گرایش های تفسیری مفسران شیعه (1)

گرایش تفسیری، تأثیر عقاید، نیازها، ذوق و تخصص مفسران در تفسیر قرآن است. مفسران شیعه نیز همچون دیگر مفسران قرآن، دارای گرایش های فقهی، کلامی،...

پنجشنبه، 22 فروردين 1392

منطق تبیین آیات قرآن در تعامل با گزاره‌های علوم تجربی

تأکید و ترغیب آیات قرآن نسبت به مسأله علم و معرفت در کنار اختصاص بیش از ده درصد این آیات به مباحث علمی در حوزه‌های مختلف، پرسش از رابطه میان...

شنبه، 10 فروردين 1392

تأویل طولی و مبانی آن از نگاه سید حیدر آملی

تأویل در لغت به معنای بازگشت به اصل، و در اصطلاح اهل معرفت به معنای بازگشت ظاهر به باطن است. یکی از انواع تأویل عرفانی، تأویل طولی است. تأویل...

دوشنبه، 28 اسفند 1391

تفسیر سوره حمد از علامه جعفری

همانطور که جناب آقای فریدلی متذکّر شدند، عوامل بسیاری برای تفاهم شرق و غرب وجود دارد. همان‌گونه که تاریخ نشان داده است در گذرگاه قرون و اعصار،...

شنبه، 21 بهمن 1391

روش صدرا در باب فهم قرآن

فهم و درک قرآن کریم همواره مورد اهتمام جدی عالمان اسلامی بوده است تا بتوانند آن را به عنوان کلام الهی بفهمند و از آن بهره برند. صدرالمتالهین...

پنجشنبه، 16 آذر 1391

بررسی تطبیقی گزاره های علمی قرآن با روشهای علوم تجربی

پس از آشنایی مسلمانان با علوم یونان و انطباق قرآن با علوم تجربی که از قرن دوم هجری شروع شد و به زودی جای خود را به عنوان یک روش تفسیر قرآن باز...

جمعه، 10 آذر 1391

علم دینی در آیینه وحی

معنای حقیقی علم دینی و چگونگی تولید آن از مسائل مهم روز است. بی تردید علم، موهبتی است الهی و دارای منشأ و منبعی ربانی. بنابراین، به نظر می رسد...

جمعه، 10 آذر 1391

تفسیر و ترجمه منظوم قرآن کریم

قرآن، کتاب الهی، افزون بر مجموعه ی الفاظ و کلمات خود، دربردارنده ی حقایق متعالی الهی است و تنها پاکیزگان به آن دسترسی دارند، این کتاب کریم دارای...

پنجشنبه، 25 آبان 1391

دخالت عنصر تفسیر در ترجمه ی کتب مقدس

دخالت یافتن و دخالت دادن عنصر تفسیر در ترجمه ی متون مقدس هم ناگزیر و ضروری و هم مفید است. گاه ترجمه ی کتابهای مقدس، خشک و بدون تعبیرات مجازی...

پنجشنبه، 25 آبان 1391

نشانه شناسی عرفانی و ره آوردهای تفسیری آن

نشانه شناسی به معنای امروزین آن، علم مطالعه نشانه ها یا دالّ هاست. نشانه شناسی دانشی است که به بررسی نشانه ها، اعم از زبانی و غیر زبانی و چگونگی...

جمعه، 12 آبان 1391

فلسفه ی اسباب نزول

تبیین و ترسیم چگونگی ارتباط میان متن قرآنی(_عی ـ تاریخی عصر جدید، در گرو بازشناسی نسبت متن قرآنی با بافت اجتماعی ـ تاریخی عصر نزول است. عدم توجه...

جمعه، 12 آبان 1391

علامه طباطبایی و تأویل

تأویل از واژه هایی است که در علوم قرآن و تفسیر و نیز در حدیث، اصول فقه، کلام و فلسفه و عرفان به کار رفته است. از دیر باز این واژه بحث برانگیز...

جمعه، 12 آبان 1391

اصول و ضوابط تأویل از دیدگاه ملاصدرا

مسأله تأویل، از زمره مباحث مهم قرآنی و تفسیری است که در عین حال دارای سویه های فلسفی، کلامی و عرفانی نیز می باشد؛ چون عموم فلاسفه، متکلمان و...

جمعه، 12 آبان 1391

تفسیر پژوهی های جامع

مطالعات قرآنی در معنای عام و گسترده آن را می توان از حیث نسبتشان با مقوله ی تفسیر به سه دسته پیشاتفسیر، تفسیر و پساتفسیر تقسیم کرد. مطالعات پیشاتفسیری...

سه‌شنبه، 9 آبان 1391

بازکاوی انتساب تفسیر القمی در خلال مقایسه مقدمه با متن کتاب «2»

در مقدمه، عبارت دیگری نیز وجود دارد که در شناخت مؤلف آن اثرگذار است. ذیل عبارت «الرد علی من انکر الرؤیه»، آیه 11 تا 15 سوره نجم ذکر و در توضیح...

چهارشنبه، 3 آبان 1391

بازکاوی انتساب تفسیر القمی در خلال مقایسه مقدمه با متن کتاب«1»

آنچه امروزه به نام مقدمه تفسیر القمی می شناسیم و مبنای استناد رجالی در توثیقات عام است، با قلم شخصی به غیر از علی بن ابراهیم قمی به رشته تحریردرآمده...

چهارشنبه، 3 آبان 1391

تفسیر روحانی قرآن

در اینجا فقط به گفتن بعضی از نصوص اکتفا می کنیم که به موجب آنها، تعالیم ائمه ی شیعه به ما امکان آن می دهد تا بفهمیم چگونه تفسیر قرآن و تفکرات...

يکشنبه، 9 مهر 1391

تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه (3)

نویسنده مقاله، کتاب «حقائق التأویل فی متشابه التنزیل» اثر سید شریف رضی (م 406 ق) را از تفاسیر معتزله دانسته و شیخ طوسی (م 460 ق) و شیخ طبرسی...

سه‌شنبه، 28 شهريور 1391

تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه (2)

قدیمی ترین تفسیر خوارج که هنوز موجود است، تفسیر هودبن محکم (یا محکّم) اباضی هواری (متوفّای حدود 280 ق/ 893 م یا 290 ق/ 3ــ 902 م) اهل اورس یا...

سه‌شنبه، 28 شهريور 1391

تفسیر قرآن در دوره کلاسیک و ادوار میانه (1)

پژوهش حاضر به ترجمه، نقد و بررسی مقاله «تفسیر قرآن در دوره ی کلاسیک و ادوار میانه» نوشته کلود ژیلیو از دایرة المعارف قرآن لایدن که یکی از جدیدترین...

سه‌شنبه، 28 شهريور 1391