نظریه و فن‌آوری اطلاعات

وقتی رقمی شدن اطلاعات از طریق زبان مشترک کدگذاری در مبنای دو امکان پذیر شد، صدا و تصویر و داده‌ها به صورت جریان‌هایی از اطلاعات عددی درآمد که...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

نظریه‌ی اجتماعی مسیحی

چنین نظریه‎ای دربرگیرنده‎ی اظهارات سیستماتیک یا مجموعه‌ای از معارف درباره‌ی رابطه‌ی مسیحیت با جامعه است. در یک سلطح، این اظهارات سیستماتیک «نظریه‎هایی»،...

دوشنبه، 1 شهريور 1395

هنجار

مفهوم هنجار در کلی‎ترین معنایش به وجود یک الگو اشاره می‎کند. در نظریه‎ی اجتماعی، که بر هنجارهای اجتماعی متمرکز می‎شود، این مفهوم به دو شیوه‎ی...

يکشنبه، 24 مرداد 1395

وفاق

این اصطلاح که به معنای توافق کلی بین افراد و گروه‌ها، هم در اندیشه و هم در احساس است، نه فقط به توافق‎های ملی اطلاق می‌شود بلکه حاکی از عواطف...

يکشنبه، 24 مرداد 1395

مهاجرت

حرکت مردم از محلی به محل دیگر پدیده‌ای بسیار کهن است. تهاجم‌ها، کشورگشایی‌ها، هجرت‌ها، جابه‌جایی‌های فصلی و سکونت قطعی در سرزمین‌هایی دیگر و...

شنبه، 23 مرداد 1395

منجی‌باوری

نجات دهنده‎ای در راه است که نظم فعلی را دگرگون خواهد ساخت و حکمفرمایی رحمت و صلح جهانی را به جای آن خواهد نشاند. این ایده «منجی» برای دسته فرهنگ‌های...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب نوکانتی‌گرایی

این اصطلاح را می‎توان به هر فلسفه یا نظریه‎ی اجتماعی‎ای اطلاق کرد که در پی بسط و بازنگری روش‌های تحلیلی کانت است، یا به مسائلی پاسخ می‎دهد که...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب دورکم

این عنوانی است درباره‎ی همکاران و شاگردان امیل دورکم که دوره‎ی شکوفایی کارشان بین سالهای اواخر دهه‎ی 1890 و جنگ جهانی دوم در فرانسه بود. آن‎ها...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب فرانکفورت

در میان تلاش‎هایی که در دوره‎ی بین دو جنگ جهانی برای بسط تفکر مارکسیستی صورت پذیرفت، نظریه‌ی انتقادی مکتب فرانکفورت جایگاه برجسته‎ای دارد. چیزی...

شنبه، 23 مرداد 1395

مکتب آنال

این «مکتب» تاریخ‌نگاری، اگر بتوان آن را مکتب نامید، مهم‎ترین دستاورد قرن بیستم در زمینه‌ی نگارش تاریخ است. خاستگاه این مکتب را معمولا تأسیس Revue...

جمعه، 22 مرداد 1395

مسئله‌ی اجتماعی

در تعریف مسئله‌ی اجتماعی می‎توان گفت وضعیت زیان‌باری است که تعداد زیادی از مردم به وجود آن آگاهی دارند و ضرورت اصلاح آن به لحاظ سیاسی نیز تصدیق...

جمعه، 22 مرداد 1395

مطالعات استراتژیک

مطالعات استراتژیک یا راهبردی که به نقش نیروی نظامی در سیاست بین المللی مربوط می‌شود، در عین‌حال می‎تواند به خرده‌پرسش‌های مربوط به تکوین و رشد...

جمعه، 22 مرداد 1395

مشاهده‌ی مشارکتی

در این روش، پژوهشگر وارد نظام روابط، اجتماع یا سازمانی می‎شود که می‎خواهد آن را مطالعه کند. جامعه‌شناسان به قصد سهیم شدن در تجربه‌های کنشگران،...

جمعه، 22 مرداد 1395

مشارکت سیاسی

این اصطلاح به معنای تعداد افراد و گروه‌هایی است که در تصمیم‌گیری شرکت می‎کنند، و نیز میزان یا اندازه‎ی شرکت آن‎ها در تصمیم گیری. از زمان یونان...

جمعه، 22 مرداد 1395

مدل

تفسیری از یک نظام صوری و/ یا یک بازنمایی (مثلاً به قصد اکتشاف، تبیین یا آزمون)، معمولاً با تشبیه چیزی به چیز دیگر (ولی گاهی هم به کمک استعاره...

جمعه، 22 مرداد 1395

محیط زیست‌گرایی

به کلی‌ترین معنا، محیط زیست‌گرایی را می‌توان هر دیدگاهی دانست که بر نقش شرایط و نیروهای بیرونی، در مقابل ساختارها و فرایندهای درونی، در شکل دادن...

جمعه، 22 مرداد 1395

محله‌های فقیرنشین

حرکت مردم به سوی شهرها در نخستین دهه‎های انقلاب صنعتی موجب پیدایش نواحی وسیعی از سکونتگاه‌ها و محله‎های فلاکت بار، با خانه‎هایی زاغه مانند، بدون...

جمعه، 22 مرداد 1395

محرومیت نسبی

این اصطلاح ابتدا به مثابه مفهومی ذهنی و سپس مفهومی عینی- با معناهایی کاملاً متفاوت- رواج پیدا کرد. مردم می‎توانند نسبت به دیگران و همچنین نسبت...

جمعه، 22 مرداد 1395

متغیرهای الگویی

متغیرهای الگویی انواع جهت‌گیری‎ها نسبت به کنش، نقش‎ها یا روابط اجتماعی‎اند که چند گزینه‌ی دوبخشی را برای معنادادن به یک وضعیت در اختیار می‎گذارند...

جمعه، 22 مرداد 1395

گروه هم‌سود

گروه هم سود سازمانی خصوصی است که در پی انباشتن ارزش‎ها و ارجحیت‎های اعضای خود است و با ابراز و بیان آن‎ها می‎کوشد هم بر افکار عمومی و هم بر خط...

پنجشنبه، 21 مرداد 1395