حقيقت علم از نظر صدرالمتألهين(1)

در مبحثی كه در كتاب اسفار اربعه تحت عنوان بحث «عقل و معقول» مورد بررسي قرار گرفته است، مشكل صدرالمتألهين، مسئلة «مطابقت» نبوده، چرا كه او اين...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

حقيقت انسان و جايگاه آن در نظام هستی

1. انسان بر خلاف ساير ممکنات که از ماهيت و مرتبة وجودی خاصی برخوردارند و از اينرو بحث از حقيقت و مبدأ و منتهای آنها آسانتر است،موجودی نيست که...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

ملاصدرا و مراحل توحيد

با سپاس از خداوند بزرگ كه نعمت انديشه و حكمت و يگانه پرستى را بر ما منّت نهاد.[1] آنگاه كه در خصوص توحيد چهارگانه سخن به ميان مى آمد به اينكه:

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

حركت جوهري و ماوراء الطبيعه(1)

مسئله حدوث يا قدم عالَم يكي از مباحث مهمّ ميان متكلّمين مسلمان و فلاسفه إسلامي بوده است. هر دو دسته بر اساس مبناي خاصّي كه در باب ملاك نيازمندي...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

حركت جوهري و ماوراء الطبيعه(2)

نظر به اينكه اين حكيمان ملاك نيازمندي به علّت را امكان مي‌دانند و إمكان نيز لازم ذات همه موجودات ممكنه مي‌باشد و اين سيه رويي، هرگز از آنها جدا...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

سياست و حكمت متعاليه

موضوع اين همايش همانطور كه اعلام شده سياست مدن، يا بتعبير روز همان سياست، در حكمت متعاليه يعني در نظر ملاصدراست. من در اينجا در مقام بحث از سياست...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

روش‌شناسي ملاصدرا در مسئله علم باريتعالي(2)

فرفوريوس ـ چنانكه صدرالمتألهين به او نسبت ميدهد[27] ـ قائل به اتحاد ذات خداوند با صور معقوله است و ملاك علم قبل‌الايجاد را همين صور ميداند. فرق...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

روش‌شناسي ملاصدرا در مسئله علم باريتعالي(3)

بعضي براي فرار از اشكال عدم امكان عالميت واحد و بسيط حقيقي به اشياء متكثره، قائل به عالميت تفصيلي ذات خداوند به عقل اول و عالميت اجمالي او به...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

روش‌شناسي ملاصدرا در مسئله علم باريتعالي(1)

پرسش از راز برتري حكمت صدرا و تفوق آن بر ساير نحله‌هاي فلسفي، سؤالي است اساسي در حوزه فلسفه اسلامي كه ميتوان آن را با تكيه بر روش‌شناسي ملاصدرا...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

عشق خداوند در کتاب المبدأ و المعاد ملاصدرا

در مجموعة سترگ آثار فلسفی حکيم شيراز (که اين کنگرة جهانی بزرگداشت او را برگزار می کند) صفحاتی چند به مسئله عشق اختصاص يافته است. وی عشق را در...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

روش شناسی فلسفه صدرا

پرسش از رهاورد فلسفی صدرالمتألهين شيرازی و اصالت انديشة فلسفی وی، از آغاز شهرت او مطرح شده است.([1]) داوری در تعين معرفتی فلسفة صدرا، مسبوق و...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مباني‌ معرفت‌ شناسي‌ صدرالمتألهين‌ در مسائل‌ ماوراي‌ طبيعي‌(3)

ادراك‌ حقايق‌ ماوراي‌ طبيعي‌ به‌ جهت‌ علو مرتبة‌شان‌ از عالم‌ ماديات‌ و محسوسات‌ به‌ لطافت‌ قريحه‌ و صفاي‌ دروني‌ نيازمند است‌. از اين‌ رو صدرالمتألهين‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مباني‌ معرفت‌ شناسي‌ صدرالمتألهين‌ در مسائل‌ ماوراي‌ طبيعي‌(1)

يكي‌ از مهمترين‌ مسائلي‌ كه‌ صدرالمتألهين‌ در آثار خويش‌ بدان‌ پرداخته‌ بحث‌ در شناخت‌ حقايق‌ ماوراي‌ طبيعي‌ است‌، اين‌ مباحث‌ در نزد او از چنان‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مباني‌ معرفت‌ شناسي‌ صدرالمتألهين‌ در مسائل‌ ماوراي‌ طبيعي‌(2)

‌ صدرالمتألهين‌ بر خلاف‌ كساني‌ كه‌ احكام‌ ماهيت‌ و وجود و احكام‌ مفهوم‌ را با مصداق‌ درهم‌ آميختند اين‌ دو را از هم‌ متمايز ساخت‌ و تأكيد كرد...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

ملازمت اصالت وجود با وجوب ذاتی آن

وجود موجود است اما نه بواسطة عروض حالتی به او, بلکه بخودی خود و بملاک ذاتش بطوريکه برای اتصاف وجود به هستی و برای درستی گزاره «وجود موجود است»...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

نظرية ملاصدرا در باب رابطة‌ نفس‌ و بدن‌ و پيامدهاي‌ آن‌ در روانشناسي‌

بحث‌ از ذهن‌ يا نفس‌ و رابطة‌ آن‌ با بدن‌، بحثي‌ فلسفي‌ است‌. اما بيترديد، هيچ‌ نظريه‌اي‌ در روانشناسي‌ نمي‌تواند بدون‌ اتخاذ موضعي‌ در اين‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مسأله شناخت در فلسفه اسلامي

مسئله شناخت يکي از مهمترين مسائل فلسفي بويژه در قرون اخير بوده و دشواري آن و راههاي رسيدن آن به واقعيت, سبب شده که بسياري از انديشمندان غربي...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(5)

اولين مخلوق حقتعالی «عقل» است، عقل صاحب قلم الهی است. اين عقل اول، باعتبار نورانيّت و ظهور بذاته اش، «نور» و باعتبار تجرد ذاتی و حضور آن نزد...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(6)

انسان حامل صورتی از عالم شهادت و محسوس و روحی از عالم غيب ملکوتی است. سری در اوست که می تواند کسب فيض از انوار الهی بنمايد، بدون اينکه واسطه...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(4)

«عقل اول» بذر عقلا و مبدأ فضلاست. عقول ديگر که متقدم بر اجسامند، تحت فرمان آن عقل عمل می نمايند. «نفس کليه»، شاخه های عقل اول، و اجرام فلکی رگها...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390