انسان عاشق محبوب حضرت حق

انسان‌های عاشقِ خدا کسانی هستند که هنگام نزول بلا نیز به سوی حق می‌روند و بر قهر او هم چون لطفش می‌نگرند. چنین کسانی محبوب و مقبول درگاه احدیّتند؛...

پنجشنبه، 10 تير 1395

نزدیک‌تر از من به من

تو‌ای انسان! حلقه‌ای از زنجیره خلق مدام و تبدل امثال هستی، تو در جهان کهنه پدیده تازه‌ای از آفرینشی. این پدیده‌ی تازه، مخلوقی است که می‌تواند...

پنجشنبه، 10 تير 1395

در نگاه مثنوی کافر و طاغی هم راهی به خدا دارند

مولانا معتقد است که کافر و طاغی هم راهی به خدا دارند. به خصوص در مورد فرعون می‌گوید: او خود می‌دانست که حب دنیا او را به ادعای خدایی کشانده است....

پنجشنبه، 10 تير 1395

حکمت و هدفمندی آفرینش در مثنوی

مولانا حکمت آفرینش را با مثال‌های ساده و محسوس بیان می‌کند. آفرینش برای آن است که از طریق آفریدگان، آفریننده را بشناسیم؛ همان طور که نقاشی، کوزه‌گری،...

پنجشنبه، 10 تير 1395

تفسیر کلمه «الله» در مثنوی

سخن از درگاهی است که همه‌ی هستی نیازهای خود را بدان درگاه عرضه می‌کند. این بار عرضه‌ی نیاز با طلب فهم از تفسیر کلمه‌ی الله آغاز می‌شود: سیبویه...

پنجشنبه، 10 تير 1395

حکمت اوصاف الهی در مثنوی

خداوند از آن‌رو خود را سمیع نام نهاده تا بدانی پروردگار هر آن‌چه گویی می‌شنود و لب از سخنان زشت و رکیک فرو بندی. هم چنین خدا بدین جهت خود را...

پنجشنبه، 10 تير 1395

مثنوی و تابیدن نور الهی بر انسان

اگر نور حق بر بنده‌ای بتابد، حتی اگر بنده قادر به ادراک آن نباشد، در او اثر می‌گذارد؛ چنان که کور اگر نور آفتاب را نبیند، گرمی آن را احساس می‌کند....

پنجشنبه، 10 تير 1395

معرفت توحیدی در مثنوی

کسی که به حقیقتِ وجود معرفت و آگاهی دارد، هستی واحد بی‌چون و چند، می‌بیند و غرقه‌ی این بحر است. «رنگ» در این جا قیود و نشانه‌های حیات این جهانی...

پنجشنبه، 10 تير 1395

تجلی قدرت حق در بیان مثنوی

ای ساده لوح! حتی حرکت بادهای جزئی و ضعیف، بدون تو و حرکت بادبزن امکان ندارد. تأثیر و دخالت جان و جسم ما نیز نفس را پدید می‌آورد و همین نفس را...

پنجشنبه، 10 تير 1395

توصیه مثنوی به غافل نشدن از پروردگار

سخن از اسباب ظاهری و اسباب باطنی است، مولانا می‌گوید: حرارت، آب را بخار می‌کند و سرما بخار را آب می‌کند، اما در آن جا صحبت از این علت‌ها و معلول‌ها...

پنجشنبه، 10 تير 1395

معرفت توحیدی و خودشناسی در مثنوی

منظور مولانا این است که تو آثار عالم غیب و پدیده‌های مادی آفرینش را می‌بینی و به اصل هستی پی نمی‌بری. می‌گوید: چون ما فقط به هستی فردی و ناپایدار...

پنجشنبه، 10 تير 1395

هدف غایی از آفرینش بشر در نگاه مثنوی

مولانا می‌گوید: هر یک از کائنات به نوعی و به شیوه‌ای در اطاعت حق‌اند. به آیه 56 سوره الذاریات اشاره می‌کند: (وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ...

پنجشنبه، 10 تير 1395

همه در پی یک حقیقت‌اند

تأثیر معنوی موسی همیشه برجای می‌ماند و تا قیامت خواهد بود و صورت کلی این ارشادات و تأثیرات یک سراج (چراغ) عالم‌گیر است که نور آن بر همه می‌تابد....

پنجشنبه، 10 تير 1395

آوای توحید در مثنوی

ای خدایی که لطف و احسان تو بر آفریدگان، ازلی و همیشگی است، زیرا پیش از آن که ما را به عالم صورت بیاوری در برابر «الست بربکم» گفتم: آری تو پروردگار...

پنجشنبه، 10 تير 1395

شراب شهود جمال حق در مثنوی

کوه طور محل تجلّی حق شد و بر اثر آن؛ استعداد و قابلیت فهم اسرار ربّانی را یافت، چندان که شراب شهودِ جمالِ حق را نوشید. اما باز آن چه در گلویش...

پنجشنبه، 10 تير 1395

بوگیران سبزفام در بیان مثنوی

سخن از جلوه‌ی مردان حق است. آن کس که بوی خوش رحمانی را از یمن احساس می‌کند، چگونه ممکن است که بوی باطل را در وجود من نشناسد؟ پیامبر (صلی الله...

پنجشنبه، 10 تير 1395

مات اویم مات اویم مات او

تا آن جا که می‌دانیم این گفتمان با همین جزئیات در منابع پیش از مثنوی نیست، اما در قصص صوفیه مواردی هست که شیطان، زاهدی را برای انجام وظایف دینی...

پنجشنبه، 10 تير 1395

مراتب و جایگاه عقل در مثنوی

آن رسول خوش اخلاق و آسان‌گیر فرمود: برای تو ذره‌ای عقل بهتر از روزه و نماز است. «خوش جواز» برگرفته از حدیث است: «کنت ابایع الناس و کان من خلقی...

شنبه، 5 تير 1395

خود خرد آن است کو از حق چرید

عقل حقیقی آن است که از فیض حضرت حق بهره‌مند باشد، اما خَرَدی که عطارد می‌آورد آگاهی و ادراک دنیایی و مادی است. «عطارد» یا تیر، در اعتقاد قدما...

شنبه، 5 تير 1395

مثنوی و مشرب اصحاب کشف

در قصص الانبیا می‌خوانیم که عزیر پیغمبر بر قریه ویرانی می‌گذشت و با خود گفت: پروردگار چگونه می‌تواند این ده ویران را آباد کند؟ مشیّت الهی او...

شنبه، 5 تير 1395