مسیر جاری :
اشتراک عيني Correlative Objective
اين اصطلاح توسط نقاش و شاعر امريکائي واشينگتن آلستون (1843-1779) سکه زده شد و بعدها توسط تي. اس. اليوت در حوزه نقد ادبي به کار رفت. وي تحت تأثير...
سهشنبه، 14 شهريور 1396
اسطوره Myth
اسطوره در لغت به معني افسانه و قصّه است. واژهي فرنگي آن از کلمهي يوناني mythos گرفته شده که به طور کلّي بر هر قسم قصّه و پيرنگي، چه واقعي باشد...
سهشنبه، 14 شهريور 1396
استخدام/ گُمارش Syllepsis
يکي از آرايههاي ادبي است که از ايهام گرفته شده و آن است که واژهاي دو معنا داشته باشد و شاعر يا نويسنده تنها يک معنا را از آن خواسته باشد اما...
دوشنبه، 13 شهريور 1396
استعاره Metaphor
استعاره در لغت به معني عاريت گرفتن، به عاريت خواستن، ايرمان گرفتن و يکي از انواع مجاز است و عبارت از اضافت (نسبت) مشبه به يا مستعار به مشبه يا...
دوشنبه، 13 شهريور 1396
ارسال المثل/ ارسال مَثَل Gnomic Verse
ارسال مَثَل در لغت به معني مثل آوردن و تمثيل جستن است و در بديع آن است که شاعر مَثَل معروفي را در شعر خود بياورد يا شعر يا سخن حکيمانهاي بگويد...
دوشنبه، 13 شهريور 1396
ادبيّات پوچ نما/ پوچي Literature of the Absurd
اين عنوان به آن دسته آثار داستاني (داستان) و نمايشي اطلاق ميشود که به نحوي بر پوچي، بيهودگي، بي معنائي و بي هدفي شرايط هستي و زندگي انسان تأکيد...
دوشنبه، 13 شهريور 1396
ادبيات تعليمي/ ارشادي Didactic Literature
ارشاد در لغت راه نمودن، راه راست نمودن، راه حق نمودن، به حق و درستي رهنمون کردن است و در اصطلاح هر اثر ادبي که هدف آن ارشاد و تعليم باشد در جرگهي...
دوشنبه، 13 شهريور 1396
ادبيات آرمانشهر/ ادبيات مدينه فاضله Utopian Literature
Outopos يا utopia کلمهاي يوناني و به معني «هيچستان» است. اصطلاح ادبيات آرمانشهر که مأخوذ از همين واژه است به آن دسته از آثار ادبي عطف ميکند...
يکشنبه، 12 شهريور 1396
اجازهي شاعري/ جواز شاعرانه Poetic Licence
آزادي شاعر در ترک معيارهاي رايج زبان است که در کاربُرد مجاز قافيه، وزن و ديگر جنبههاي شعر متجلّي ميشود و بنا به ضرورت شعري در محدودهاي قابل...
يکشنبه، 12 شهريور 1396
ابهام Ambiguity/Plurisignation
ابهام در لغت به معني پوشيده گذاشتن، مجهول گذاشتن، به مرحلهي وضوح نرساندن، بسته کردن کار، پوشيده گفتن، دور کردن و راندن کسي را از کار، پيچيدگي،...
يکشنبه، 12 شهريور 1396
ابداع/ بدعت/ سَلامة الاختراع Invention
ابداع در لغت به معني طرز نونهادن و نوپديد آوردن و ايجاد و اختراع و خلقت و آفرينش آمده و در علم بديع آن است که شاعر و نويسنده مضمون تازه و نو...
يکشنبه، 12 شهريور 1396
آيروني Irony
به معني عام، صناعتي است که نويسنده يا شاعر به واسطه آن، معنايي مغاير با بيان ظاهري در نظر دارد. اين کلمه در ادبيات غرب مأخوذ از نام شخصيتي قراردادي...
