تفاوت رویکرد قرآن و فیلسوفان مسلمان به وجود خداوند (1)

خداشناسی قرآنی متمایز از خداشناسی فلسفی است. در خداشناسی قرانی اصول «فطری بودن شناخت خدا»، «ایمان محوری»، «محوریت رابطه ی خدا و انسان» و «آسان...

پنجشنبه، 25 مهر 1392

گناه پیامبران (2)

کسانی که درباره پیامبران به عصمت مطلق قائل نیستند، به آیاتی تمسک کرده اند که آیه یاد شده از آنها است، از آنجا که داستان آدم، نیرومند ترین مستمسک...

يکشنبه، 14 مهر 1392

گناه پیامبران (1)

یکی از علل ورشکستگی مطبوعات کمبود ابتکار در میان آنها است کار فرنگ رفته و کار «فرنگ مآبها» نوعاً ترجمه و اقتباس می باشد کتابهائی که صورت «تألیف»...

يکشنبه، 14 مهر 1392

شکل گیری قدریه و معتزله در تاریخ اسلام

قدریان نخستین، طرفدار قدرت اراده‌ی انسان بودند و انسان را در رفتار خود آزاد می‌دانستند در حالیکه جبریه گروه مخالف آنان، بر این عقیده بودند که...

شنبه، 9 شهريور 1392

شورش علیه استاد

این هم از نوادِر تاریخی فقه شیعه است که شاگردی قلم بر دست می گیرد و اندیشه های استاد خود را بر نمی تابد و بر آن طعن می زند و به نقد می کشد. استادی...

سه‌شنبه، 17 ارديبهشت 1392

حسن و قبح عقلی در اندیشه های شیخ طوسی

کسانی که تاریخ فکری مسلمانان را در چند قرن نخسین مورد بررسی و تدقیق قرار داده اند، بارزترین مشخصه ی این قرون را درگیری های عقیدتی و کلامی دانسته...

سه‌شنبه، 17 ارديبهشت 1392

جایگاه عقل در مکتب کلامی بغداد

خداوند متعال در آیات متعددی از کتاب خود انسان ها و مؤمنان را به تعقل و تفکر و تدبر در آیات خود دعوت کرد و از ایشان خواست که بر مدعیات خویش برهان...

سه‌شنبه، 17 ارديبهشت 1392

مختصات کلی مکتب کلامی بغداد

علم کلام از جمله دانش هایی است که از همان قرن نخستین در جهان اسلام اهمیت و شکوفایی بسیار یافت. تعدد فرق و مذاهب و ضرورت دفاع ایشان از مواضع اعتقادی...

سه‌شنبه، 17 ارديبهشت 1392

سیمایی از گرایش به ابن سینا در کلام اهل سنّت

در حال حاضر بیشتر پژوهندگان تاریخ اندیشه عقلی اسلامی بر تحریف شدگی تصویر غربی سنّتی از ابوحامد غزالی (م 505ق=1111م) به عنوان حامی اندیشه سنّتی...

سه‌شنبه، 26 دی 1391

پنج مكتب مهم كلامى دوره سلجوقى، چالشها و رويكردها

همزمان با نفوذ سلجوقيان در قلمرو وسيعى از جهان اسلام، اماميه، اشاعره، معتزله، كراميه و ماتريديه به عنوان پنج مكتب مهم كلامى فعال شناخته مى‏شدند....

دوشنبه، 26 ارديبهشت 1390

اسماء الاهى از منظر اماميان و ماتريديان (1)

ابومنصور محمّد بن محمّد ماتريدى در اوائل قرن چهارم هجرى در شرق جهان اسلام ظهور نمود و به اتخاذ طريق ميانه در ميان افراط و تفريطى كه از سوى معتزله...

پنجشنبه، 4 فروردين 1390

اسماء الاهى از منظر اماميان و ماتريديان (2)

در قرآن كريم در مورد خداوند به طرق مختلف سخن گفته شده است; گاهى خداوند با يك يا چند نامش ياد شده مثلا در جايى فرموده: «الْحَمْدُ للهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ»...

پنجشنبه، 4 فروردين 1390

اسماء الاهى از منظر اماميان و ماتريديان (3)

مطلب ديگرى كه به ماتريدى نسبت داده شده مسئله وحدت اسم و مسما است. در اين كه اسم با مسما يكى است يا خير، از سوى متكلّمان، سخنان بسيار متفاوتى...

پنجشنبه، 4 فروردين 1390

امامت و حكومت از نگاه اِباضيه (4)

فرق اسلامى اتفاق دارند كه در ابتدا نمى توان براى شخص جاير، فاسق و ظالم عقد امامت منعقد كرد. اما در اينكه چه زمانى مى توان وى را از امامت عزل...

يکشنبه، 29 اسفند 1389

امامت و حكومت از نگاه اِباضيه (2)

نكته نغز آنكه اساس نظريه امامت در اباضيه بر محور سيره شيخين، يعنى ابوبكر و عمر، سيره محكّمه نخستين نظير ابوبلال مرداس بن اديه و ديگر شخصيت هاى...

يکشنبه، 29 اسفند 1389

امامت و حكومت از نگاه اِباضيه (3)

پايين ترين و چهارمين مرحله و در عين حال با اهميت ترين درجه جهاد در زمان عدم ظهور «مرحله كتمان» است. «كتمان» يعنى اينكه شخص معتقدات خويش را مخفى...

يکشنبه، 29 اسفند 1389

امامت و حكومت از نگاه اِباضيه (1)

اباضيه پيروان عبدالله بن اباض تميمى (درگذشته در حدود هشتاد هجرى قمرى) يكى از نخستين فرق اسلامىِ انشعاب يافته از فرقه خوارج قلمداد مى شود كه پيدايش...

يکشنبه، 29 اسفند 1389

نظريه امامت قاسم رَسّى

قاسم بن ابراهيم، معروف به قاسم رَسّى، از نوادگان امام حسن مجتبى(علیه السّلام) و بزرگ ترين متكلم و نظريه پرداز كلام و فقه زيديه است. وى در سال...

يکشنبه، 29 اسفند 1389

غاليان و انديشه تحريف قرآن (1)

دراين مقاله روايات موسوم به روايات تحريف از زاويه تاثير جريان هاي فکري غاليانه، مورد بررسي قرارمي گيرند. در ابتدا، مراد از روايات تحريف بيان...

شنبه، 29 آبان 1389

غالیان و اندیشه تحریف قرآن(3)

پي بردن به اين که روايت تحريف، بيش تر درباره چه موضوعاتي هستند، اهميت بسزايي دارد؛ چرا که نوع ادعاهاي مطرح شده در مورد حذف قسمت هايي از قرآن(...

شنبه، 29 آبان 1389