خيال در عالم عقول

پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى، به مناسبت بزرگداشت استاد سيدجلال الدين آشتيانى، ياد نامه اى را در دوجلد به كوشش عبدالحسين خسروپناه با عنوان «فلسفه...

چهارشنبه، 2 بهمن 1387

تحليل پديدارها براي درك واقعيت نهايي جهان

«شوپنهاور» از آن دسته فيلسوفاني است كه در زمان حيات خود، كمتر مورد توجه قرار مي گيرند، ولي بعد از مرگشان نفوذ چشمگيري پيدا مي كنند. اين تأثير...

شنبه، 16 آذر 1387

فلسفه شناخت

متن حاضر سخنراني دكتر غلامرضا اعواني در تاريخ 23/10/83 در دانشکده ادبيات دانشگاه تهران مي باشد.بحث ما درباره¬ی فلسفه شناخت است. يکی از تعريف¬های...

سه‌شنبه، 14 آبان 1387

معانى عقل در فرهنگ‌هاى فلسفي

عقل در لغت به معنى منع و نهى است، از اين جهت به اين نام خوانده شده است که شبيه افسار شتر است. زيرا عقل صاحب خود را از عدول از راه درست باز مى‌دارد...

شنبه، 5 مرداد 1387

گوهر عقل

تعاريف مختلف از عقل عقل در لفظ به دو معنا به کار مى‌رود که عبارتند از: -1 معنى لغوى -2 معنى اصلاحى اول، معناى لغوي: مرحوم...

شنبه، 11 خرداد 1387

علم‌ حضوری‌ و حصولی‌

علم‌ حضوری‌ بنیادی‌ترین‌ موضوع‌ در فلسفه‌ معرفت‌ و سنگ‌ بنای‌ مابعدالطبیعة‌ متعالی‌ است. اولین‌ تقسیم‌ علم‌ آن‌ بود که‌ یا حصولی‌ است‌ و یا حضوری....

دوشنبه، 16 ارديبهشت 1387

نگاه سنتي و مدرن جهان غرب به عدالت

در اين که تحقق اصل عدالت همواره يکي از آمال اصلي و مشترک آدميان بوده و هست کمتر کسي مي تواند ترديد کند. با وجود اين، در مقام تعريف، استدلال...

يکشنبه، 8 ارديبهشت 1387

پيوند فلسفه و تعليم و تربيت

هنگامي که سخن از پيوند دو مقوله به ميان مي آيد اهميت موضوع آنگاه نمايان مي شود که ابتدا هر کدام از اين دومقوله مورد بررسي و تحليل قرار گيرند....

يکشنبه، 8 ارديبهشت 1387

«اليناسيون» ؛ آگاهي نداشتن از واقعيتها

بسياري از متفكران جهان، بزرگترين مشكل فرهنگي منظومه كنوني را «بحران هويت» يا بحران «از خودبيگانگي» دانسته اند. همين نكته، ضرورت توجه نظري و فلسفي...

يکشنبه، 8 ارديبهشت 1387

سياستگذاري در عرصه فلسفه و تفكر

دوران كنوني را به درستي «دوره تخصص» نام نهاده اند. هر عرصه و گستره اي را بجوييم، در آن متخصصاني مي يابيم كه صرفاً كار تخصصي خود را خوب مي دانند...

شنبه، 7 ارديبهشت 1387

ماده و صورت

ماده و صورت از مفاهيم اساسي فلسفه هستند كه اول بار توسط ارسطو وضع شدند و در طول تاريخ حيات فلسفه، همواره مفهومي بنيادين بوده و جاي خاص خود را...

پنجشنبه، 8 فروردين 1387

پيوند فضيلت و معرفت

مرحله مهم در گفتگوهاي افلاطون هنگامي رخ مي دهد كه شخصيت سقراط اين گونه فرض مي گيرد كه نفس، داراي خواسته هايي است كه هميشه و در هر شرايطي خوب...

شنبه، 11 اسفند 1386

چيزي براي ديگري بخواه كه خود هم مي خواهي

به نظر كانت الزامهاي اخلاقي بر معيار عقلانيت استوارند كه او اين معيار را «امر مطلق» مي داند. امر مطلق بدين معناست كه كاري را انجام بده كه مي...

شنبه، 11 اسفند 1386

تفكر به روايت سينما

1- زماني كامو مي گفت كه «فلسفه هر زمان، ادبيات زمانه بعد از آن خواهد بود.» بي ترديد، اگر اين نويسنده برجسته هم اكنون در بين ما زندگي مي كرد و...

شنبه، 11 اسفند 1386

نشستن بر برج عاج تفكر يا پس رفت فلسفي

1- نمي توان از وضعيت فلسفه تحليلي در ايران زمين سخن گفت و از وضعيت فلسفه - به معناي كلي و عام آن- در ايران به سادگي گذشت. ما بيش از يك سده است...

شنبه، 11 اسفند 1386

چگونه با فلسفه گفت و گو كنيم؟

1) از موضوعات مهمي كه درباره گستره فلسفي ايران معاصر وجود دارد، وضعيت ترجمه آثار فلسفي به زبان پارسي است. اين موضوع از چنان اهميتي برخوردار است...

شنبه، 4 اسفند 1386