فلسفه و منطق در عهد آل بويه

فلسفه که درباره ي جهان آفرينش و انسان از حيث چيستي بحث مي کند، داستاني بس دراز و طولاني دارد. يونانيان در اخذ نظرهاي ساير ملل و تکميل آن توفيق...

سه‌شنبه، 25 فروردين 1394

اوضاع علمي در عهد آل بويه

عظمت حيات علمي در قرن چهارم هجري و بويژه در دوران حکومت آل بويه زبانزد خاص و عام است. آنهايي که با حکومت شيعي آل بويه نيز مخالف اند، ناگزير،...

دوشنبه، 24 فروردين 1394

اوضاع اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي دولت آل بويه

در بررسي هاي تاريخي بيش از آنکه به جنبه هاي اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي جامعه عنايت شود، به اوضاع سياسي اهميت داده مي شود. تاريخ در نگاه کلي تاريخ...

دوشنبه، 24 فروردين 1394

خدمات فلسفه به جامعه ديني

يکي از علومي که در طول تاريخ، در زندگي فردي و اجتماعي انسانها بصورت آشکار يا پنهان. نقش اساسي ايفا کرده، فلسفه است. همه ي ما مي دانيم که فلسفه،...

يکشنبه، 17 اسفند 1393

بايسته هاي تربيت فلسفي از منظر سه حکيم مسلمان

يکي از مباحث مرتبط با فلسفه، مسئله ي تربيت فلسفي است. نخستين حاميان تربيت فلسفي، فلاسفه ي يونان يعني سقراط، افلاطون و ارسطو بودند. نوشته هاي...

يکشنبه، 17 اسفند 1393

آسيب شناسي فلسفه ورزي در ايران معاصر

در اين مقاله برآنيم تا برخي از آفات فلسفه ورزي را در ايران معاصر مورد کاوش قرار دهيم؛ باشد که گامي هر چند کوچک در راه اعتلاي فلسفه ورزي برداشته...

سه‌شنبه، 12 اسفند 1393

شرايط دانشجوي فلسفه اسلامي

آنچه در اين گفتار بدان مي پردازيم مسائلي است که اگر نه همه، بسياري از مدرسان فلسفه ي اسلامي در دانشگاههاي کشور ما، بدان اذعان دارند و بارها در...

دوشنبه، 11 اسفند 1393

تأثير انديشه هاي فلسفي در زندگي انسان

از آنجا که هر مکتب فلسفي اي آثار و تأثيرات خود را در زمينه هاي جاري اجتماع بارور و ايجاد مي نمايد، مي توان گفت هيچ مکتب فلسفي اي نيست که از قاعده...

دوشنبه، 11 اسفند 1393

عوامل رشد عقل و نقش آن در رشد فلسفه

فلسفه دانشي عقلي است و مهمترين ابزار تحصيل آن عقل است. در جايگاه معرفتي و ارزشي آن همين بس که رسول گرامي اسلام (صلي الله عليه و آله و سلم) فرمودند:...

دوشنبه، 11 اسفند 1393

روش شناسي فلسفه اسلامي

اين سه نظام فلسفي علاوه بر اختلاف در مسائل و سيستم فلسفي، از حيث روش نيز متفاوت هستند. روش کسب معرفت در فلسفه مشائي، روش عقلي و در حکمت اشراق...

چهارشنبه، 15 بهمن 1393

هنرهاي هفت گانه ي ‌آزادمردان

متكلمان مسيحي قرون وسطي را عقيده بر اين بود كه مريم عذرا، به سبب كمال ذاتي نفس خويش، واجد همه ي حكمتي است كه بشر مستعد آن است. اشاره ي مستقيم...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

رمزگرايي سنتي و تجربه گرايي جديد

اگر كيهان زايي باستاني، آن گاه كه رموز آن اخذ به ظاهر مي گردد ( كه به معني عدم فهم آن است) كودكانه جلوه مي كند، نظريه هاي جديد درباره ي آغاز...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

جهان شناسي فيلسوفان عرب

فيلسوفان عرب را - مشتمل بر همه آنهايي كه آثار خود را به زبان عربي نگاشته اند- اغلب متهم كرده اند كه عناصر فلسفه افلاطوني را به طرز پيچيده اي...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

جهان شناسي جاويدان

در نوشته ي پيش رو به برخي از رخنه هاي علم جديد توجه خواهيم داد و با توسل به معيارهاي علم جهان شناسي، به معناي سنتي كلمه، درباره ي اين رخنه ها...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

چشم انداز جهان شناسي سنتي

« هنرهاي هفت گانه ي آزادمردان » در قرون وسطي، موضوع رشته هايي بود كه بشر متجدد به طور طبيعي آنها را به عنوان «علوم» مي شناسد، رشته هايي نظير...

يکشنبه، 12 بهمن 1393

زرتشت و دوگرايي

در تاريخ انديشه ي آرياييان ايراني، نخستين پايگاه از آن زردشت، حکيم ايران باستان است. هنگامي که در دشتهاي آسياي ميانه سرودهاي ودايي پرداخته مي...

شنبه، 27 دی 1393

دوگرايي مانوي- مزدکي

دريافتيم که زردشت براي گشودن مسئله ی تشتت هستي تدبيري انديشيد، و پس از او در اين باره مجادله اي ديني يا بلکه فلسفي در گرفت و به گسيختگي دستگاه...

شنبه، 27 دی 1393

مابعدالطبيعه و رياضيات در فرهنگ كهن اسلام

تحقيقات پيشرفته رياضي مدت هفت قرن در مراكز شهري اسلام به زبان عربي صورت مي گرفت. ما در اينجا حقّ اين پرسش را داريم كه آيا فيلسوفان موضوعاتي را...

چهارشنبه، 24 دی 1393

نگرش جهاني- انساني در انديشه ي اسلامي

اصطلاح « نگرش جهاني- انساني » (‌anthropocosmic vision) را از توويمينگ (Tuweiming)، مدير مؤسسه هاروارد- ينچينگ، و استاد مطالعات تاريخ و فلسفه...

چهارشنبه، 24 دی 1393

فقدان نوآوري فلسفي و راهکار حل آن

مراکز دانشگاهي ما که عهده دار آموزش و پژوهش در حوزه ي فلسفه هستند، امروزه چنان دچار جمود، جزميت، غفلت و سهل انگاري شده اند که شناخت و تحليل ماهيت...

سه‌شنبه، 16 دی 1393