معرفی کتاب برهان شفا

کتاب «برهان» بخش پنجم از منطق شیخ‌الرئیس(رحمة‌الله علیه) و جزء چهارم از منطق ارسطو و مهمترین جزء علم منطق به شمار می‌رود، چه اینکه اگر عقل بشر...

يکشنبه، 8 آذر 1394

وان / دانتسیخ، داویت

وان دانتسیخ در سیزده سالگی نخستین مقاله‌ی ریاضی خود را نوشت، که در یک مجله‌ی هلندی بچاپ رسید. پس از اتمام دوره‌ی دبیرستان، به تحصیل در رشته‌ی...

چهارشنبه، 6 آبان 1394

باغنُوی شیرازی

ملاحبیب الله معروف به ملامیرزاجان، باغنوی شیرازی، از علمای ایرانی در قرن دهم هجری و متبّحر در علوم عقلی بود. باغنوی منسوب است به باغِ نو، محله...

پنجشنبه، 5 شهريور 1394

سير تاريخي نسبت هاي چهارگانه در منطق اسلامي

اين مقاله از زاويه اي تاريخي به بحث پيرامون « نسب اربع » يا رابطه ي ميان مفاهيم کلي مي پردازد. منطق دانان بزرگ پيش- ابن سينايي نظير ارسطو و فارابي...

پنجشنبه، 22 آبان 1393

قضاياي محصله و معدوليه و عدميه از نظر خواجه نصير در اساس الاقتباس (3)

آنچه گذشت نظر حضرت خواجه نصیر درباره ی این قسم قضایا بود ( البته نه با این توضیحات و تبیینات و تصاویر اضافی و تبیینی ) امید آنکه غور در این امور...

پنجشنبه، 15 آبان 1393

قضاياي محصله و معدوليه و عدميه از نظر خواجه نصير در اساس الاقتباس (2)

خواجه پس از آنکه این صور قضایا را درباره ی زید که موضوع شخصی است، شرح داد، می گوید: «چون موضوع قضیه، لفظ کلی باشد، صورت های مذکور (مقصود صورت...

پنجشنبه، 15 آبان 1393

قضایای محصله و معدولیه وعدمیه از نظر خواجه نصیر در اساس الاقتباس (1)

قبل از هر بحثي مي گوييم بر واقفان پوشيده نيست که هر طلبه و پژوهشگر منطقي به اول هر کار در منطق به بحث درباره ي نسب اربعه مي پردازد و با آموختگي...

پنجشنبه، 8 آبان 1393

تاریخ تحوّل کلیّات خمس

ارسطو در جایگاه ها به منظور تحلیل استدلال جدلی، آن را به گزاره ها فرومی کاهد و می گوید که هر گزاره‌ی جدلی از موضوعی تشکیل شده که «نوع» است، و...

شنبه، 26 مهر 1393

آثار و آراي خواجه ي طوسي در منطق (3)

برخي بر اين باورند که کار خواجه در اساس الاقتباس در خصوص جهات و فروعات و ظرايف آنها بي نظير است و اين امر را حاکي از قدرت وي در مباحث عقلي مي...

جمعه، 4 مهر 1393

آثار و آراي خواجه ي طوسي در منطق (2)

بخش عمده اي از تنازعات منطقي خواجه نصير و فخر رازي را بايد در شروح اين دو نفر بر اشارات بوعلي جستجو نمود. شرح منطق اشارات خواجه، در واقع، همان...

جمعه، 4 مهر 1393

آثار و آراي خواجه ي طوسي در منطق (1)

خواجه نصيرالدين طوسي از دانشمندان برجسته ي مسلمان است که آثار فراواني در علوم مختلف دارد. منطق يکي از علومي است که وي در آن تبحر داشته و به کار...

جمعه، 4 مهر 1393

سال شمار زندگي الکساندر فلمينگ

جوزف ليستر متوجه مي شود که باکتريها عامل عفونت اند و کاربوليک اسيد را براي حذف ميکروب از زخمها و تجهيزات به کار مي برند.

جمعه، 4 مهر 1393

فرد بالذات و حمل شايع ذاتي

علاوه بر حمل اولي ذاتي و حمل شايع صناعي، قسم ديگري از حمل هست كه متأسفانه با همه ي اهميتي كه دارد به آن توجه چنداني نشده است، حال آن كه اين حمل...

پنجشنبه، 6 شهريور 1393

كلي طبيعي

« كلي طبيعي » چيست؟ اگر به راستي كلي طبيعي، كلي و مشترك است، پس چگونه مي توان آن را به گونه اي مشخص در افراد، كه همه مشخص و جزئي هستند، شناسايي...

پنجشنبه، 6 شهريور 1393

حمل: ‌اين هماني

اهميت حمل در اين است كه رابط ميان ذهن و عين، و علم و معلوم، و محمول و موضوع، و هستي هاي گوناگون با يكديگر، واقع مي گردد. تا حمل، كه نشانه ي هوهويت...

پنجشنبه، 6 شهريور 1393

قضایای پارادوکسیکال در اندیشه صدرالدین دشتکی و ریاضیدانان معاصر

سید الحکما محمد بن ابراهیم حسینی دشتکی شیرازی معروف به صدرالدین دشتکی و سید سنند (829-903) از اندیشمندان برجسته مکتب فلسفی شیراز به شمار می آید...

پنجشنبه، 18 ارديبهشت 1393

منطق در حوزه ی حکمت اشراقی

اساس تفکر در نزد افلاطون و پیروان او بر تفکر حصولی نیست و مدار آن بر نحوی از تفکر حضوری است، که التزام به وحی ندارد. تفصیل این امر بدین قرار...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در حکمت انسی

نظر حکمای اُنسی در باب ماهیت، با نظر فیلسوفان در این خصوص تمایز و تفاوتی عمیق دارد. فیلسوفان همواره از ماهیت و حقیقت امور، پرسش کرده اند، لیکن...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

منطق در فلسفه مشاء

پرسش از ماهیت منطق بدون پرسش از ماهیت تفکر، امری بالکل محال و نامقدور است و به همین جهت، پیشینیان نیز همواره قبل از بحث در ماهیت منطق و بیان...

سه‌شنبه، 26 فروردين 1393

تعریف ماهوی یا تعریف مفهومی

مبحث تعریف در منطق ارسطوئی مبتنی بر مبحث کلیّات خمس است و مبحث کلیّات خمس از فلسفه ارسطویی وارد منطق شده است. مقاله ی حاضر مدّعی است که بحث کلیّات...

يکشنبه، 11 اسفند 1392