مردی که در زمان خود افسانه شد (2)

پیش از اقدام به بررسی تفصیلی برخی از شالوده های نظریه نسبیت عام، کارمان را با ارائه طرح کلی و مجملی از آن شروع می کنیم.

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

انقلاب در مدل تبیین علمی

در سرتاسر تاریخ علم، از زمان ارسطو، مدل تبیین علمی تغییر نکرده بود. تبیین کردن چیزی از لحاظ علمی همانا مبرهن کردن آن با یک قانون همگانی بود....

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

مردی که در زمان خود افسانه شد (1)

در بحث از آلبرت اینشتین، وسوسه می شویم که او را با بعضی دیگر از غولهای تاریخ علم مقایسه کنیم. او، همانند نیوتون،‌ در زمانه خویش افسانه شد. همگان...

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

انقلاب های علمی سده ی نوزدهم

به قرن نوزدهم می توان چونان دوره ای انتقالی نگریست. از یک سو، دانشمندان قرن نوزدهم به اکتشافات چشمگیر ادامه دادند، منتها در چارچوب مکانیک نیوتونی....

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

چگونه علیت ابطال شد؟

دیوید هیوم(1)فیزیکدان نبود، اما کار او باعث پیدایش تغییری ژرف در کل مفهوم علم گردید. هیوم متهم به صورت بندی معضل استقراء بوده است، هرچند او خود،...

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

تکذیب یقین (2)

نیوتون چهار قاعده برای استدلال در فلسفه طبیعی برشمرده است. این قاعده ها چیزی را می سازند که می توان آن را فلسفه علم نیوتون نامید. آنها حتی برای...

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

تکذیب یقین (1)

درست همان گونه که گالیله با درهم بافتن رشته های بسیار و منتهی شونده به رشد علم نقطه اوج محسوب می شود، نیوتون نیز با سرجمع کردن همه نظریه هایی...

يکشنبه، 29 ارديبهشت 1392

جهانِ پیش از نیوتون

اگر خواننده تاریخ زایش و مرگ چهره های شاخص در تاریخ علم، از کوپرنیک تا دکارت را، وارسی کند، درخواهد یافت که مهمترین ادوار علم و اوج کامیابی آن...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

وارث ارسطو (2)

کاوش در روش گالیله برای هر تاریخ علم یا فلسفه علمی، از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. زیرا که او یکی از دست اندرکاران فعال پیدایش علم نوین...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

بنیان فلسفی برای علم

دکارت(1) فیلسوف و دانشمند نامور فرانسوی در قرن هفدهم بود. از دستاوردهای متعدد او، ابداع هندسه تحلیلی بود. اهمیت او در تاریخ تفکر از این روست...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

جانشینان کوپرنیک

پیامدهای براستی مهم کار کوپرنیک توسط خود او توصیف و به تصویر کشیده نشد. در عوض، توسط سه تن: تیکو براهه(1)، جوردانو برونو(2 )‌و یوهان کپلر(3)...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

وارث ارسطو (1)

گالیلئو گالیلئی (گالیله) (1) در 1546 در پیزا (2) به دنیا آمد. در 1581 برای تحصیل طب به دانشگاه پیزا وارد شد. در ایتالیا همیشه این رسم و عرف وجود...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

انقلاب کوپرنیکی

در سده ی هفدهم، دو واقعیت مهم از چشم اندازهای علمی فرانسیس بیکن نمایان شد. یکم، علم در جست و جوی فهم طبیعت، همه طبیعت است. از این رو، هنگامی...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

علم باستانی (2)

هیچ علمی که خاصه رومی باشد، وجود ندارد. مشهور است که رومی‌ها مهندسان بزرگی بوده‌اند، کما اینکه از آبراهه‌ها و جاده‌هایی که احداث کرده‌اند و امروزه...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

اسطوره یا اسطوره شکن؟

روزگاری بیکن(1) پدر علم نوین انگاشته می‌شد؛ ولی از بخت بد اشتهارش هم چون دانشمند و فیلسوف علم رو به افول گذاشته است. تاریخ نگاران اکنون از اسطوره...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

فلسفه علم چیست؟

نخستین سؤالی که باید از خود بپرسیم این است: فلسفه علم (1) چیست؟ قبل از اینکه بتوانیم بدین پرسش پاسخ گوییم باید دست کم به دو پرسش دیگر پاسخ دهیم....

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

علم باستانی (1)

غرض کلی این مقاله به دست دادن تاریخ مختصر اندیشه های علمی از دوران باستان تا رنسانس است، به گونه ای که پیش زمینه ای برای بحث از اندیشمندان علم...

شنبه، 28 ارديبهشت 1392

فلسفه ی رازی

از آثار رازی به مانند کتاب های «آثار الامام الفاضل المعصوم» و «فی الرد فی الامامه علی الکیان» و «کتاب الامام و المأموم المحقین» و این که رازی...

پنجشنبه، 26 ارديبهشت 1392

آثار و نوشته های رازی

مؤلفات و مصنفات رازی در علوم مختلفه (پزشکی و داروشناسی و فلسفه و حکمت و طبیعی و کیمیا و نجوم و هیئت و الهیات و علوم دیگر) قریب دویست و هفتاد...

پنجشنبه، 26 ارديبهشت 1392

یونان سرآغازی برای نیهیلیسم نیچه

نیهلیسم یکی از ارکان ذاتی تمدن غرب و مدرنیته است که بسیار بیش از آن که تصور شود با تار و پود زندگی و زمانه ما آمیخته است و ریشه های تاریخی حضور...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392