ویتگنشتاین و دو فرهنگ

ارسطو فلسفه و علم را یکی می‌دانست. برپایه اندیشه او، علوم مستقل به تدریج یک به یک خود را از فلسفه جدا می‌کنند: پزشکی، سپس فیزیک، بعد روانشناسی...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

هانا آرنت و تناقض‌هایش

گردهم آیی‌های پشت سر هم یاد او را گرامی می‌دارند. کتاب‌های جدید افکار او را مورد حمایت قرار می‌دهند. هانا آرنت که صد سال پیش از این به دنیا آمد،...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

ویتگنشتاین و دو فرهنگ

ارسطو فلسفه و علم را یکی می‌دانست. برپایه اندیشه او، علوم مستقل به تدریج یک به یک خود را از فلسفه جدا می‌کنند: پزشکی، سپس فیزیک، بعد روانشناسی...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نیم‌ نگاهی به فلسفه یونان باستان

انتشار ۲۱ دی ۱۳۹۰.اندیشه‌ها، نظریه‌ها و فلسفه‌ها همه برآمده از ذهن و فکر انسان‌ها هستند. از گذشته‌های دور تا به امروز در همه جوامع، کشاکش‌های...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نیچه، راه‌گشای مدرنیته، فردیت و نافذترین منتقد دین‌گرایی

مراکز معتبر آکادمیک و فکری دنیای امروز، اتفاق نظر دارند که در میان نخبگان و اندیشه‌پردازان بزرگ تاریخ جهان پنچ تن از اهمیت و جایگاه ویژه‌ای در...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نگاهی به مطالعات مکتب پراگ

در این جستار، نخست مروری خواهم داشت بر چگونگی شکل‌گیری و ساختار «حلقه‌ی زبان‌شناسی پراگ» یا «مکتب پراگ»، و سپس به دیدگاه‌ها و نظریاتی بیشتر توجه...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نگاهی به تاریخ ضدروشنگری

یکی از نخستین جریان‌هایی که تأثیری مهم بر اندیشه‌ محافظه‌کاری در غرب داشت، جنبش‌ موسوم به ضدروشنگری بود. طرفداران این جنبش که اندیشمندان و فیلسوفان...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نکاتی پیرامون مفهوم عدالت

یکی از پرسش‌هایی که در گفتمان عدالت همواره مطرح بوده است این پرسش کهن است که «آیا احساس عدالت خواهی احساسی موهوب است یا مکسوب؟» به عبارتی دیگر...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نقد عقلانی مبنای تکامل اجتماع

پوپر پیش از اینکه یک اندیشمند سیاسی باشد، فیلسوف علم است. با وجود آثاری که او در فلسفه علم و شناخت دارد، نظریات او در این باب در کتاب «شناخت...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نظریه تشکیک در وجود در حکمت ایران باستان و فلسفه اسلامی (1)

نظریه تشکیک در وجود و یا وحدت د رکثرت و کثرت در وحدت و جمع در فرق، مبتنی بر اعتقاد به حقیقت واحد و ذو مراتب است؛ و نقشی بنیادی و سترگ در فلسفه...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

نظریه تشکیک در وجود در حکمت ایران باستان و فلسفه اسلامی (2)

در یکی از رسائل فارسی خود نیز عقیده گروهی از عرفا را در توضیح مراتب وجود بدین گونه آورده و تائید کرده وجود مطلق را، اعنی وجود من حیث هو بی شرط...

سه‌شنبه، 24 ارديبهشت 1392

مرزهای ایدئولوژی

تقابل ذهنیت/ عمل (‌یا ذهنیت/ عینیت) بسیار مورد بحث قرار گرفته است و اغلب بر گسست و فاصله عمیقی تاکید شده است که این دو را از یکدیگر جدا می‌کند....

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

محدودیت های گریز ناپذیر

ﻟﻮﺩﻭﻳﮓﻭﻳﺘﮕﻨﺸﺘﺎﻳﻦ، ﻓﻴﻠـﺴﻮﻑ ﻣـﺸﻬﻮﺭ ﺍﺗﺮﻳـﺸﻲ ـ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴـﺎﻳﻲ، ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻳـﻞ ۱۸۸۹ ﺑـﻪ ﺩﻧﻴـﺎ ﺁﻣـﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﻳـﻞ ۱۹۵۱ ﺭﻭﻱ ﺩﺭ ﻧﻘـﺎﺏ ﺧـﺎﻙﻛـﺸﻴﺪ ﻭﺍﺯ ﻓﻠـﺴﻔﻴﺪﻥ ﻭﺍﻧﺪﻳـﺸﻴﺪﻥ...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

مارکس، وبر، مانهایم، سه روایت «از خود بیگانگی»

الیناسیون (Alienation) را که به ترجیح خویش، گاه «از خودبیگانگی» و گاه «با خودبیگانگی» ترجمه می‌کنیم، مفهومی است که بر آثار شمار بسیاری از متفکران...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

گزارشی از اندیشه‌ها و آرای ویتگنشتاین

یکی از نوابغ فلسفه که به حق می‌توان او را فیلسوفی مولف در قرن بیستم نامید «لودویگ ویتگنشتاین» است. نابغه ای که در مدت زندگانی‌اش دو دوره فلسفی...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

کانت، فیلسوف روشنگری

صد و پنجاه سال از مرگ ایمانوئل کانت می‌گذرد. وی هشتاد سال در شهر کونیگزبرگ که یکی از شهرهای ایالت پروس بود، عمر سپری کرد و در همانجا درگذشت....

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

کانت و آزادی

روسو روزی گفته بود: «آنچه خشم ما را برمی‌انگیزد ماهیت چیزها نیست، بدخواهی است.» این گفته احتمالاً در مورد اکثر افراد بشر صدق می‌کند. اما در سده...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

کانت و انقلاب کوپرنیکی در فلسفه

ایمانوئل کانت (Immanuel Kant) در توصیف فلسفه خود آن را “انقلاب کوپرنیکی” می‌نامد. رأی انقلابی کانت این است که جهانی که ما در آن به سر می‌بریم...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

فلسفه و نظریه انتقادی

هربرت مارکوزه در سال ۱۸۹۸ در برلین متولد شد. او دکترای خود را از دانشگاه فرایبورگ اخذ کرد و در موسسه تحقیقات اجتماعی فرانکفورت مشغول به کار شد....

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392

کارل پوپر و نظریه کوانتوم

هنگامی که آن نظریه غیرعادی، مکانیک کوانتوم، در ابتدای قرن بیستم داشت شکل نهایی خود را به دست می‌آورد، دو تفسیر متضاد از آن ظهور کرد. در یک طرف...

دوشنبه، 23 ارديبهشت 1392