انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(3)

از شگفتيهای آفرينش و عجايب خلقت, انسان کامل است. خداوند انسان را «عالم صغری» و شبيه به «عالم کبری» آفريده است؛ بنحوی که مجموع ديگر عوالم در او...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(2)

با وجود انسان, خداوند غايت اکوان را ايجاد نمود, انسان کامل خليفه خدا در زمين و بعد عالم علوی است. زيرا خداوند او را با دست خويش خلق نمود و بر...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

انسان کامل از ديدگاه ابن عربی و ملاصدرا(1)

برپا دارنده و حافظ انسان نفس اوست و خداوند علت فاعلی اين نفس است, پس معرفت نفس نردبان وصول به تمامی معارف بوده و بوسيلة اين معرفت می توان به...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

ابعاد پيشگويانه و معنا شناختی فهم(2)

اکنون که سرانجام, سخن از نشانه های زمان بميان آمده است, مفهوم طبيعی شدة پيشگويی بايد بر اين نکته پرتو افکند که ما چگونه می توانيم احتمالاً, در...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

ابعاد پيشگويانه و معنا شناختی فهم(1)

به طور کلی, می توانيم دو شکل از پيشگويی(( mantics را از يکديگر جدا کنيم: يکی پيشگويی طبيعی, يعنی علم به آينده که از رؤيا, حالت وجد يا خلسه بدست...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مسئله وجوب وجود خدا در نظر ملاصدرا و آنسلم (1)

در اديان توحيدى بزرگ جهان، وجود خدا نخستين و مهمترين حقيقتى است كه بايد به آن ايمان آورد و يا واقعيتى است كه بايد آن را پذيرفت. اعتقاد به خدا...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مسئله وجوب وجود خدا در نظر ملاصدرا و آنسلم (2)

رويكرد و براهين ملاصدرا بر وجود خدا را مى توان با مقايسه با رويكرد و براهين ديگر فلاسفه مسلمان در تلاش براى اثبات وجوب خدا، بهتر فهميد. من در...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

رابطه ميان وجود و ماهيت از نظر ابن رشد و صدراى شيرازى(1)

در باب رابطه وجود و ماهيت، سه الگوى متافيزيكى مسلط در حوزه تمدن اسلامى، ظهور كرده است: نخست، ديدگاه ابن سينا و صورت بسط يافته آن در نظام سهروردى...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

رابطه ميان وجود و ماهيت از نظر ابن رشد و صدراى شيرازى(2)

پيش از بحث لازم است در باب مفهوم تشكيك و ربط آن با مفهوم شمول درنگ كنيم. پيش از اين معلوم شد كه از ديدگاه ابن رشد و شيرازى، وجود مقول به تشكيك...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

برهان‌ صديقين‌ ملاصدرا و نقد آراء كانت‌ و هيوم‌ در براهين‌ اثبات‌ باريتعالي‌ (3)

در این قسمت و قسمت بعدی‌ به‌ بررسي‌ انتقادهاي‌ عمده‌ قبلي‌ و موضع‌ برهان‌ صديقين‌ و مباني‌ فلسفي‌ آن‌ مي‌پردازيم‌. (بعضي‌ از انتقادها با پاسخ‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

برهان‌ صديقين‌ ملاصدرا و نقد آراء كانت‌ و هيوم‌ در براهين‌ اثبات‌ باريتعالي‌ (4)

اين‌ ايراد ابتدائاً توسط‌ هيوم‌ مطرح‌ شد. مقصود وي‌ از اين‌ سخن‌ در استدلال‌ او مشخص‌ مي‌شود. خلاصه‌ استدلال‌ او چنين‌ است‌: هميشه‌ تصور هر چيزي‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

برهان‌ صديقين‌ ملاصدرا و نقد آراء كانت‌ و هيوم‌ در براهين‌ اثبات‌ باريتعالي‌ (2)

در تاريخ‌ فلسفه‌ غرب‌ براهين‌ بسياري‌ در اثبات‌ وجود خداوند عرضه‌ شده‌ است‌. كانت‌ اين‌ براهين‌ را در سه‌ دسته‌ براهين‌ وجودي‌، براهين‌ جهانشناختی...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

تحليل ماده و صورت نزد ابن‌سينا, شيخ اشراق و ملاصدرا (2)

همان طور که در قسمت قبل ذکر شد شيخ اشراق و خواجه طوسی([5]) و ... هيولی را نفی مي‌کردند و مي‌گفتند که جسم بسيط است و جزئی ندارد برخلاف مشائيون...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

برهان‌ صديقين‌ ملاصدرا و نقد آراء كانت‌ و هيوم‌ در براهين‌ اثبات‌ باريتعالي‌ (1)

در اين‌ نوشتار غرض‌ تبيين‌ اجمالي‌ برهان‌ صديقين‌ ملاصدرا و بررسي‌ نقدهايي‌ است‌ كه‌ ايمانوئل‌ كانت‌ و ديويد هيوم‌ بر براهين‌ نظري‌ خداشناسي‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

تحليل ماده و صورت نزد ابن‌سينا, شيخ اشراق و ملاصدرا (1)

آنچه در اين نوشتار آمده است در حقيقت حاوی دو ادعا مي‌باشد: 1. فلسفه اسلامی به ابن‌رشد ختم نشده است يعنی چيزی بنام فلسفه اسلامی داريم چرا که کسی...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

قاعده «بسيط الحقيقه» در «الهيات» صدرا و «منادشناسى» لايب نيتس

قرن هفدهم، قرن پيدايش معناى بساطت و مفاهيم متلازم آن يعنى عدم تناهى و كلّيت در تفكر فلسفى است. اين مفهوم در فلسفه هاى صدرايى و دكارتى منشأ تحولات...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مقايسة‌ معقولات‌ ثانيه‌ و مقولات‌ كانت‌(2)

كانت‌ به‌ چهار عنوان‌ اصلي‌ مقولات‌ (كميت‌، كيفيت‌، نسبت‌ و جهت‌) كه‌ هر يك‌ از اينها، به‌ سه‌ قسم‌ فرعيتر منقسم‌ مي‌شود، معتقد است‌. اين‌ اقسام‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مقايسة‌ معقولات‌ ثانيه‌ و مقولات‌ كانت‌(3)

در فلسفه‌، اعم‌ از فلسفة‌ غرب‌ يا شرق‌، بحث‌ دربارة‌ مفهوم‌ اصطلاح‌ «حقيقت‌» يا «صدق‌» است‌. نظر قريب‌ باتفاق‌ فلاسفة‌ اسلامي‌ اين‌ است‌ كه‌...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مقايسة‌ معقولات‌ ثانيه‌ و مقولات‌ كانت‌(1)

حكماي‌ ما به‌ چهار نوع‌ ادراك‌ معتقدند: ادراك‌ حسي‌، خيالي‌، وهمي و عقلي‌. ادراك‌ عقلي‌ يا معقول‌ بر دو قسم‌ است‌: معقول‌ اول‌ و معقول‌ ثاني‌....

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390

مواد ثلاث از امور واقعي است يااعتباري؟(2)

انصاف اين است كه همه ادله اي كه درباب تحقق استقلالي يا غير استقلالي مواد ثلاث اقامه شده است، درباره امتناع هم جاري است و روا نيست كه آن را از...

سه‌شنبه، 30 فروردين 1390