تحصل گرایی در نظر مکتب فرانکفورت

در دهه ی سی، هورکهایمر دیدگاه نظریه ی انتقادی را بر مبنای مخالفتی مضاعف تعریف می کند: مخالفت با متافیزیک و مخالفت با تحصل گرایی ( که در قالب...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

تمامیت خواهی در نظرمکتب فرانکفورت

هرچند نمایندگان اصلی مکتب فرانکفورت در مورد تمامیت خواهی اندیشیده اند، اما این واژه نزد آدورنو و هورکهایمر- که اصطلاحات فاشیسم یا دولت خودکامه...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

تأمل بر خود در نظر مکتب فرانکفورت

انگاره ای از اندیشه ی سنتی دیالکتیک که به هسته ی روش شناختی مکتب فرانکفورت بدل شد. به طور کلی، این واژه به تأملی ثانوی اطلاق می شود، نوعی قرار...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

امرناهمسان در نظر مکتب فرانکفورت

شکل سلبیِ این اصطلاح ذاتیِ تعریف آن است: امر ناهمسان نه امر متفاوت، بلکه آن چیزی است که نمی گذارد تا حد همسانی(1) تقلیل یابد، به عبارت بهتر همان...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

پراکسیس در نظر مکتب فرانکفورت

در سنت مارکسیستی که مکتب فرانکفورت با آن پیوند دارد، پراکسیس می تواند به کنش به طور اعم، برای مثال کار، اطلاق شود که بر اهمیت اساسی آن نسبت به...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

ارتباط در نظر مکتب فرانکفورت

میان دو نسل از مکتب فرانکفورت پس از جنگ، گسستی حوا مفهوم ارتباط نمایان است. از دید نویسندگان دیالکتیک روشنگری، ارتباط به شکل ابزاری شده ی زبان...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

اخلاق در نظر مکتب فرانکفورت

فیلسوفان مکتب فرانکفورت با صورت بندی احکام عام یا هنجارهای انتزاعی که بی چون و چرا تحمیل شود، مخالفت نشان می دادند. به علاوه، گفتمان های اخلاقیِ...

يکشنبه، 17 شهريور 1392

ماتریالیست دیاکتیکی

در میان نومارکسیستهای معاصر ارنست بلوخ آلمانی جای ویژه ای دارد. فلسفه ی مارکسیستی بلوخ ویژگی خود را مدیون عناصر تاریخی گوناگونی است که وی آنها...

دوشنبه، 6 خرداد 1392

فلسفه ی هستی

«خواننده، اکنون نگاهت را به سوی سپهر، به سوی من، بگردان... و بگذار در اینجا اندیشه هایت سرگردان شوند در هنر استادی که آن را به جان دوست می دارد.»

دوشنبه، 6 خرداد 1392

فلسفه ی ماهیت (چیستی)

فنومنولوژی (پدیدارشناسی) دومین جریان بزرگ فلسفی را تشکیل می دهد که در اتحاد با فلسفه ی زندگی، اما به تقدیری بالتمام دیگر، گسستن با سده ی نوزدهم...

يکشنبه، 5 خرداد 1392

فلسفه ی اندیشه (ایده)

ایدئالیسم نشان دهنده ی دومین جریان فلسفی است که تفکر نمونه ای سده ی نوزدهم را به سده ی بیستم می کشاند آن را ادامه می دهد. هر چند طی تمامی نخستین...

يکشنبه، 5 خرداد 1392

ماتریالیسم دیالکتیک

ماتریالیسم دیالکتیک در مجموعه ی فلسفه ی اروپایی جایگاه آشکار ویژه ای دارد. نخست اینکه در محافل آکادمیک، جز در روسیه، هوادارانی ندارد. و در روسیه...

يکشنبه، 5 خرداد 1392

چیستی و گونه های محلی

در منطق پس از مبحث مقدمتی الفاظ و بیان نحوه ارتباط لفظ و معنا (=دلالت وضعی لفظی) به سراغ گونه های معنا یا مفهوم می روند تا مقدمات مبحث تعریف...

دوشنبه، 29 آبان 1391

مسأله «کلی» در قرون وسطی

اشاره: از لحاظ تاریخی مسأله کلی عموماً از مجموعه ای در هم تنیده از سوالات متنوع تشکیل شده است. به همین دلیل در چهارچوب های مفهومی گوناگون متافیزیکی،...

دوشنبه، 29 آبان 1391

چیستی صدق در فلسفه اسلامی

آنچه در این نوشتار مورد توجه و بررسی قرار می‏گیرد، سؤال از حقیقت و ویژگی‏های صدق است. فیلسوفان و معرفت‏شناسان نظریات متعددی در پاسخ این پرسش...

چهارشنبه، 30 آذر 1390

تصور و تصديق (4)

از مجموعه مطالب گفته شده بدست آمد كه تصديق هميشه همراه حكم است؛ قوام تصديق به حكم است. تصديق بدون حكم تصديق نيست و آنچه تصديق را تصديق مي كند...

چهارشنبه، 31 فروردين 1390

تصور و تصديق (3)

از آنجا كه ملاكِ تصديق حكم و مايز ميان تصور و تصديق نيز حكم است، لازم است قبل از پرداختن به تصديقات با حقيقت و ماهيت حكم آشنا شويم. در مسئلة‌...

چهارشنبه، 31 فروردين 1390

تصور و تصديق (1)

تقسيم علم به تصور و تصديق دومين تقسيمبندي علم است؛ بدين معنا كه علم در گام نخست به حصولي و حضور منقسم شد و علم حصولي دو قسم خواهد داشت: تصور...

چهارشنبه، 31 فروردين 1390

تصور و تصديق (2)

حال كه دانستيم تصور علمي است كه نسبت به حكم لابشرط است،‌ اين نوع علم شامل اقسامي مي شود: 1. تصور مفرد: اين تصور مثل تصور انسان،‌ درخت، سنگ و...

چهارشنبه، 31 فروردين 1390

تصوّر و تصديق، پيش درآمد جايگاه مبحث علم در علوم اسلامى(4)

از مجموعه مطالب گفته شده بر مى آيد كه تصديق هميشه همراه حكم است؛يعنى قوام تصديق بر حكم است و بدون حكم، تصديقى در كار نيست. اينك بايد ديد ارتباط...

چهارشنبه، 31 فروردين 1390