شيوه ي فهم و تفسير آيات قرآن (1)
قرآن تا آنجا که به ظاهر آن مربوط مي شود، مثل همه ي کتابهاي آسماني، با زبان مخاطبان مستقيماً بر پيامبر (صلي الله عليه و آله و سلم) نازل شده است....
پنجشنبه، 16 بهمن 1393
روش شناسي تفسير قرآن
در تفسير قرآن گاه به طور جداگانه از هر سه روش عقلي، نقلي و شهودي استفاده مي شود و شيوه هاي تفسيري عقلي و مأثور و عرفاني شکل مي گيرد. گاه نيز...
چهارشنبه، 15 بهمن 1393
منابع تفسيري (2)
بخشي از روايات منبع، مربوط به سبب نزول آيات و زمينه هايي است که موجب نزول آيه يا سوره اي شده است، اعمّ از آن که سؤالي از پيامبر (صلي الله عليه...
چهارشنبه، 8 بهمن 1393
منابع تفسيری (1)
منبع در لغت به معناي سرچشمه و منشأ آب به کار رفته و مقصود از آن در تفسير، مستندات يا معلوماتي است که به کمک آنها علم به فهم معاني ظاهري و باطني...
چهارشنبه، 8 بهمن 1393
ساختار چند معنايي قرآن (بطن)
در شمار مهم ترين مباني تفسير قرآن، اعتقاد به ساختار چند معنايي براي تمامي آيات قرآن است. بر اين اساس، براي هر آيه، پس از گذر از معناي ظاهري،...
چهارشنبه، 8 بهمن 1393
بررسي نياز مخاطبان قرآن به تفسير
برخي، معاني قرآن را براي همه آشکار مي دانند و نقشي براي مفسران از جمله معصومين (عليهم السلام ) در تفسير، قائل نيستند؛ ولي عموم مفسران، قرآن را...
سه‌شنبه، 7 بهمن 1393
نص و قرائت واحد قرآن
در شمار مهم ترين مباني تفسيري، تفسير بر اساس نصّ الهي قرآن و قرائت صحيح آن است؛ زيرا هر مفسّري مي بايد بر اساس قرائتي که قرآن بر آن نازل شده...
سه‌شنبه، 7 بهمن 1393
انواع و اقسام مباني تفسير
مباني تفسير که همان « پيش فرض هاي بنيادين » مفسّران در تفسير قرآن است، داراي انواع و اقسامي است، مانند مباني مشترک و مختصّ، مباني کلامي، مباني...
سه‌شنبه، 7 بهمن 1393
اصطلاح شناسي علم تفسير
در آغاز، کاوشي در مفهوم شناسي برخي از اصطلاحات همچون مباني، تفسير، تأويل، اصول، قواعد، ضوابط، منابع، روش ها، مناهج، گرايش ها ضروري مي نمايد،...
سه‌شنبه، 7 بهمن 1393
نگاهی نو به ده آیه نخست سوره حجر
سوره حجر، سوره پانزدهم قرآن است. این سوره نود و نه آیه دارد. آیه های یک تا ده آن به موضوع های قرآن، محافظت از قرآن، سرنوشت کفر پیشگان، سخنان...
چهارشنبه، 24 دی 1393
نگاهی نو به آیه‌های 1 تا 4 سوره انفال
سوره انفال از سوره‌های پراهمیت قرآن است. موضوعاتی از جمله انفال و غنائم، صفات و امتیازات مؤمنان واقعی و داستان جنگ بدر در این سوره نازل شده است....
چهارشنبه، 24 دی 1393
تحليلي در ماهيت تأويل اصولي و عوامل مؤثر در آن
آنچه از تعريف تأويل در نظر اصوليون برآمد، اين بود که: تأويل، عبارت است از حمل لفظ بر معنايي که يا در آن ظهور ندارد و يا برخلاف آن ظهور دارد؛...
چهارشنبه، 17 دی 1393
اقسام تأويل
تأويلي صحيح برشمرده مي شود که با دليل معتبر همراه باشد. اين نوع تأويل، خود بر دو قسم است: تأويل قريب و تأويل بعيد.
چهارشنبه، 17 دی 1393
معناي تأويل و تفسير در اصول فقه
در کتب اصول فقه، ميان تعريف « تأويل » و تعريف « لفظ مؤوَّل » اختلاف به چشم مي خورد؛ تعريفي که در ذيل « تأويل » آمده با تعريفي که در ذيل « لفظ...
چهارشنبه، 17 دی 1393
الفاظ تأويل پذير و الفاظ تأويل ناپذير
الفاظي که در قرآن استعمال شده، از دو حال خارج نيست: يا مراد از آن ها واضح است و يا مراد از آن ها واضح نيست. دسته ي اول: نص، ظاهر، مفسَّر و محکم...
چهارشنبه، 17 دی 1393
اقسام لفظ از نظر ظهور و خفا
از آن جا که محور بحث تأویل در اصول فقه، میزان ظهور یا عدم ظهور لفظ در معناست، در آغاز به طور اجمال، اقسام لفظ از نظر دلالت بر معنا را بیان می...
چهارشنبه، 17 دی 1393
تحليل و نقد تفکر و تأويلات باطنيه
دلايل و شواهد، حاکي از رابطه ي بين خطابيه و اسماعيليه است، به طوري که برخي از مِلَل و نِحَل نويسان، گروه اسماعيليه را همان خَطابيه (پيروان ابوالخطاب)...
چهارشنبه، 17 دی 1393
نمونه هايي از تأويلات باطنيه
باطنيه در تأويل آيات قرآن سعي مي کنند به هر نحو ممکن، الفاظ قرآن را بر معتقدات خود حمل کنند. به طور کلي مي توان گفت که آنان از دو شيوه در تأويل...
چهارشنبه، 17 دی 1393
نظريات باطنيه درباره ي تأويل و باطن قرآن
از نظر باطنيه، قرآن و بلکه تمام شريعت، رموز و امثالي هستند که مراد و مقصود اصلي، حقايقي است که در وراي آن هاست.
چهارشنبه، 17 دی 1393
تطبيق باطل آيات قرآن
در تفاسير روايي، احاديثي آمده است که گذشته از ضعف سند اغلب آن ها، متن آن ها نيز با اصول و قواعد عقلي و نقلي و عرفي مخالف است. ما اين گونه روايات...
سه‌شنبه، 16 دی 1393