحو در مصر و شام

دولتهای عربی در اندلس سقوط کردند و غربیها (قبائلی از غرب) در سال 898 هـ برابر با 1491 م. بر آخرین شهر آن، غرناطه، نیز مستولی شدند، بدین‌ترتیب...

جمعه، 14 آبان 1395

آغاز واژه‌نامه‌نویسی در زبان عربی

معمولاً نخستین کتاب در لغت تازی را «کتاب العین» خلیل بن احمد فراهیدی می‌دانند که ابن خلکان ولادت او را به سال یکصد هجری و وفات او را بین سالهای...

جمعه، 14 آبان 1395

دبستان نحو در اندلس و مغرب

اعراب در دوران خلافت اموی اندلس را گشودند، فتح آنجا بدست طارق بن زیاد و موسی بن نصیر در سال 92 هـ بود. حکومت آنجا را امیرانی به اسم خلفای اموی...

جمعه، 14 آبان 1395

دبستان نحو در بغداد

عبّاسیان شهر بغداد را احداث کردند و آنجا را پایتخت خود قرار دادند. منصور عباسی به سال 145 هـ آنجا را در کنار رود دجله در منطقه‌ای در نزدیکی مرزهای...

جمعه، 14 آبان 1395

دبستان نحو در بصره و کوفه

سرزمین عراق، محلّ فعّالیتّهای علمی بود. علوم عربی در آنجا به فضل تلاش و کوشش علما پدید آمد، مرکز فعّالیّت علمی در آغاز، دو شهر بصره و کوفه بود...

جمعه، 14 آبان 1395

اهمیت نحو

از قدیم‌ترین زمان‌ها که اقوام مختلف به جمع و تدوین قواعد زبان و ثبت لفظ و معنی کلمات پرداختند، همه‌ی بحث‌های ایشان مبتنی بر یک اصل بود که آن...

جمعه، 14 آبان 1395

انگیزه‌های پیدایش نحو

اعراب در دوران جاهلیت و صدر اسلام به طور طبیعی به زبان خود صحبت می‌کردند و به قواعدی که زبانشان را از خطا مصون نگه دارد و حفظ کند، نیازمند نبودند....

جمعه، 14 آبان 1395

کهن‌ترین واژه‌نامه‌ی لاتینی به فارسی

با توجه به تعداد بالنسبه زیاد کتابها و سفرهایی که از سده‌ی هفدهم میلادی به زبانهای مختلف اروپایی، اعم از پرتغالی و اسپانیایی و هلندی و انگلیسی...

دوشنبه، 3 آبان 1395