يکشنبه، 12 شهريور 1396
آفاقي/غيرشخصي/بيطرف Objective
اصطلاح objective، در مقابل subjective در اصل از فلسفهي کانت استخراج گرديد. اما حوزهي کاربردي آن محدود به فلسفه باقي نماند و به ادبيات و نقد...
پنجشنبه، 9 شهريور 1396
آرکاديا Arcadia
در اصل نام منطقهاي کوهستاني در پلوپونس Peloponnese بوده. بعدها تئوکرات (Theocritus)، شاعر يونان باستان زندگي شبانان سيسيل را موضوع اشعار شباني...
پنجشنبه، 9 شهريور 1396
آشنايي زدايي Defamiliarization
اين اصطلاح در اصل برگرفته از مباحث نقد صورتگرايي است که نخستين بار توسط شکلوفسکي (Sheklovsky)، صورتگراي روسي به کار رفت. به موجب اين نظريه، آشنايي...
پنجشنبه، 9 شهريور 1396
آدم گونگي/ تشخيص Personification; Prosopopeia
در اصطلاح بيان، آدم گونگي (ميرجلال الدين کزازي) آن است که گوينده عناصر بي جان يا امور ذهني را به رفتاري آدمي وار بيارايد. براي نمونه در اين بيت:
پنجشنبه، 9 شهريور 1396
آپولوئي - ديونوسي Appollonian-Dionysian
اين اصطلاح مأخوذ از نام دو تن از خدايان يونان باستان است: آپولو رسول خدايان و الههي حامي موسيقي، طب، جواني و نوربود و گاه با خورشيد يکي ميشد،...
پنجشنبه، 9 شهريور 1396
تعمیه
تعمیه، در لغت به معنی کور کردن و اصطلاحاً به معنی بیان کردن موضوعی با رموز و محاسبات حروف ابجد که پس از تعمق کشف گردد. تعمیه در شعر فارسی یکی...
پنجشنبه، 31 فروردين 1396
وجهیت
وجهیت موضوعی است که در وهلهی نخست در زبانشناسی بحث میشود اما تأثیر آن بر رویکردهای سبکشناسی به زبان، بسیار احساس شده است. به هر روی تصمیم...
دوشنبه، 7 فروردين 1396
همحروفی و همصدایی
همحروفی، تمهیدی سبکشناختی است که ازتکرار مجموعهای صامتها در واژگان نزدیک هم تشکیل شده است. در حالی که برخی این اصطلاح را برای تکرار صداهای...
دوشنبه، 7 فروردين 1396
گروه بندی
برگزیده ها
تازه های مقالات
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله انصارى همدانى (رحمه الله)
چرا پیامبر (ص) فرموده است که سوره هود مرا پیر کرده است؟
توصیه هایى اخلاقی از آیت الله سیدعبدالکریم کشمیرى (رحمه الله)
توصیه هاى اخلاقى ـ عرفانى امام خمینى به فرزندش سیداحمد خمینى
اوصاف و ویژگیهای منتظران امام زمان(عج) چگونه است؟
اهداف و آرمان هاى امام خمینی (رحمه الله) از منظر رهبر انقلاب
دوست کیست و نحوه ارتباط و معاشرت با او از منظر ائمه اطهار
چرا زنازادگان عاقبت بخیر نمی شوند؟
اهمیت نماز در سیره علمى و عملى امام خمینی (رحمه اللّه)
نحوه کاشت و نگهداری از گل قلب ارغوانی: آبیاری، نور، خاک، تکثیر و...
ویژه نامه ها
بیشترین بازدید هفته
آیا استحمام در زمان آبله مرغان خطرناک است؟
نحوه خواندن نماز والدین
نماز استغاثه امام زمان (عج) را چگونه بخوانیم؟
زنگ اشغال برای برخی تماس گیرندگان
پیش شماره شهر های استان تهران
وجود خلط یا مخاط شفاف در مدفوع
لیست کاملی از خدایان و الهههای یونانی
گیاه بیلهر خواص و عوارضی دارد؟
اقدامات مهم و اورژانسی پس از چنگ زدن گربه
سمبل پرندگان و معانی آنها