واژه‌ی کتاب در قرآن

«کتاب» در لغت به معناي نگاشته شده، حکم کردن، واجب قرار دادن، نامه، مقدر کردن و نيز به معناي اراده بر انجام کار آمده است؛ البته با اين مناسبت...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی کبير در قرآن

ابن فارس مي‌نويسد: «کبير» از ماده «کبر» ضد صِغر، به معناي بزرگ است و گفته مي‌شود «کبير، کبار و کبّار». خداوند متعال مي‌فرمايد: «وَمَكَرُوا مَكْراً...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قانت در قرآن

«قانت» برگرفته از «قنت» به معناي اطاعت است، همچنين به معناي دعا کردن در حالت ايستاده به ويژه دعاي بعد از نماز وتر آمده است.

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قضي در قرآن

«قضا» در لغت به معناي حکم، فارغ شدن و کشتن است، چنان‌که وقتي گفته مي‌شود «ضربه فقضي عليه» يعني او را کشت. اين واژه همچنين به معناي انجام دادن...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قلب در قرآن

«قلب» در معناي معروفش عضو خاصي است که در سمت چپ سينه انسان قرار دارد. گاه از عقل نيز به قلب تعبير شده است، چنان‌که به معناي واژگون شدن و زير...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قدر در قرآن

«قدر» با دو وزن «قدر يقدِر» و «قدر يقُدر» آمده است؛ يعني در صيغه مضارع، عين الفعلش يک بار مکسور و يک بار مضموم آمده است. «قَدَر» به فتح دال اسم...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قدم در قرآن

«قدُم الشي» - به ضم دال - ديرينگي و ضد حدوث است. «قَدَم» نيز که جمعش اقدام است، به معناي معروفش قسمتي از پاست که از سر انگشتان تا ساق پا را شامل...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قرآن در قرآن

«قرآن» مصدر است همانند کفران و رجحان و برگرفته از ماده «قرأ» است. معناي اصلي آن جمع و ضميمه کردن است. مقصود از معناي جمع در «قرء»، ضم کلمات و...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قِبَل در قرآن

ماده «قبل» داراي معاني گوناگوني است؛ ولي در هيئت قِبَل - به کسر قاف و فتح با - به معناي جهت و توان و قدرت آمده است. معناي اصلي و جامع آن، مواجَهه...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی قارعه در قرآن

در بسياري از موارد باب «قرع» به معناي ضربه زدن است و «قارعه» سختي شديد روزگاران است که مردم را در هم مي‌کوبد. از آن جهت به قيامت قارعه گفته‌اند...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فضل در قرآن

«فضل» در لغت به معناي افزوني و زياد بودن و «افضال» به معناي احسان است. «فضيلت» و «فضل» نيز به معناي خير و نيکي و در مقابل نقيصه‌اند. فضل همچنين...

شنبه، 30 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فصل در قرآن

«فصل» به معناي جدا کردن اشيا از يکديگر است و «فيصل» به معناي داور و بچه شتري است که از مادرش جدا شده است. «مِفصَل» به معناي زبان است؛ زيرا به...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فرقان در قرآن

«فرقان» مصدر باب «فرق» است و در مقايسه با «فرق» از مبالغه بيشتري برخوردار است؛ زيرا فرقان فقط در فرق بين حق و باطل به کار مي‌رود؛ ولي فرق اعم...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فتنه در قرآن

«فتنه» در لغت به معاني مختلفي چون سوزاندن و گداختن، عذاب، آزمايش، گمراهي، اعراض و رويگرداني، محنت و رنج، کفر، جنون، مال، اولاد، اختلاف در آرا،...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فاحشه در قرآن

به هر کار يا گفتار بسيار زشت «فاحشه» گفته مي‌شود. نيز به هر کاري که موافق با حق و اندازه‌ي خود نباشد، فاحشه گويند، چنان‌که بر چيزي که از حد بگذرد،...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی فتح در قرآن

«فتح» در اصل به معناي گشودن و در مقابل اغلاق و بستن است. اين کلمه به تناسب همين اصل، در معاني ديگري چون حکم و داوري، آب چشمه و غير آن و نيز ياري...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی غمره در قرآن

«غمره» برگرفته از «غَمر» به معناي تنگنايي و سختي، وارد شدن در باطل، و سختي‌هاي مرگ است. جمع آن «غمرات» است

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی غاشيه در قرآن

«غاشيه» برگرفته از ماده «غشي» در اصل به معناي پوشاندن و فراگرفتن است. يکي از اسماي قيامت غاشيه است؛ چون سختي‌هاي آن، خلايق را فرامي‌گيرد.

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی غرفه در قرآن

«غرفه» در لغت به معناي برداشتن آب با مشت است و نيز به معناي طبقه بالاست. جمع آن «غُرَف» و جمع‌الجمع آن «غرفات» به فتح و ضمّ راء است

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396

واژه‌ی عين در قرآن

«عين» در معاني مختلفي به کار رفته است، همانند چشم، چشمه، نهر، ديده‌بان، خود، ذات و شخص، دينارهاي مسکوک، نقدهاي رايج طلا و نقره در معامله، شريف...

پنجشنبه، 28 ارديبهشت 1396