معقول ثاني فلسفي

پديده هايي که تنها در عقل به ظهور مي رسند و شايسته ي عرض وجود در ماوراي محيط ذهن نيستند در فلسفه به عنوان « معقول دوم » شهرت يافته اند؛ و با...

يکشنبه، 2 آذر 1393

وجود جوهر يا عرض نيست

حقيقت وجود، جوهر نيست؛ زيرا جوهر ماهيتي است که اگر هستي عيني و خارجي بيابد به موضوع موجود تعلق نمي پذيرد، و وجود اصلاً ماهيت نيست تا مشمول اين...

يکشنبه، 2 آذر 1393

وجود مطلق و وجود مقيد

قضيه، که هميشه مرکب از موضوع ( محکوم عليه ) و محمول ( محکوم به ) و نسبت حکميه است از لحاظ الفاظي که در محمول قرار مي گيرند انواع مختلفي به خود...

يکشنبه، 2 آذر 1393

وجود حقيقتي يکتاست

مقصود از وجود در اين فصل مفهوم مشترک وجود نيست، بلکه حقيقت مطلق هستي است که در مباحث گذشته اشتراک و يگانگي آن در جميع افراد به نحوي مفروض و مسلّم...

يکشنبه، 2 آذر 1393

وجود خير محض است

در بحث اصالت وجود، که بايد آن را مانند اصل موضوعي براي اثبات قضاياي فلسفه به کار برد، مدلل مي گردد که اصولاً واقعيت و اصالت معادل وجود است، و...

يکشنبه، 2 آذر 1393

وجود ذهني چيست؟

ترديد نيست که تنها به موجب وجود به هر معني و در هر مرتبه و به هر نحو که باشد ماهيات اشيا حقيقت و واقعيت مي يابند، ولي بايد آگاه شد که آيا وجود...

شنبه، 1 آذر 1393

حق تعالي وجود صرف است

« حق » از نظر لغوي به معني « ثبوت » است و معني وصفي آن ثابت مي آيد و به همين معني به ذات باري تعالي « حق » گفته مي شود، زيرا ثبوت ذات احديت کامل...

شنبه، 1 آذر 1393

حقيقت وجود

معروف ترين و استوارترين سخني که درباره ي حقيقت وجود گفته شده رأي حکماي پهلوي است که پيروان مکتب اشراق نيز آن را با حسن قبول تلقي کرده اند و مبناي...

شنبه، 1 آذر 1393

وجود بر ماهيت زائد است.

در اين بحث، گروه حکما با دسته ي متکلمين اشعري مواجه شده اند و مطلبي کاملاً واضح را براي دفع بعضي توهمات مدلل داشته اند.

شنبه، 1 آذر 1393

اصالت وجود يا اصالت ماهيت؟

وجود حقيقت و اصالت دارد يا ماهيت؟ آيا وجود صرفاً مفهومي اعتباري است و آنچه اصيل و منشأ آثار حقيقي است ماهيت است نه وجود؟ اين بحث در اصطلاح فلسفه...

شنبه، 1 آذر 1393

مفهوم وجود

هر چيزي حقيقتي دارد و مفهومي. حقيقت هر چيز آن واقعيت هايي است که در دنياي خارج از حيطه ي ذهن و انديشه موجود است و بر آن ها آثار هستي مترتّب مي...

شنبه، 1 آذر 1393

در معنايِِِِِِِِ وجود

در هر زباني، همه ي الفاظ از نظر دلالت بر معاني يکسان نيستند؛ بعضي الفاظ، از کثرت عموميت و توسعه ي معني، به طور صريح و آشکار و بدون هيچ ابهام...

شنبه، 1 آذر 1393

موضوع فلسفه و تقسيمات آن

معمولاً پيش از شروع مباحث هر علمي، اموري چند را، ولو به اختصار، توضيح مي دهند تا محصلين آن علم، با بصيرت و روشنايي بيش تري بتوانند وارد بحث شوند...

شنبه، 1 آذر 1393

کشف حقيقت با فلسفه

مي پرسند: فلسفه و فايده ي آن چيست؟ و انسان چگونه مي تواند با مسائلي که از حوزه ي محسوساتش بيرون است ارتباط علمي برقرار کند؟

شنبه، 1 آذر 1393

آشنايي با آيت الله دکتر مهدي حائري يزدي

حائري يزدي، که هشتاد و دو سال پيش از اين ( 1302 ه.ش. ) در شهر قم و در خانواده ي مرحوم آيت الله شيخ عبدالکريم حائري، مرجع نام آور جامعه ي شيعيان...

شنبه، 1 آذر 1393

تجسم اخلاقي در حکمت متعاليه

بسياري از مسائل فلسفه نظري و از جمله مسائل اخلاقي با ظهور حکمت متعاليه صدرايي متحول شد. ملاصدرا با اثبات دو مسئله مهم « جسمانية الحدوث و روحانية...

چهارشنبه، 28 آبان 1393

تأثير نظريه وجود ربطي بر اخلاق و کردار انساني

از آنجا که « هدف فلسفه نخست دانستن حقايق موجودات و بعد عمل بر وفق علم » است، نوشتار حاضر بر آن است تا اثر نظريه ي وجود ربطي بر اخلاق و کردار...

چهارشنبه، 28 آبان 1393

کرامت فلسفي ديني انسان

مسئله کرامت انسان از محوريترين مسائل انسان شناسي فلسفي - ديني عصر حاضر است. واژه ي « کرامت » معادل فارسي کامل و جامعي ندارد و مي توان آن را معادل...

چهارشنبه، 28 آبان 1393

آموزه هاي اخلاقي صدرالمتألهين

صدرالمتألهين بحث تقوي را با معناي لغوي آن شروع مي کند که اصل تقوي از « وقوي » رباعي مجرد بوده و « واو » به « تا » قلب شده است؛ مانند « ورث »...

چهارشنبه، 28 آبان 1393

نقش اراده و اختيار در افعال انساني

نظر ملاصدرا: وي که پس از نقد چهار قول پيشين، نظر خود را ارائه مي دهد و آن اينکه اراده معني مشکک دارد نه متواطي. بدين ترتيب اراده با هر نوع موضوعي...

چهارشنبه، 28 آبان 1393